Τέλος στην εξάρτηση της Ευρώπης από την επιστήμη των ΗΠΑ – Το παρασκήνιο της «ανατροπής»
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα για να βάλουν τέλος στην εξάρτησή τους από κρίσιμα επιστημονικά δεδομένα που οι Ηνωμένες Πολιτείες ιστορικά διέθεταν ελεύθερα στον κόσμο και ενισχύουν τα δικά τους συστήματα συλλογής δεδομένων για την παρακολούθηση της κλιματικής αλλαγής και των ακραίων καιρικών φαινομένων, σύμφωνα με το Reuters.
Η προσπάθεια σηματοδοτεί την πιο συντονισμένη απάντηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μέχρι στιγμής, για την αντιμετώπιση της αλλαγής στάσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ ως προς τη στήριξη της επιστημονικής έρευνας υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έχει ξεκινήσει σαρωτικές περικοπές στον προϋπολογισμό της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανικής Ατμόσφαιρας, των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος, των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και άλλων υπηρεσιών, καταργώντας προγράμματα που διεξάγουν έρευνα για το κλίμα, τον καιρό και την υγεία και θέτοντας εκτός λειτουργίας βάσεις δεδομένων δημόσιας χρήσης.
Καθώς αυτές οι περικοπές τίθενται σε ισχύ, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανησυχούν πως – χωρίς συνεχή πρόσβαση σε μετεωρολογικά και κλιματικά δεδομένα που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ – οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν προκλήσεις στον σχεδιασμό για την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως δήλωσαν στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters. Τον Μάρτιο, πάνω από δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινηθεί γρήγορα για την πρόσληψη Αμερικανών επιστημόνων που χάνουν τις δουλειές τους λόγω των περικοπών.
Οταν ρωτήθηκε σχετικά με τις περικοπές και τις κινήσεις της Ε.Ε. να επεκτείνει τη δική της βάση επιστημονικών δεδομένων, το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι οι προτεινόμενες περικοπές του Τραμπ στον προϋπολογισμό του οργανισμού για το 2026 στοχεύουν σε προγράμματα που είναι υπεύθυνα για την «ψευδο-επιστήμη της Πράσινης Νέας Απάτης», αναφορά στην έρευνα και την πολιτική για την κλιματική αλλαγή.
«Υπό την ηγεσία του προέδρου Τραμπ, οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν ξανά την πραγματική επιστήμη», δήλωσε η Ρέιτσελ Κάλεϊ, εκ μέρους της αμερικανικής διοίκησης.
Το «σοκ» στην Ευρώπη
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι – πέρα από τον κίνδυνο απώλειας πρόσβασης σε δεδομένα που αποτελούν τη βάση της παγκόσμιας κατανόησης για την κλιματική αλλαγή και τα θαλάσσια συστήματα – ανησυχούν επίσης για τη γενικότερη υπαναχώρηση των ΗΠΑ στον τομέα της έρευνας.
«Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από ό,τι θα μπορούσαμε να περιμένουμε», δήλωσε στο Reuters η υφυπουργός Παιδείας και Ερευνας της Σουηδίας, Μαρία Νίλσον. «Είναι σοκαριστική», πρόσθεσε η ίδια.
Το Δανικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο (DMI) χαρακτήρισε τα δεδομένα της κυβέρνησης των ΗΠΑ ως «απολύτως ζωτικής σημασίας». Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν κρίσιμες πληροφορίες για τον θαλάσσιο πάγο στην Αρκτική και τη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας. «Δεν πρόκειται απλώς για τεχνικό ζήτημα, καθώς τα αξιόπιστα δεδομένα είναι απαραίτητα για τις προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα, για τις προβλέψεις για το κλίμα και την προστασία των κοινοτήτων και τελικά σώζουν ζωές», δήλωσε ο Αντριαν Λέμα, διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κλιματικής Ερευνας του DMI.
Το Reuters πήρε συνεντεύξεις από αξιωματούχους οκτώ ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίοι δήλωσαν ότι οι κυβερνήσεις τους επανεξετάζουν την εξάρτησή τους από τα θαλάσσια, κλιματικά και μετεωρολογικά δεδομένα των ΗΠΑ. Αξιωματούχοι από επτά χώρες – Δανία, Φινλανδία, Γερμανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Ισπανία και Σουηδία – περιέγραψαν κοινές προσπάθειες που βρίσκονται τώρα στα αρχικά στάδια για την προστασία βασικών δεδομένων για την υγεία, το κλίμα και τα ερευνητικά προγράμματα.
