Τα χειρότερα σενάρια της σύγκρουσης Ισραήλ – Ιράν
Η νέα ανάφλεξη στην ήδη εμπόλεμη Μέση Ανατολή πυροδοτεί περαιτέρω φόβους για το κατά πόσο η κρίση μπορεί να παραμείνει περιχαρακωμένη μεταξύ των δύο εμπλεκόμενων χωρών, Ισραήλ και Ιράν.
Ωστόσο, αναλυτές, δημοσιολογούντες και η διεθνής κοινή γνώμη εμφανίζονται διχασμένοι. Καθώς το Ιράν έκανε λόγο για κήρυξη πολέμου από το Ισραήλ, κάποιοι υποστηρίζουν πως η νέα αυτή κρίση θα είναι μακράς διάρκειας και δεν αποκλείεται να διευρυνθεί εδαφικά.
Ηδη, παρά τις αρχικές αποστάσεις, η Ουάσιγκτον διεμήνυσε πως θα στηρίξει το Ισραήλ σε περίπτωση κλιμάκωσης από την Τεχεράνη, η Τουρκία τάχθηκε στο πλευρό του Ιράν, ενώ προς το παρόν άγνωστη παραμένει η στάση που θα κρατήσουν Μόσχα και Πεκίνο, καθώς και οι περιφερειακές δυνάμεις του Κόλπου.
Αλλοι υποστηρίζουν πως η πιθανότητα διάχυσης της σύγκρουσης πέραν Ισραήλ και Ιράν είναι περιορισμένη, λόγω των επίσης περιορισμένων πολεμικών δυνατοτήτων του Ιράν και της αποδυνάμωσης των πλησιέστερων στο Ισραήλ πληρεξουσίων του (Χεζμπολάχ και Χαμάς).
Προσώρας, η αντιπαράθεση είναι περιορισμένη μεταξύ Τελ Αβίβ και Τεχεράνης. Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει την όξυνση της κατάστασης, με το BBC να συνοψίζει τα χειρότερα, πιθανά, σενάρια.
Εμπλοκή της Αμερικής
Παρά τις διαψεύσεις των ΗΠΑ, το Ιράν θεωρεί πως οι αμερικανικές δυνάμεις ενέκριναν και στήριξαν, τουλάχιστον παρασκηνιακά, τις ισραηλινές επιθέσεις.
Το Ιράν θα μπορούσε να πλήξει αμερικανικούς στόχους σε όλη τη Μέση Ανατολή – όπως στρατόπεδα των ειδικών δυνάμεων στο Ιράκ, στρατιωτικές βάσεις στον Κόλπο και διπλωματικές αποστολές στην περιοχή. Οι Χαμάς και Χεζμπολάχ μπορεί να έχουν αποδυναμωθεί δραματικά στην περιοχή, ωστόσο, οι υποστηρικτικές πολιτοφυλακές τού Ιράν στο Ιράκ παραμένουν ένοπλες και σε εγρήγορση.
Οι ΗΠΑ φοβήθηκαν πως δεν αποκλείονταν τέτοιου είδους επιθέσεις, γι’αυτό και απέσυραν έναν ικανό αριθμό προσωπικού τους από την περιοχή. Προειδοποίησαν δε, σε αυστηρό τόνο το Ιράν για τις συνέπειες τυχόν επίθεσης σε αμερικανικούς στόχους.
Τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένας Αμερικανός πολίτης σκοτωνόταν στο Τελ Αβίβ ή αλλού, διερωτάται το BBC. «Ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να δράσει. Οπως εκτιμούν πολλοί αναλυτές, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου πιστεύεται πως επιθυμεί να σύρει τις ΗΠΑ ως “χείρα βοηθείας” για να νικήσει το Ιράν».
Επικαλούμενο στρατιωτικούς αναλυτές, το BBC σημειώνει πως μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τα βομβαρδιστικά και τον πυραυλικό εξοπλισμό με δυνατότητα καταστροφής των καταφυγίων και διείσδυσης στις υπόγειες ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Εξάλλου, προεκλογικά, ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε στη ακροσυντηρητική του δεξαμενή ψηφοφόρων του MAGA πως δεν θα ξεκινήσει άλλους πολέμους διαρκείας στη Μέση Ανατολή.
Από την άλλη, το στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών εμφανίζεται διχασμένο, με κάποιους να μην επιθυμούν ακόμη μία αμερικανική εμπλοκή στην περιοχή και άλλους να θεωρούν πως είναι ώρα για αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη.
Πάντως, όπως προειδοποίησε το Ιράν, το μεσημέρι του Σαββάτου, στην περίπτωση που ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία επιχειρήσουν να βοηθήσουν για τον τερματισμό των πυραυλικών επιθέσεων κατά του Ισραήλ, η Τεχεράνη θα στοχοποιήσει τις βάσεις και τα πλοία τους.
«Αν τελικά η Αμερική εμπλακεί ενεργά στη σύγκρουση, θα πυροδοτούσε μια τεράστια κλιμάκωση με μακρές, δυνητικά ολέθριες συνέπειες», σημειώνει το BBC.
Εμπλοκή των χωρών του Κόλπου
Αν το Ιράν δεν καταφέρει να πλήξει σοβαρά τους καλά προστατευμένους στρατιωτικούς και άλλους στόχους του Ισραήλ, τότε υπάρχει πάντα η επιλογή να στρέψει τους πυραύλους του σε πιο ήπιους στόχους στον Κόλπο, ιδίως σε χώρες που το Ιράν πιστεύει ότι βοήθησαν και υπέθαλψαν αντιπάλους του μέσα στα χρόνια.
