SAFE στην ΕΕ: Ποια είναι τα οφέλη για την Ελλάδα από την ένταξη στο πρόγραμμα - Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε
Σε µια εποχή βίαιων γεωπολιτικών αλλαγών, µε τις Ηνωµένες Πολιτείες να έχουν αποφασίσει να αποσυρθούν από την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει να ξυπνά από τον λήθαργο και να συγκροτεί το λεγόµενο SAFE(Security Action For Europe), τον νέο χρηµατοδοτικό της βραχίονα, µε στόχο τις κοινές αµυντικές προµήθειες των κρατών-µελών και τη στήριξη της ευρωπαϊκής αµυντικής βιοµηχανίας. Αλλωστε, οι καιροί το απαιτούν. Η Ε.Ε. έχει δροµολογήσει ένα µεγάλο πρόγραµµα εξοπλισµών, εµβέλειας 800 δισ., εκ των οποίων τα 150 δισ. θα είναι η «προίκα» του χρηµατοδοτικού εργαλείου SAFE.
Στην Ελλάδα έγινε και εξακολουθεί να γίνεται µεγάλη συζήτηση για το SAFE, που δεν περιορίζεται στο φάσµα των εξοπλιστικώναναγκών, αλλά επεκτείνεται και στις πολιτικές-διπλωµατικές συνέπειες της συµµετοχής τρίτων χωρών. Κυρίως της Τουρκίας. Τα «Π» ήρθαν σε επαφή µε διπλωµατικούς κύκλους, αλλά και αναλυτές, σε Αθήνα και Βρυξέλλες, µε σκοπό να αναλύσουν τόσο την πτυχή της τουρκικής συµµετοχής στην ευρωπαϊκή άµυνα όσο και το πλέον σηµαντικό σκέλος του θέµατος, για το οποίο δεν έχει γίνει εκτενής συζήτηση στον δηµόσιο διάλογο, διότι, ως συνήθως, στην Ελλάδα τείνουµε να κοιτάζουµε το δέντρο και να χάνουµε το δάσος. Η χώρα µας θέλει να διεκδικήσει θέση και λόγο στη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Η ελληνική πρόταση εστιάζει σε στρατηγικά προγράµµατα που ήδη βρίσκονται εντός του εγκεκριµένου 12+8ετούς εξοπλιστικού σχεδιασµού και τώρα µπορούν να επισπευσθούν χάρη στη χρηµατοδότηση από το SAFE. Συγκεκριµένα, το µεγάλο εξοπλιστικό πρόγραµµα από το 2025 έως το 2036 αφορά την απόκτηση νέων όπλων, όπως οι φρεγάτες, τα αόρατα µαχητικά πέµπτης γενιάς F-35, οι πύραυλοι, αλλά και ο anti-drone θόλος, µε αναγκαία παράµετρο τη συµµετοχή και της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας.
Εκείνο που προβληµατίζει τη χώρα µας είναι η συµµετοχή της Τουρκίαςστο SAFE. Η Ελλάδα καλείται να αξιοποιήσει το θεσµικό της βάρος, ως κράτος-µέλος της Ε.Ε., για να διασφαλίσει ότι δεν θα µπουν από την «κερκόπορτα» -όπως εύστοχα και εγκαίρως είχε επισηµάνει ο υπουργός Εθνικής Αµυνας, Νίκος ∆ένδιας- οι τουρκικές βλέψεις, χωρίς προηγούµενες δεσµεύσεις. Οταν λέµε «δεσµεύσεις», εννοούµε την άρση του casus belli.