«Ιστορική ανατροπή»
Κατά προτεραιότητα, η Ε.Ε. επεκτείνει την πρόσβασή της σε δεδομένα παρατήρησης των ωκεανών, δήλωσε στο Reuters ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτά τα σύνολα δεδομένων θεωρούνται κρίσιμα για τη ναυτιλία και την ενέργεια, καθώς και για τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για καταιγίδες.
Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος, η Ε.Ε. σχεδιάζει να επεκτείνει το δικό της Ευρωπαϊκό Δίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και Δεδομένων, το οποίο συλλέγει και φιλοξενεί δεδομένα για τις ναυτιλιακές οδούς, τον βυθό, τα θαλάσσια απορρίμματα και άλλα.
Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο να «αντικαταστήσει τις υπηρεσίες που εδρεύουν στις ΗΠΑ», δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Reuters.
Η Ευρώπη ανησυχεί ιδιαίτερα για τις περικοπές χρηματοδότησης των ΗΠΑ προς την έρευνα που τροφοδοτεί με δεδομένα το Παγκόσμιο Σύστημα Παρατήρησης των Ωκεανών, δίκτυο προγραμμάτων που υποστηρίζει υπηρεσίες πλοήγησης, ναυτιλιακές διαδρομές και πρόβλεψη καταιγίδων, δήλωσε στο Reuters δεύτερος αξιωματούχος της Ε.Ε.
Ο ασφαλιστικός κλάδος βασίζεται στα αρχεία καταστροφών του Παγκόσμιου Συστήματος Παρατήρησης των Ωκεανών για τη μοντελοποίηση κινδύνου. Οι παράκτιοι σχεδιαστές χρησιμοποιούν δεδομένα για την ακτογραμμή, τη στάθμη της θάλασσας και τους κινδύνους για να καθοδηγήσουν τις επενδύσεις σε υποδομές. Ο ενεργειακός κλάδος χρησιμοποιεί ωκεάνια και σεισμικά σύνολα δεδομένων για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας των υπεράκτιων γεωτρήσεων ή των αιολικών πάρκων.
Επιπλέον, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ε.Ε. εξετάζει το ενδεχόμενο αύξησης της χρηματοδότησής της για το πρόγραμμα Argo, μέρος του Παγκόσμιου Συστήματος Παρατήρησης των Ωκεανών, το οποίο λειτουργεί παγκόσμιο σύστημα πλωτών μέσων για την παρακολούθηση των ωκεανών και την παρακολούθηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, των ακραίων καιρικών φαινομένων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
Το πρόγραμμα, που λειτουργεί εδώ και πάνω από 25 χρόνια, έχει χαρακτηριστεί ως το «διαμάντι» της επιστήμης των ωκεανών. Διαθέτει τα δεδομένα του ελεύθερα στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, στον θαλάσσιο τουρισμό και σε άλλους κλάδους.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρηματοδοτούν το 57% των ετήσιων λειτουργικών εξόδων του Argo, ύψους 40 εκατ. δολαρίων, ενώ η Ε.Ε. χρηματοδοτεί το 23%.
Οι ευρωπαϊκές κινήσεις για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου προγράμματος για τη συλλογή δεδομένων και την ενίσχυση του ρόλου της Ευρώπης στο Argo αντιπροσωπεύουν ιστορική ανατροπή έπειτα από δεκαετίες ηγεσίας των ΗΠΑ στην επιστήμη των ωκεανών, δήλωσε ο Κρεγκ ΜακΛιν, ο οποίος συνταξιοδοτήθηκε το 2022 έπειτα από τέσσερις δεκαετίες στον οργανισμό.
Οι Ευρωπαίοι επιστήμονες αναγνωρίζουν τον ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι ΗΠΑ στην παγκόσμια επιστημονική έρευνα και συλλογή δεδομένων – και ότι οι ευρωπαϊκές χώρες είναι υπερβολικά εξαρτημένες από το έργο τους.
«Είναι περίπου όπως στην άμυνα: βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ και σε αυτόν τον τομέα. Είναι πρωτοπόροι, κάτι που μας καθιστά εξαρτημένους», δήλωσε στο Reuters η Κάτριν Μπένινγκ-Γκέζε, επιστημονική διευθύντρια του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ερευνας Helmholtz της Γερμανίας.
