Ο Ιούνιος στην Εθνική Πινακοθήκη μυρίζει καλοκαίρι και θάλασσα

- Στη λαϊκή της οδού Ξενοκράτους

Με αφορμή τον πίνακα του Παναγιώτη Τέτση Λαϊκή αγορά, που απεικονίζει τη λαϊκή αγορά της οδού Ξενοκράτους, ένα θέαμα που ο καλλιτέχνης έβλεπε κάθε Παρασκευή από το παράθυρό του, η Εθνική Πινακοθήκη οργανώνει, σε συνεργασία με το τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, ένα πρωτότυπο, site-specific εργαστήριο χαρακτικής για παιδιά και τις οικογένειές τους. Χρησιμοποιώντας εργαλεία και χρώματα χαρακτικής αλλά και τις χρωστικές από φρούτα και λαχανικά εποχής, τυπώνουμε τις δημιουργίες μας σε χειροποίητο χαρτί χαρακτικής, αλλά και σε μπλουζάκια, τραπεζομάντιλα, πάνινες τσάντες, κ.λπ., που οι συμμετέχοντες έχουν στην κατοχή τους και μπορούν να φέρουν για τις ανάγκες του εργαστηρίου.

Ημερομηνία: Παρασκευή 20 Ιουνίου στις 16:00 & Σάββατο 21 Ιουνίου στις 12:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Σχεδιασμός και Υλοποίηση Προγράμματος: Εύη Παπαβέργου, Κατερίνα Παρασκευά, Χριστίνα Παπαϊωακείμ, Επιμελήτριες Εκπαίδευσης MOMus- Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
Συντονισμός - Διεξαγωγή: Χριστίνα Μπότσου, Μουσειοπαιδαγωγός ΕΠΜΑΣ, Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός ΕΠΜΑΣ & Μαρίνα Τομαζάνη, Ιστορικός Τέχνης & Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
Συνεργαζόμενος Φορέας: MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
Κρατήσεις: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Κόστος Προγράμματος: 8€
Ηλικίες: 3-6 ετών

Ξεναγήσεις για το κοινό - Κεντρικό Κτήριο

- Γνωρίζοντας τον Παναγιώτη Τέτση

Οι θεματικές ξεναγήσεις συνεχίζονται και αυτό τον μήνα, και αυτή τη φορά θα έχουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε γωνιές της Ελλάδας μέσα από το βλέμμα του Παναγιώτη Τέτση. Από την εμβληματική λαϊκή αγορά της οδού Ξενοκράτους με τα ζωηρά χρώματα έως τα σκιερά πεύκα της Ύδρας, θα ταξιδέψουμε και θα γνωρίσουμε έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους του 20ού αιώνα.

Ημερομηνία: Σάββατα 7 & 14 Ιουνίου, Ώρα: 12:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μαρίνα Τομαζάνη, Ιστορικός τέχνης & Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
Κρατήσεις: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Πηγή φωτογραφίας: Σταύρος ΨηρούκηςΝέες Εκθέσεις

Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής

Η έκθεση με τίτλο Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής παρουσιάζει τα θρησκευτικά χαρακτικά της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης, μια λιγότερο γνωστή μορφή τέχνης η οποία επί δυόμισι περίπου αιώνες (μέσα 17ου-τέλος 19ου αι.) γνώρισε τεράστια διάδοση, από τα τουρκοκρατούμενα εδάφη ως τις εσχατιές της Ορθόδοξης Ελληνικής διασποράς.

Η έκθεση διαρθρώνεται σε δύο ενότητες. Η πρώτη περιλαμβάνει μια σειρά από αγιορείτικα χαρακτικά του 18ου και του 19ου αι.: πανοραμικές απόψεις μοναστικών κέντρων όπως το Όρος Σινά ή το Άγιον Όρος, αναπαραστάσεις μοναστηριών, μορφές Αγίων ή σκηνές από τα πάθη του Χριστού, οι απεικονίσεις αυτές είναι συχνά επιζωγραφισμένες ή συνοδεύονται από τις αντίστοιχες χάλκινες μήτρες. Στη δεύτερη, ένα Προσκυνητάριον των Αγίων Τόπων (έκδοση: Βιέννη 1807), βιβλίο με περιγραφικό κείμενο και πρωτότυπα χαρακτικά έργα που αναπαριστούν μνημεία της Ιερουσαλήμ και σκηνές από τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού, πλαισιώνεται από μια επιλογή από αντίστοιχα χαρακτικά έργα σε ελεύθερα φύλλα που ανήκουν στις συλλογές του μουσείου.

Με την έκθεση αυτή, η οποία παρουσιάζεται στην είσοδο του πρώτου ορόφου, η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει μια σειρά παρουσιάσεων που στοχεύουν στη γνωριμία του κοινού με τη χαρακτική τέχνη, όπως αυτή εξελίχθηκε στον ελληνικό χώρο.