Αυτό έχει βάλει ως όρο ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηµόσιες τοποθετήσεις του. Για να µην υπάρχουν αυταπάτες, όµως, η Τουρκία πρακτικά ήδη έχει µπει από την πίσω πόρτα στην ευρωπαϊκή άµυνα, µέσω των διµερών συµφωνιών που δροµολογεί µε ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Ισπανία, προσεχώς και µε Γερµανία και Γαλλία). Για να µην προσθέσουµε και την -εκτός της ευρωπαϊκής οικογένειας- Μεγάλη Βρετανία, µε την οποία υπέγραψε το deal για τα Eurofi ghter, και µας πέσει βαρύς ο κατάλογος. Μένει να φανεί αν η Ελλάδα και η Κύπρος θα αποφασίσουν να στραφούν στη λύση του Αρθρου 212 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, βάσει του οποίου «οι συµφωνίες οικονοµικού, χρηµατοδοτικού και τεχνικού περιεχοµένου της Ενωσης µε τους υποψήφιους εταίρους αποφασίζονται µε οµοφωνία». Κοινώς, µένει να φανεί αν η Αθήνα και η Λευκωσία θα προχωρήσουν πρακτικά σε άσκηση βέτο.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά
Τι λένε στα Παραπολιτικά διπλωματικοί κύκλοι και αναλυτές
Στην Ελλάδα έγινε και εξακολουθεί να γίνεται µεγάλη συζήτηση για το SAFE, που δεν περιορίζεται στο φάσµα των εξοπλιστικώναναγκών, αλλά επεκτείνεται και στις πολιτικές-διπλωµατικές συνέπειες της συµµετοχής τρίτων χωρών. Κυρίως της Τουρκίας. Τα «Π» ήρθαν σε επαφή µε διπλωµατικούς κύκλους, αλλά και αναλυτές, σε Αθήνα και Βρυξέλλες, µε σκοπό να αναλύσουν τόσο την πτυχή της τουρκικής συµµετοχής στην ευρωπαϊκή άµυνα όσο και το πλέον σηµαντικό σκέλος του θέµατος, για το οποίο δεν έχει γίνει εκτενής συζήτηση στον δηµόσιο διάλογο, διότι, ως συνήθως, στην Ελλάδα τείνουµε να κοιτάζουµε το δέντρο και να χάνουµε το δάσος. Η χώρα µας θέλει να διεκδικήσει θέση και λόγο στη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Μέσα σε αυτό το κλίµα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η πατρίδα µας, στο πλαίσιο του προγράµµατος ReARM Europe, κατέθεσε επισήµως την πρότασή της για ένταξη στον µηχανισµό SAFE, διεκδικώντας χαµηλότοκα δάνεια ύψους τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της εθνικής άµυνας και της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας, µε δεδοµένες τις αυξηµένες ανάγκες των Ενόπλων ∆υνάµεων, αλλά και το ικανοποιητικό δηµοσιονοµικό περιθώριο. Η στόχευση διττή: αφενός η ενίσχυση της ελληνικής αµυντικής ικανότητας και αφετέρου η ενεργός συµµετοχή της χώρας στον νέο ευρωπαϊκό χάρτη άµυνας και ασφάλειας που διαµορφώνεται, µετά την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή (που είχε προαναγγείλει ο Ντόναλντ Τραµπ).
Η ελληνική πρόταση εστιάζει σε στρατηγικά προγράµµατα που ήδη βρίσκονται εντός του εγκεκριµένου 12+8ετούς εξοπλιστικού σχεδιασµού και τώρα µπορούν να επισπευσθούν χάρη στη χρηµατοδότηση από το SAFE. Συγκεκριµένα, το µεγάλο εξοπλιστικό πρόγραµµα από το 2025 έως το 2036 αφορά την απόκτηση νέων όπλων, όπως οι φρεγάτες, τα αόρατα µαχητικά πέµπτης γενιάς F-35, οι πύραυλοι, αλλά και ο anti-drone θόλος, µε αναγκαία παράµετρο τη συµµετοχή και της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας.