Το BBC υπενθυμίζει πως στην περιοχή αφθονούν οι ενεργειακοί και οι στόχοι υποδομών, κανοντας μνεία στις φερόμενες επιθέσεις του Ιράν κατά πετρελαιοπηγών της Σαουδικής Αραβίας το 2019 και των Χούθι στα ΗΑΕ, το 2022.
Έκτοτε, υπήρξε μία σύσφιξη σχέσεων μεταξύ Τεχεράνης και ορισμένων ηγεσιών της περιοχής.
Ωστόσο, πολλές από αυτές τις χώρες φιλοξενούν αμερικανικές αεροπορικές βάσεις, ενώ άλλες συνέδραμαν πέρυσι, αν και «διακριτικά», το Ισραήλ στην προηγούμενη «μετωπική» με το Ιράν.
Συνεπώς, αν κάποια από τα κράτη του Κόλπου δεχτούν επίθεση, θα μπορούσαν να αξιώσουν την αμερικανική, και ενδεχομένως την ισραηλινή, στρατιωτική συνδρομή.
Αποτυχία καταστροφής των πυρηνικών
«Ομως, τι θα συμβεί αν η ισραηλινή επιχείρηση αποτύχει; Τι θα γίνει, αν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν είναι σε μεγάλο βάθος και πολύ καλά προστατευμένες; Τι θα συμβεί αν δεν καταστραφούν τα 400 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου 60% – το πυρηνικό καύσιμο που απέχει ελάχιστο από την “οπλοποίησή” του και αρκεί για περίπου δέκα βόμβες;», διερωτάται το BBC.
Με απλά λόγια, τι μέλλει γενέσθαι αν η επιχείρηση Rising Lion που ξεκίνησε με στόχο την αχρήστευση της πυρηνικής ικανότητας του Ιράν, ναυαγήσει;
Οπως σημειώνεται στην ανάλυση, το Ισραήλ μπορεί πράγματι να εξουδετέρωσε κάποιους πυρηνικούς επιστήμονες και στρατιωτικούς ηγέτες του Ιράν, ωστόσο, «καμία βόμβα δεν μπορεί να καταστρέψει την τεχνογνωσία και την εξειδίκευση του Ιράν».
Αυτό, εκτιμά το BBC, θα μπορούσε να εξαναγκάσει το Ισραήλ σε περαιτέρω επιθέσεις, «δεσμεύοντας ενδεχομένως την περιοχή σε ένα ατέρμονο γύρο πληγμάτων και αντεπιθέσεων».
Κατάρρευση του καθεστώτος και κενό εξουσίας
Αλλο ένα από τα δυσοίωνα σενάρια που επικαλούνται οι αναλυτές, είναι η κατάρρευση του ισλαμικού καθεστώτος στο Ιράν και το κενό εξουσίας.
Σύμφωνα με τον Νετανιάχου, πρωταρχικός του στόχος είναι η καταστροφή της πυρηνικής ικανότητας του Ιράν. Ωστόσο, στις χθεσινές δηλώσεις του κατέστησε σαφές ότι ο απώτατος στόχος του περιλαμβάνει την αλλαγή καθεστώτος.
Οπως διεμήνυσε στον «περήφανο λαό του Ιράν», η ισραηλινή επίθεση «προλειαίνει τον δρόμο για να πετύχετε την ελευθερία σας από ένα μοχθηρό και καταπιεστικό καθεστώς».
Η πτώση της κυβέρνησης του Ιράν μπορεί να είναι για κάποιους το ζητούμενο. Ωστόσο, το κενό εξουσίας που θα κληροδοτήσει, θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες συνέπειες τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Το BBC επικαλείται τα παραδείγματα της Λιβύης και του Ιράν – που βυθίστηκαν στο εμφύλιο χάος και σπαράσσονται ακόμη από κατά καιρούς συγκρούσεις, όταν κατέρρευσαν οι κεντρικές κυβερνήσεις.
Οπως σημειώνεται στην ανάλυση του βρετανικού μέσου, η ισχύς των ανταποδοτικών πληγμάτων του Ιράν και το αν και κατά πόσο οι ΗΠΑ δράσουν κατευναστικά στο Ισραήλ, θα κρίνουν τις επόμενες ημέρες της σύγκρουσης.
Παγκόσμιο οικονομικό σοκ
Αλλη μία παράμετρος της διαμάχης που προκαλεί διεθνή ανησυχία, είναι η οικονομική.
Καθώς η τιμή του πετρελαίου είναι ήδη στα ύψη, πολλοί φοβούνται πιθανό σφράγισμα των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν, τη θαλάσσια περιοχή που συνδέει τον Περσικό Κόλπο με την Αραβική Θάλασσα και από όπου διακινούνται περί τα 20 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου, ημερησίως.
Υπαρκτός είναι πάντα ο κίνδυνος να εντείνουν οι Χούθι (σ.σ: ο τελευταίος ισχυρός πληρεξούσιος του Ιράν) στην άλλη πλευρά της Αραβικής Χερσονήσου, τις επιθέσεις τους στη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα.
Με πολλές χώρες στον κόσμο να πλήττονται ήδη από υψηλό πληθωρισμό, μια πιθανή περαιτέρω άνοδος της τιμής του πετρελαίου θα προκαλούσε νέους κλυδωνισμούς στις, ήδη επιβαρυμένες από τον δασμολογικό πόλεμο Τραμπ, διεθνείς αγορές και στο παγκόσμιο κόστος ζωής.
Content Original Link:
" target="_blank">
