Το τουρκολιβυκό μνημόνιο ''ταράζει'' τα ήρεμα νερά: Οι πιέσεις της Άγκυρας, το διπλό παζάρι του Χάφταρ και το σχέδιο της Ελλάδας
Στην Ανατολική Μεσόγειο, η µόνη νοµίµως οριοθετηµένη ΑΟΖ είναι αυτή µεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου, που υπεγράφη τον Αύγουστο του 2020 από τους τότε υπουργούς Εξωτερικών, Νίκο ∆ένδια και Σάµεχ Σούκρι. Στον αντίποδα, το τουρκολιβυκό σύµφωνο (2019) είναι παράνοµο, καθώς αγνοεί τα δικαιώµατα των ελληνικών νησιών, ακόµα και της Κρήτης. Μέχρι τώρα, η λιβυκή Βουλή δεν είχε επικυρώσει το «µνηµόνιο» Τρίπολης - Αγκυρας, γεγονός που αποτελούσε το µεγάλο όπλο της ελληνικής διπλωµατίας. Το τελευταίο διάστηµα, όµως, η Άγκυρα πιέζει τη Βεγγάζη να το επικυρώσει.
Διαβάστε: Χάφταρ και τουρκολιβυκό μνημόνιο: Η διπλωματική μάχη Ελλάδας-Τουρκίας στη Λιβύη
Το τουρκολιβυκό σύµφωνο ταράζει τα ήρεµα νερά στα Ελληνοτουρκικά
Το τουρκολιβυκό σύµφωνο επανέρχεται στο προσκήνιο και ταράζει τα ήρεµα νερά στα Ελληνοτουρκικά. Τα τελευταία χρόνια, τα πράγµατα στη διχασµένη Λιβύη ήταν λίγο-πολύ µοιρασµένα. Στη δυτική πλευρά τον έλεγχο είχε και εξακολουθεί να έχει ο φιλότουρκος πρωθυπουργός της µεταβατικής κυβέρνησης της Τρίπολης, Ντµπέιµπα, και στην ανατολική πλευρά την εξουσία έχουν ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Ακίλα Σάλεχ, και ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ. Αµφότεροι είχαν οικοδοµήσει µια καλή σχέση µε τους Ελληνες αξιωµατούχους.
Ο Χάφταρ διεκδικεί από την Τουρκία οικονοµική ενίσχυση, στρατιωτική βοήθεια και (κυρίως) drones. Εκείνο που αποζητά από την Ελλάδα είναι έναν σύµµαχο εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί τη Λιβύη το 2021, ενώ ο Νίκος ∆ένδιας πήγε και το 2022. Ο Χάφταρ θεωρείτο «δικός µας», µέχρι που τα δεδοµένα άρχισαν να αλλάζουν. Τα λιβυκά µέσα ενηµέρωσης άφησαν να διαρρεύσει ότι εξετάζεται το ενδεχόµενο επικύρωσης του ανυπόστατου µνηµονίου. Τα πρώτα δυσοίωνα µηνύµατα κατέφτασαν περί τις αρχές του µήνα, όταν η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε τη σύσταση µιας τεχνικής επιτροπής για τη µελέτη του παράνοµου τουρκολιβυκού συµφώνου για την οριοθέτηση ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας.
Προτού κυκλοφορήσουν αυτές οι πληροφορίες, ο Γιώργος Γεραπετρίτης σχεδίαζε να µεταβεί στη Λιβύη, προκειµένου να έχει επαφές τόσο µε την κυβέρνηση Ντµπέιµπα στην Τρίπολη όσο και µε τους δύο ισχυρούς άνδρες της Ανατολικής Λιβύης, Σάλεχ και Χάφταρ. Όπως είχε αποκαλυφθεί στη στήλη «BigMouth», ο υπουργός έκρινε απαραίτητη τόσο τη συνεργασία επί του Μεταναστευτικού, µιας και η Κρήτη δέχεται πολλές ροές από τη Λιβύη, όσο και για την εξάλειψη της τουρκικής επιρροής. Σύµφωνα µε καλά πληροφορηµένες πηγές των «Π», το ταξίδι αυτό θα γίνει τις επόµενες ηµέρες σε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο.
