Γιατί ο Μακρόν αναγνώρισε την Παλαιστίνη
ΠΑΡΙΣΙ. Εν μέσω αυξανόμενων αναφορών για γενικευμένο λιμό στη Γάζα, την πρόθεση της Γαλλίας να αναγνωρίσει το ανεξάρτητο κράτος της Παλαιστίνης τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσε την Πέμπτη ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Την απόφαση χαιρέτισαν Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι, με την πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου να εξασφαλίζει την καταδίκη του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Εφόσον ο Μακρόν τηρήσει τη δέσμευσή του, η Γαλλία θα γίνει η μεγαλύτερη δυτική δύναμη και το πρώτο μέλος της ομάδας των κρατών του G7 που θα έχει αναγνωρίσει επίσημα την Παλαιστίνη.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για τους Παλαιστινίους;
Σε πρακτικό επίπεδο η εξαγγελία του Γάλλου προέδρου δεν σημαίνει πολλά. Εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία η Παλαιστινιακή Αρχή επιδιώκει να αποκτήσει καθεστώς πλήρους μέλους στον ΟΗΕ, όπου η χώρα αναγνωρίζεται ως «μόνιμο μέλος – παρατηρητής». Κάθε πλήρες μέλος, όμως, πρέπει να έχει εξασφαλίσει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου οι ΗΠΑ ασκούν συστηματικά βέτο για να εμποδίσουν την αναγνώριση της Παλαιστίνης.
Ο υφηγητής του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, Εγιάλ Μαϊρόζ, επισημαίνει στους Financial Times ότι η κίνηση του Μακρόν θα αυξήσει την πίεση πάνω σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες –όπως η Βρετανία, όπου ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δέχεται εκκλήσεις για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους– προκειμένου κι αυτές να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Παρισίων.
Η επίμονη στήριξη της κυβέρνησης Τραμπ στο Ισραήλ και η καταγγελία της πρωτοβουλίας του προέδρου Μακρόν από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, καθιστούν κάθε μετατόπιση της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον ιδιαίτερα αμφίβολη. «Ολα εξαρτώνται από τους υπολογισμούς του Τραμπ, δεδομένου του διακαούς πόθου του προέδρου να τιμηθεί με Νομπέλ Ειρήνης μετά τις προσπάθειές του για εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ αραβικών κρατών, όπως η Σαουδική Αραβία, με το Ισραήλ», υποστηρίζει ο Μαϊρόζ.
Παρότι δεν υπήρξε αναφορά για τεχνητό λιμό, ειπώθηκε ότι η τροφοδοσία του πληθυσμού αποτελεί «επείγουσα προτεραιότητα».
Πόσες χώρες αναγνωρίζουν παλαιστινιακό κράτος;
Η εξαγγελία του Μακρόν θα κάνει τη Γαλλία μέλος κλαμπ περισσότερων των 140 χωρών, οι οποίες αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη. Πολλά από τα κράτη αυτά, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Μαλαισία και η Ρωσία, αναγνώρισαν επίσημα την Παλαιστίνη τον Νοέμβριο του 1988, έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πρώτης Ιντιφάντα και αμέσως μετά την ανακήρυξη ανεξαρτησίας από το Παλαιστινιακό Εθνικό Συμβούλιο. Η επιμονή της Ουάσιγκτον στη λύση των δύο κρατών, όμως, εμπόδισε τη Δυτική Ευρώπη να προχωρήσει σε αναγνώριση. Αυτό άλλαξε μετά την έναρξη του ισραηλινού πολέμου αντιποίνων στη Γάζα, με τη Νορβηγία, την Ισπανία, την Ιρλανδία και τη Σλοβενία να αναγνωρίζουν πέρυσι την Παλαιστίνη ως κράτος.«Η ανθρωπιστική καταστροφή που επέφερε ο πόλεμος στη Γάζα και η άρνηση του Ισραήλ να προσέλθει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για λύση δύο κρατών κατέστησε αναγκαία στα μάτια πολλών ευρωπαϊκών κρατών την παράκαμψη του Ισραήλ και την αναγνώριση της Παλαιστίνης», λέει ο Σαράμ Αμπαρζαντέ, του ινστιτούτου Middle East Council on Global Affairs. «Η αναγνώριση της Παλαιστίνης από έναν σημαντικό Ευρωπαίο παίκτη, όπως η Γαλλία, στέλνει σαφές μήνυμα στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ και τη διεθνή κοινότητα ότι όσα γίνονται στη Γάζα είναι ανεπίτρεπτα και ότι πρέπει να βρεθεί διπλωματική διέξοδος από την κρίση», προσθέτει ο Αμπαρζαντέ.
Η γαλλική αναγνώριση εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Χαμάς;
Η Χαμάς καλωσόρισε την ανακοίνωση του Γάλλου προέδρου, χαρακτηρίζοντάς την «θετικό βήμα» προς τη δικαίωση και την αυτοδιάθεση του παλαιστινιακού λαού. «Η μεγαλύτερη διεθνής πίεση στο Ισραήλ μπορεί να πείσει την παλαιστινιακή οργάνωση στη Γάζα να υιοθετήσει πιο σκληρή στάση στις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός», σημειώνει ο Μαϊρόζ.