«Αντάρτικο αρχείων»
Κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λαμβάνουν τώρα μέτρα για να μειώσουν αυτή την εξάρτηση. Οι σκανδιναβικές χώρες συναντήθηκαν την άνοιξη για να συντονίσουν τις προσπάθειες συλλογής δεδομένων, δήλωσε στο Reuters η Νορβηγίδα υπουργός Ερευνας και Ανώτατης Εκπαίδευσης Σίγκρουν Ασλαντ. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Επιστημών συζήτησαν επίσης τις περικοπές στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ για την επιστήμη σε συνάντηση στο Παρίσι τον Μάιο.
Η Ασλαντ δήλωσε ότι η Νορβηγία διαθέτει 2 εκατ. δολ. για τη δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας και την αποθήκευση δεδομένων των ΗΠΑ, ώστε να διασφαλιστεί η σταθερή πρόσβαση.
Το Δανικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο ξεκίνησε τον Φεβρουάριο να κατεβάζει ιστορικά κλιματικά δεδομένα των ΗΠΑ λόγω ανησυχιών ότι θα μπορούσαν να διαγραφούν από τις ΗΠΑ.
Το δυνητικά κρίσιμο ζήτημα αφορά στο τι θα συμβεί αν σταματήσουν να έρχονται νέα δεδομένα παρατηρήσεων, σύμφωνα με το Ινστιτούτο. Τα μετεωρολογικά μοντέλα θα συνεχίσουν να λειτουργούν ακόμη και χωρίς δεδομένα από τις ΗΠΑ, ωστόσο η ποιότητά τους θα υποβαθμιστεί.
Αφότου ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, επιστήμονες και πολίτες παγκοσμίως κατεβάζουν βάσεις δεδομένων των ΗΠΑ που σχετίζονται με το κλίμα, τη δημόσια υγεία ή το περιβάλλον και προετοιμάζονται για κάθε ενδεχόμενο, κάνοντας λόγο για «αντάρτικο των αρχείων».
«Λάβαμε αιτήματα – ή ας πούμε κλήσεις έκτακτης ανάγκης – από τους συναδέλφους μας στις ΗΠΑ, οι οποίοι είπαν: ‘Εχουμε πρόβλημα… και θα πρέπει να εγκαταλείψουμε κάποια δεδομένα’», δήλωσε ο Φρανκ Ολιβερ Γκλόκνερ, επικεφαλής του ψηφιακού αρχείου PANGAEA, το οποίο λειτουργεί από δημόσια χρηματοδοτούμενα γερμανικά ερευνητικά ιδρύματα.
Περίπου 800 εργαζόμενοι από τους 12.000, έχουν απολυθεί ή έχουν λάβει οικονομικά κίνητρα για να παραιτηθούν στο πλαίσιο των περικοπών του υπουργείου Αποδοτικότητας της κυβέρνησης του Τραμπ.
Το σχέδιο προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου για το 2026 επιδιώκει να συρρικνώσει ακόμη περισσότερο τον προϋπολογισμό, προτείνοντας περικοπή 1,8 δισ. δολ. ή 27% του προϋπολογισμού της υπηρεσίας, και μείωση σχεδόν κατά 20% του προσωπικού στα 10.000 άτομα.
Βάσει της πρότασης του προϋπολογισμού, οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να καταργήσουν το Γραφείο Ωκεανικών και Ατμοσφαιρικών Ερευνών, το οποίο είναι υπεύθυνο για τα συστήματα παρατήρησης των ωκεανών, καθώς και για το πρόγραμμα Argo, τα δίκτυα παράκτιας παρατήρησης, τους δορυφορικούς αισθητήρες και τα εργαστήρια κλιματικών μοντέλων.
Παράλληλα, προωθείται μείωση των δεδομένων. Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, ανακοινώθηκε «παροπλισμός» 20 συνόλων δεδομένων ή προϊόντων που σχετίζονται με τους σεισμούς και της θαλάσσια επιστήμη.
Οι βάσεις δεδομένων χρειάζονται τακτική ενημέρωση – κάτι που απαιτεί χρηματοδότηση και υποδομές που μόνο οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέχουν.
Τους τελευταίους μήνες, αξιωματούχοι της Ε.Ε. πραγματοποίησαν σειρά συνομιλιών με Ευρωπαίους ερευνητές, ανθρωπιστικές οργανώσεις των ΗΠΑ και οργανώσεις υπεράσπισης της υγείας και του περιβάλλοντος, για να συζητήσουν το πώς θα ιεραρχήσουν τα δεδομένα που θα αποθηκευτούν.
Πηγή: Reuters
Content Original Link:
" target="_blank">