Βουλή: "Υπάρχει κυβερνητικό σχέδιο;" - Παρέμβαση βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για την εμπορία και χρήση ναρκωτικών στο κέντρο της Αθήνας

«Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχει ως εξής:

Αθήνα, 6 Μαΐου 2025

Προς τον Υπουργό Υγείας, κύριο Άδωνι Γεωργιάδη

Προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, κύριο Μιχάλη Χρυσοχοΐδη

Θέμα: Υπάρχει κυβερνητικό σχέδιο για το σοβαρότατο πρόβλημα με τα ναρκωτικά στο κέντρο της Πρωτεύουσας;

Κύριοι Υπουργοί,

Εδώ και χρόνια στο κέντρο της Αθήνας, ανθρώπινες ψυχές και ολόκληρες γειτονιές παραμένουν έρμαια της εμπορίας και της χρήσης ναρκωτικών, με θύματα όχι μόνο τους χρήστες, αλλά και τους κατοίκους, τους καταστηματάρχες, τους εργαζόμενους και τους επισκέπτες.

Μεταξύ των περιοχών που βρίσκονται στο «κόκκινο», λόγω της χρήσης και διακίνησης ναρκωτικών, είναι η Ομόνοια, η 3ης Σεπτεμβρίου, το Μεταξουργείο, ο Άγιος Παύλος, η Ιεροθέου και η πλατεία Δικαστηρίων. Οι εικόνες που αντικρύζει οποιοσδήποτε διερχόμενος αποτυπώνουν μια θλιβερή πραγματικότητα, με εξαρτημένους να περιπλανώνται χωρίς ελπίδα και ολόκληρους δρόμους που συγκροτούν σκηνικό απόλυτης παρακμής το οποίο δεν αξίζει σε κανέναν άνθρωπο. Το αίσθημα απόλυτης ανασφάλειας εκτοξεύεται μετά το σούρουπο με τις πιάτσες ναρκωτικών να ισοπεδώνουν κάθε έννοια ποιότητας ζωής.

Σε αυτό το ήδη αποκαρδιωτικό πλαίσιο προστίθεται και η εφιαλτική πραγματικότητα – για την Αθήνα και όλη την Ελλάδα – των αυξανόμενων ποσοστών θνησιμότητας από υπερβολική δόση, σε ποσοστό που παραμένει σταθερά από τα υψηλότερα σε χώρες του δυτικού κόσμου.

Όσοι ζούμε στην Αθήνα και ασχολούμαστε χρόνια επισταμένως με το ζήτημα, παρακολουθώντας και συμμετέχοντας στις αγωνιώδεις προσπάθειες δημοτικών αρχών να βρεθεί λύση, αναγνωρίζουμε την πολυεπίπεδη δυσκολία αντιμετώπισής του, καθώς θα πρέπει να συνδυάζει εκτεταμένες παρεμβάσεις σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών, από την πρόληψη κατά των εξαρτησιογόνων ουσιών, την φροντίδα στους περιφερόμενους ανθρώπους – σκιές, εξειδικευμένα προγράμματα για γυναίκες – χρήστες και την κοινωνική ένταξη πρώην χρηστών μέχρι την λυσιτελή αστυνόμευση και το αποφασιστικό χτύπημα στο μαύρο χρήμα των ναρκωτικών για την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας. Τελευταίες, μάλιστα, κοινωνιολογικές μελέτες και οι επιστημονικές αναλύσεις επισημαίνουν την ανάγκη για ριζική αναθεώρηση των προσεγγίσεων που χρησιμοποιήθηκαν μέχρι σήμερα για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Γνωρίζουμε όμως επίσης ότι χωρίς συγκεκριμένο και ολοκληρωμένο σχέδιο από πλευράς κεντρικής εξουσίας, σχέδιο που θα βασίζεται στη συνεργασία του συνόλου των φορέων της διοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών που μπορούν να συμβάλουν στο να δώσουμε ξανά ζωή σε υποβαθμισμένες γειτονιές και διέξοδο στους εξαρτημένους συμπολίτες μας, ξεριζώνοντας τις πιάτσες ναρκωτικών, κάθε επιμέρους πρωτοβουλία θα χάνεται στη μαύρη τρύπα του προβλήματος.