Η εξαγγελία του Μακρόν, η οποία καλεί σε αφοπλισμό της Χαμάς, δεν αποτέλεσε δήλωση στήριξης στην οργάνωση, τη συμμετοχή της οποίας στις μεταπολεμικές εξελίξεις στη Γάζα έχει αποκλείσει εκ προοιμίου ο Γάλλος πρόεδρος. Αντιθέτως, ο Μακρόν εξέφρασε τον Απρίλιο την ελπίδα του ότι η Παλαιστινιακή Αρχή θα αναλάβει τη διοίκηση της Γάζας μετά το τέλος του πολέμου.
Τις επιθυμίες του αυτές ανακοίνωσε ο Μακρόν σε επιστολή του προς τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούτ Αμπάς. Στην επιστολή του επισημαίνει ότι ο Αμπάς καταδίκασε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου εναντίον του Ισραήλ και κάλεσε σε απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων. Ο επικεφαλής της Παλαιστινιακής Αρχής συμφώνησε με τον αφοπλισμό της Χαμάς και την απομάκρυνσή της από κυβερνητικές θέσεις, ενώ δεσμεύθηκε σε ριζικές μεταρρυθμίσεις της Παλαιστινιακής Αρχής και στην προκήρυξη προεδρικών και βουλευτικών εκλογών το ερχόμενο έτος.
Ο λιμός στη Γάζα έπαιξε ρόλο στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους από τη Γαλλία;
Υστερα από τέσσερις μήνες πλήρους αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας από τον ισραηλινό στρατό, ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν με στοιχεία για τον κίνδυνο γενικευμένου λιμού. Η συνεχής αύξηση του αριθμού ανθρώπων που πεθαίνουν από ασιτία και υποσιτισμό επηρέασε σίγουρα την απόφαση του Γάλλου προέδρου. Παρότι ο Μακρόν δεν μνημόνευσε τις αναφορές αυτές στην ανακοίνωσή του, είπε ότι το τέλος του πολέμου και η τροφοδοσία του πληθυσμού με τρόφιμα αποτελούν «επείγουσα προτεραιότητα».
Σύμφωνα με στοιχεία δημοσκόπησης του ινστιτούτου YouGov, η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη έχει πια στραφεί σαφώς κατά του Ισραήλ. Μόλις 25% των Δανών, Γάλλων και Γερμανών θεωρούν δικαιολογημένο τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, με το ποσοστό αυτό να υποχωρεί ακόμη περισσότερο στη Βρετανία (18%) και στην Ιταλία (9%).
Υστερα από πόλεμο 21 μηνών, οι εικόνες λιμοκτονούντων ετοιμοθάνατων παιδιών, αλλά και οι καταγγελίες των ανθρωπιστικών οργανώσεων, συνετέλεσαν στη σημαντική αυτή μετατόπιση της κοινής γνώμης και οδήγησαν τον Μακρόν στην πρωτοβουλία του. «Οσο περισσότερες και πιο συχνές θα γίνονται οι προειδοποιήσεις ανθρωπιστικής καταστροφής και οι καταγγελίες ανθρωπιστικών οργανώσεων για την ισραηλινή τακτική πρόκλησης λιμού στη Γάζα, τόσο πιο αποφασιστικές θα είναι οι πρωτοβουλίες ξένων κρατών κατά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής», υπογραμμίζει ο Μαϊρόζ.
Οι τεταμένες σχέσεις του Εμανουέλ Μακρόν με τον Τραμπ έπαιξαν κι αυτές ρόλο στην απόφαση του Γάλλου προέδρου. Γαλλία και Σαουδική Αραβία επρόκειτο να συνδιοργανώσουν συνέδριο του ΟΗΕ τον Ιούνιο με θέμα τη λύση των δύο κρατών, με την Ουάσιγκτον να αναβάλει την εκδήλωση εξαιτίας των αμερικανοϊσραηλινών βομβαρδισμών κατά του Ιράν. Την Πέμπτη, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν στο συνέδριο.
Ποια είναι η ελληνική θέση
Βασική αρχή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής παραμένει αυτή της υποστήριξης της λύσης των δύο κρατών, με τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους που θα έχει πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Σταθερά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής παραμένει και η στήριξη της Παλαιστινιακής Αρχής ως μόνης νόμιμης εξουσίας για τον παλαιστινιακό λαό. Ωστόσο, η Αθήνα δεν εξετάζει αυτή τη στιγμή την αναγνώριση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Είναι προφανές στην Αθήνα ότι η αναγνώριση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους είναι κάτι που μπορεί να έλθει ως εξέλιξη στο τέλος μιας διαδικασίας με πολλά ακόμη βήματα. Είναι προφανές ότι στην εξίσωση λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη η στρατηγική σχέση την οποία έχει οικοδομήσει η Ελλάδα με το Ισραήλ, κυρίως όμως εκτιμάται ότι μια τέτοια κίνηση –που για το Παρίσι έχει προφανείς πολιτικές στοχεύσεις στο εσωτερικό της Γαλλίας– δεν θα προσφέρει κάτι στην παρούσα φάση και για τον ίδιο τον παλαιστινιακό σκοπό, την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους.