Οι πιέσεις από την Άγκυρα
Εκείνο που προβληµατίζει τη χώρα µας είναι η συµµετοχή της Τουρκίαςστο SAFE. Η Ελλάδα καλείται να αξιοποιήσει το θεσµικό της βάρος, ως κράτος-µέλος της Ε.Ε., για να διασφαλίσει ότι δεν θα µπουν από την «κερκόπορτα» -όπως εύστοχα και εγκαίρως είχε επισηµάνει ο υπουργός Εθνικής Αµυνας, Νίκος ∆ένδιας- οι τουρκικές βλέψεις, χωρίς προηγούµενες δεσµεύσεις. Οταν λέµε «δεσµεύσεις», εννοούµε την άρση του casus belli.
Αυτό έχει βάλει ως όρο ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηµόσιες τοποθετήσεις του. Για να µην υπάρχουν αυταπάτες, όµως, η Τουρκία πρακτικά ήδη έχει µπει από την πίσω πόρτα στην ευρωπαϊκή άµυνα, µέσω των διµερών συµφωνιών που δροµολογεί µε ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Ισπανία, προσεχώς και µε Γερµανία και Γαλλία). Για να µην προσθέσουµε και την -εκτός της ευρωπαϊκής οικογένειας- Μεγάλη Βρετανία, µε την οποία υπέγραψε το deal για τα Eurofi ghter, και µας πέσει βαρύς ο κατάλογος. Μένει να φανεί αν η Ελλάδα και η Κύπρος θα αποφασίσουν να στραφούν στη λύση του Αρθρου 212 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, βάσει του οποίου «οι συµφωνίες οικονοµικού, χρηµατοδοτικού και τεχνικού περιεχοµένου της Ενωσης µε τους υποψήφιους εταίρους αποφασίζονται µε οµοφωνία». Κοινώς, µένει να φανεί αν η Αθήνα και η Λευκωσία θα προχωρήσουν πρακτικά σε άσκηση βέτο.
Βεβαίως, αυτό, αν συµβεί, θα ισοδυναµεί µε κλιµάκωση και σίγουρα θα δυσαρεστήσει τη Γερµανία και τις λοιπές προαναφερθείσες χώρες που έχουν πάρε-δώσε µε την Αγκυρα.
Οι δύο διαφορετικές κατηγορίες του κανονισμού SAFE
«Ο κανονισµός SAFE έχει δύο διαφορετικές κατηγορίες. Τη συµµετοχή σε εξοπλιστικό πρόγραµµα µε ποσοστό 35% και τη συµµετοχή µε 100%. Στο 35% δεν υφίσταται ζήτηµα. Πάµε στο 100%. Στο 100%, έπειτα από ρητή απαίτηση µεγάλης ευρωπαϊκής χώρας, εµποδίστηκε να υπάρχει ρητή αναφορά στον κανονισµό περί ανάγκης οµοφωνίας για τη συµµετοχή τρίτων χωρών», είπε στη Βουλή ο κ. ∆ένδιας, φωτογραφίζοντας τη Γερµανία, και συνέχισε την όλο νόηµα τοποθέτησή του προσθέτοντας: «∆εδοµένου ότι η Ελλάδα δεν είχε blocking minority στο Συµβούλιο, δεν µπορούσε να το σταµατήσει. Υπήρξε µια συµβιβαστική λύση. Η Επιτροπή δήλωσε προφορικά -και η δήλωσή της κατεγράφη στα πρακτικά- πως δεν περιλαµβάνεται στο κείµενο του κανονισµού ότι οτιδήποτε φέρει, θα το φέρει µε διατάξεις που παραπέµπουν σε οµοφωνία». Αρα, λοιπόν, τα δεδοµένα είναι τα εξής. Η Τουρκία ήδη είναι µε έναν τρόπο στο παιχνίδι. Μεγάλοι παίκτες, όπως η Γερµανία, τη θέλουν εντός. Η Ελλάδα και η Κύπρος ατύπως έχουν δικαίωµα βέτο, αλλά το πιο σηµαντικό είναι ότι «Αθήνα και Λευκωσία είναι παρούσες στον στενό πυρήνα λήψης αποφάσεων, δεν είναι απλοί παρατηρητές», σχολίαζαν χαρακτηριστικά αρµόδιες πηγές.*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά
Content Original Link:
" target="_blank">