Τον Ιούλιο του 2024, με τον ν. 5129/2024 και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των εμπλεκόμενων φορέων, η Κυβέρνηση ίδρυσε τον «Εθνικό Οργανισμό Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» (ΕΟΠΑΕ) με τη μορφή νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου και έναρξη λειτουργίας αυτού την 1/1/2025 – που μετατέθηκε τελικά για την 1/2/2025. Ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ καταργήθηκαν και όλες οι δομές, οι υπηρεσίες και τα προγράμματα για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων εντάχθηκαν στον ΕΟΠΑΕ, σε μια λογική προφανούς συγκεντρωτισμού και «αόρατης» στοχοθεσίας, όπου αναμίχθηκαν προγράμματα διαφορετικής φιλοσοφίας, υπονομεύοντας τον πλουραλισμό, αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα στη θεραπευτική προσέγγιση.

Κι ενώ ο αρμόδιος Υφυπουργός Υγείας είχε σπεύσει να χαρακτηρίσει τον νέο Οργανισμό ως “τομή” στο χώρο των εξαρτήσεων και της ψυχικής υγείας, δεν έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα εκ μέρους της Κυβέρνησης και του ΕΟΠΑΕ κανένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να σηματοδοτεί μια διαφορετική, βελτιωμένη και φιλόδοξη δράση στη μάχη κατά των εξαρτήσεων. Επιπροσθέτως, η Επιτροπή της Βουλής για τη μελέτη και αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών, που θα μπορούσε να συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση προτάσεων και σύγχρονων τρόπων δράσης, έχει να συνεδριάσει από το μακρινό 2018, ακόμα ένα γεγονός που υπογραμμίζει δυστυχώς τη χαμηλή προτεραιοποίηση του ζητήματος στην κυβερνητική ατζέντα.

Εντέλει, παρά τις υποσχέσεις της Κυβέρνησης για νομοθετικές ρυθμίσεις που υποτίθεται ότι αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα των εξαρτήσεων, σήμερα βρισκόμαστε και πάλι στο σημείο μηδέν.

Την ίδια ώρα, ο κεντροβαρής και πανθομολογούμενα ελπιδοφόρος τομέας της πρόληψης ενάντια στις εξαρτήσεις, που υπηρετούνταν μέχρι σήμερα από τα Κέντρα Πρόληψης , με έμπειρους κοινωνικούς επιστήμονες και σοβαρές παρεμβάσεις στις τοπικές κοινότητες, βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην απαξίωση από την κυβερνητική διαχείριση.

Επειδή το πρόβλημα της διακίνησης και χρήσης των ναρκωτικών παραμένει κυρίαρχο και συνδέεται με την καθημερινότητα αλλά και την απορρέουσα εγκληματικότητα η οποία αφορά, άμεσα ή έμμεσα, όχι μόνο τη μικροπαραβατικότητα του δρόμου, αλλά και την οργανωμένη μορφή της, τα κυκλώματα εμπορίας,

Επειδή η αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος της διακίνησης ναρκωτικών και της συναφούς ή συνδεόμενης παραβατικότητας είναι ζήτημα πολυδιάστατο και απαιτεί συνεκτικό κεντρικό πολιτικό σχεδιασμό με ρεαλιστική στοχοθεσία και κατόπιν στενή παρακολούθηση και αξιολόγηση της επιχειρησιακής υλοποίησης και

Επειδή παρά την κυβερνητική παραδοχή του προβλήματος και τις πιέσεις από τους αρμόδιους φορείς, τον δήμο και τις τοπικές κοινωνίες, το πρόβλημα δεν λύνεται,

ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:

1. Τι είδους άμεσα μέτρα και ποια σκοπεύετε να λάβετε προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος με στόχο την προστασία κάθε ανθρώπινης ζωής και την εμπέδωση αισθήματος ασφάλειας;

2. Υπάρχει ολιστικό σχέδιο από την κυβέρνηση με συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την αντιμετώπιση και αποφόρτιση των γειτονιών του κέντρου της Αθήνας από το πρόβλημα των ναρκωτικών;

3. Έχει καταστρώσει ο ΕΟΠΑΕ εξειδικευμένο σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών; Σκοπεύει ο Οργανισμός να λάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε γειτονιές της Αθήνας όπου διαχρονικά το πρόβλημα των ναρκωτικών λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις;».