Βασίλης Νέδος
Υπό πίεση πολλές δυτικές χώρες μετά την κίνηση της Γαλλίας
ΛΟΝΔΙΝΟ. Αυξανόταν χθες η πίεση σε ηγέτες δυτικών κρατών προκειμένου να αναγνωρίσουν και αυτά την Παλαιστίνη, στον απόηχο της σχετικής πρωτοβουλίας που ανακοίνωσε την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Εμφανής είχε καταστεί αυτή η πίεση χθες στη βρετανική κυβέρνηση, με την υπουργό Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς να χαρακτηρίζει «αξιοθρήνητες» τις οικογένειες λιμοκτονούντων παιδιών στη Γάζα. Η κυβέρνηση του Λονδίνου επαναβεβαίωσε τη στήριξή της στη λύση των δύο κρατών, με τη Ριβς να τη χαρακτηρίζει ως «μόνη επιλογή για ανθεκτική ειρήνη στη Μέση Ανατολή και ασφαλές Ισραήλ, στο πλευρό βιώσιμου και ειρηνικού παλαιστινιακού κράτους». Σε κοινή ανακοίνωσή τους Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία ανέφεραν ότι «η ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα πρέπει να τελειώσει τώρα» και κάλεσαν το Ισραήλ να άρει άμεσα τους περιορισμούς στη ροή της βοήθειας. Την αναγνώριση της Παλαιστίνης από τη Γαλλία στον ΟΗΕ υποβάθμισε χθες στον Λευκό Οίκο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, λίγο πριν επιβιβασθεί στο προεδρικό αεροσκάφος για τετραήμερη επίσκεψη –ταξίδι αναψυχής, σύμφωνα με επικριτές του– στη Σκωτία. «Ορίστε τα καλά νέα: Ο,τι λέει ο Μακρόν δεν έχει σημασία. Δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Είναι πολύ καλός τύπος. Τον συμπαθώ, αλλά η δήλωσή του αυτή δεν έχει βάρος», είπε ο Τραμπ.
Ο πρόεδρος είπε ότι συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου για την πιθανότητα τροφοδοσίας της Γάζας με ρίψεις εφοδίων με αλεξίπτωτα, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το σχέδιο. Σχολιάζοντας τη συζήτηση με τον Νετανιάχου, ο Τραμπ τη χαρακτήρισε «κάπως απογοητευτική», σε μια σπάνια επίκριση εναντίον του στενότερου συμμάχου του. Ειδικοί εκτιμούν ότι οι ρίψεις τροφίμων είναι αναποτελεσματική μέθοδος προώθησης ανθρωπιστικής βοήθειας, συμβάλλοντας σε συνωστισμό του απεγνωσμένου πλήθους.
Σε χθεσινές δηλώσεις του ο Ιταλός ΥΠΕΞ Αντόνιο Ταγιάνι είπε ότι η χώρα του δεν μπορεί πλέον να αποδέχεται «τη σφαγή και την πείνα» στη Γάζα, επικρίνοντας το Ισραήλ για την πολιτική του. Η Ρώμη, όμως, δεν είναι έτοιμη να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος.
«Κάπως απογοητευτική» χαρακτήρισε ο Τραμπ τη συζήτηση με τον Νετανιάχου για την τροφοδοσία της Γάζας, σε μια σπάνια επίκριση του συμμάχου του.
Αυστηρή γλώσσα επέλεξε χθες ο Αυστραλός πρωθυπουργός Αντονι Αλμπανέζε καλώντας το Ισραήλ να επιτρέψει την τροφοδοσία της Γάζας σε τρόφιμα. «Η άρνηση του Ισραήλ να προσφέρει βοήθεια και οι θάνατοι αμάχων και παιδιών που αναζητούν πόσιμο νερό και τροφή δεν μπορούν να δικαιολογηθούν, ούτε και να αγνοηθούν», ανακοίνωσε χθες το πρωθυπουργικό γραφείο στην Καμπέρα.
Στο μεταξύ, σύγχυση επικρατούσε χθες γύρω από την έκβαση των έμμεσων διαπραγματεύσεων στο Κατάρ μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με το Τελ Αβίβ και τον Αμερικανό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ να ανακοινώνουν την ανάκληση της διπλωματικής ομάδας. Η ανακοίνωση του Γουίτκοφ την Πέμπτη ανέφερε ότι «η Χαμάς δεν επιδεικνύει διάθεση για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός», για να προσθέσει ότι η απελευθέρωση των ομήρων θα πρέπει να με συμφωνηθεί με άλλον τρόπο. Οι Ισραηλινοί διπλωμάτες, όμως, διέψευσαν τον Γουίτκοφ επιμένοντας ότι η ανάκληση των διαπραγματευτών δεν σημαίνει ναυάγιο των συνομιλιών. Η Χαμάς, από τη μεριά της, εξέδωσε ολιγόλογη ανακοίνωση ότι αυτό το στάδιο των συνομιλιών υπήρξε εποικοδομητικό.
Content Original Link:
" target="_blank">