Οι γιοι του στρατάρχη Χάφταρ
Ο Χάφταρ δείχνει να ανταποκρίνεται θετικά στο διπλωµατικό φλερτ της Τουρκίας. Μόνο τυχαίο δεν µπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι µε διαφορά λίγων εβδοµάδων ο ένας γιος του στρατάρχη βρέθηκε στην Τουρκία και ο άλλος στην Ελλάδα. Την αρχή έκανε ο Σαντάµ Χάφταρ, διοικητής των χερσαίων δυνάµεων του εθνικού στρατού της Λιβύης. Συναντήθηκε στην Αγκυρα µε τον Τούρκο υπουργό Αµυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ. Σύµφωνα µε γνώστες του θέµατος που µίλησαν στα «Παραπολιτικά», ο Χάφταρ διεκδικεί από την Τουρκία οικονοµική ενίσχυση, στρατιωτική βοήθεια και (κυρίως) drones. Από την άλλη, εκείνο που αποζητά η πλευρά του Χάφταρ από την Ελλάδα είναι έναν σύµµαχο εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οσο βρισκόταν σε εξέλιξη το «ανατολίτικο παζάρι» του υιού Χάφταρ στην τουρκική πρωτεύουσα, τα φιλοκυβερνητικά δελτία ειδήσεων της γείτονος µιλούσαν για «πανικό της Ελλάδας ενόψει επικύρωσης του τουρκολιβυκού µνηµονίου». Προ ολίγων εικοσιτετραώρων, όµως, έγινε γνωστό ότι ο έτερος γιος του Χάφταρ και πολιτικός του σύµβουλος, Αλ Σαντίκ Χάφταρ, ήρθε στην Ελλάδα υπό άκρα µυστικότητα, µε ιδιωτικό λίαρ τζετ. Εν αντιθέσει µε τα όσα ειπώθηκαν και γράφτηκαν, ο Αλ Σαντίκ δεν συναντήθηκε µε κάποιον Ελληνα αξιωµατούχο. Η -προγραµµατισµένη- επίσκεψή του ήταν ιδιωτικής φύσεως, µιας και η οικογένειά του έκανε διακοπές στη χώρα µας. Παρ’ όλα αυτά, η χρονική συγκυρία δεν παύει να είναι αξιοσηµείωτη.
Για την ώρα, πάντως, φαίνεται πως η Βουλή της Λιβύης δεν προτίθεται να εγκρίνει, αλλά ούτε και να απορρίψει το παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Τουρκικές πηγές που επικαλείται το MiddleEastEye φέρεται να δήλωσαν ότι «o Χάφταρ και οι γιοι του επιδιώκουν να εµβαθύνουν τις σχέσεις τους µε την τουρκική κυβέρνηση και πιθανότατα θα κρατήσουν αυτό το θέµα σε εκκρεµότητα». Ο δε Μπιλγκεχάν Οζτούρκ, ερευνητής του Παγκόσµιου Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών (GISR), δήλωσε ότι «η κίνηση της κυβέρνησης στην Ανατολική Λιβύη δεν είναι πιθανό να αποφέρει συγκεκριµένα αποτελέσµατα». Ο ίδιος ισχυρίστηκε πως ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Σάλεχ, αναζητούσε επιρροή, καθώς ο Ντµπέιµπα και ο Χάφταρ ανανέωναν τις διεθνείς επαφές τους. «Η πιθανότητα ο ελιγµός του Σάλεχ να έχει διεθνείς συνέπειες είναι πολύ µικρή», εκτίµησε, εξηγώντας ότι «πρόκειται για ελιγµούς που αποσκοπούν στην εσωτερική διαµάχη για την εξουσία».
Το ελληνικό σχέδιο για προσφυγή στα Διεθνή Δικαστήρια, αν αλλάξουν τα δεδομένα
Το βασικό ερώτηµα που προκύπτει πλέον είναι το εξής: Πώς θα αντιδράσει η Αθήνα έπειτα από τυχόν -απευκταία- κυβίστηση του στρατάρχη Χάφταρ; Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, δήλωσε ότι, «αν φτάσουµε σε αυτό το σηµείο, η Ελλάδα έχει όλα τα νοµικά όπλα που χρειάζεται για να χειριστεί την κατάσταση». Η υπογράφουσα απευθύνθηκε σε αρµόδιες πηγές για να ξεκαθαριστεί το ποια είναι αυτά τα όπλα και η απάντηση ήταν σαφής: «Θα πάµε το θέµα στο Αµβούργο και στη Χάγη, αν χρειαστεί». Πάντως, δεν κρίνεται ως συµφέρουσα για την Ελλάδα µια ολική ρήξη µε τη Λιβύη. «Αυτή τη στιγµή η προσοχή µας στο Μεταναστευτικό είναι κυρίως στραµµένη στον Νότο. Εκεί παρατηρούνται οι περισσότερες ροές. Είναι δυσχερής η κατάσταση στη Λιβύη. Ο defacto διχασµός που έχει επέλθει στη χώρα δηµιουργεί συνθήκες µεγάλης αστάθειας και η Ελλάδα οφείλει να εξυπηρετήσει τη σταθερότητα και της ευρύτερης περιοχής, αλλά και τα δικά της συµφέροντα, όπως σας τα περιέγραψα. Είναι πολύ σηµαντικό το γεγονός ότι ανοίξαµε την πρεσβεία µας στην Τρίπολη και το προξενείο µας στη Βεγγάζη. Πιστεύουµε ότι πρέπει να αποκατασταθεί η ισόρροπη ωφέλιµη επικοινωνία µε τις δύο πλευρές. Από εκεί και πέρα, όµως, αυτό δεν αναιρεί τη θέση τη δική µας, τη θέση του ∆ιεθνούς ∆ικαίου για το παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο», ξεκαθάρισε ο Π. Μαρινάκης.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά
Content Original Link:
" target="_blank">