- Η Αγία Σιών, 1787 Χαλκογραφία σε χαρτί

Ξενάγηση στην έκθεση: Τετάρτη 25 Ιουνίου,18:00
Χώρος: Κεντρικό κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Στην είσοδο του πρώτου ορόφου
Επιμέλεια : Κατερίνα Ταβαντζή
Κρατήσεις: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 άτομα

ΘΑΛΑΤΤΑ

Θαλασσογραφίες Ελλήνων καλλιτεχνών από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου

Στο πλαίσιο της ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών κατά τον Μάιο 2025, το Υπουργείο εξωτερικών, σε συνεργασία με τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη και την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, παρουσιάζει έκθεση με τίτλο Θάλαττα, η οποία φιλοξενείται στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, από τις 20 έως τις 30 Μαΐου 2025.

- Αλέκος Φασιανός (Αθήνα 1935-Αθήνα 2022) - Ο ψαράς

Η θάλασσα αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης, έναν ανοιχτό ορίζοντα όπου το φως, το νερό και ο χρόνος συνδιαλέγονται. Τόσο στους αρχαίους όσο και στους νεότερους χρόνους, η σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα αποτέλεσε σημαντικό πεδίο ενασχόλησης για τις τέχνες και τα γράμματα. Στην Οδύσσεια του Ομήρου, ένα από τα σημαντικότερα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, η θάλασσα γίνεται ο καμβάς πάνω στον οποίο ο ποιητής υφαίνει την περιπέτεια του ανθρώπινου βίου, το ταξίδι της επιστροφής στην πατρίδα, τα οφέλη του ταξιδιού, τις γνώσεις και τις εμπειρίες. Τροφοδοτώντας διαχρονικά τη δημιουργική φαντασία των καλλιτεχνών, η θάλασσα αναπαρίσταται ως φυσικό τοπίο, εννοιολογική προοπτική, ανοιχτός ορίζοντας και άξονας διακίνησης ανθρώπων, προϊόντων και ιδεών.

Η θάλασσα έχει σημαντική σχέση με την εξωτερική πολιτική και την πολιτιστική διπλωματία, καθώς αποτελεί όχι μόνο γεωγραφικό και οικονομικό πόρο, αλλά και πολιτιστικό και στρατηγικό εργαλείο στις διεθνείς σχέσεις. Ενώνει ανθρώπους, λαούς και πολιτισμούς, ευνοεί την επικοινωνία, τη διακίνηση ιδεών, την ανταλλαγή προϊόντων και διαμορφώνει στρατηγικές, οικονομικές και πολιτιστικές πτυχές που επηρεάζουν τις διεθνείς σχέσεις, τις διακρατικές συνεργασίες, την προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. H ανεξίτηλη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα είναι ορατή σε κάθε τομέα του πολιτισμού.

- Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (Αθήνα 1906-Αθήνα 1994), Ανεμοδαρμένο ακρωτήρι, 1965

Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση Θάλαττα (Thalatta) αποτυπώνουν την πολυδιάστατη σχέση του ανθρώπου με αυτήν. Από τις γεωμετρικές απεικονίσεις του λιμανιού μέχρι τις αφαιρετικές συνθέσεις του φωτός πάνω στο νερό, από την αρχέγονη αίσθηση της θάλασσας ως μύθου έως τη σύγχρονη ερμηνεία της ως βιωματικής εμπειρίας, κάθε έργο γίνεται ένας υδάτινος καθρέφτης που αντανακλά την προσωπική θέαση του καλλιτέχνη. Η χρωματική παλέτα κυμαίνεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση ως την πλήρη αφαίρεση, αποδίδοντας τη θάλασσα άλλοτε ως τόπο και άλλοτε ως αίσθηση.

Η καλλιτεχνική αποτύπωση του θαλάσσιου τοπίου αντικατοπτρίζει βεβαίως και τη νευραλγική θέση που κατέχει η ναυσιπλοΐα στο διεθνές εμπόριο και την ευθύνη της διεθνούς κοινότητας για τη διασφάλιση της ελεύθερης λειτουργίας της.

Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα των:
Αγήνορος Αστεριάδη, Γιάννη Γαΐτη, Κώστα Γραμματόπουλου, Θεόδωρου Στάμου, Θανάση Στεφόπουλου, Μαίρης Σχοινά, Παναγιώτη Τέτση, Κώστα Τσόκλη, Αλέκου Φασιανού, Μαρίας Φιλοπούλου, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα.

- Κώστας Τσόκλης (Αθήνα 1930-), Θαλασσινό τοπίο, 1979

Συνεχίζονται οι εκθέσεις:

- Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος
Ξεναγήσεις από την επιμελήτρια της έκθεσης: Τετάρτη 11 & 25 Ιουνίου στις 18:00, Σάββατο 21 Ιουνίου στις 12:00 (Δεν απαιτείται κράτηση θέσης)

Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Είσοδος της έκθεσης (όροφος: -2 )
Επιμέλεια: Έφη Αγαθονίκου
Διάρκεια έκθεσης: Απρίλιος - Οκτώβριος 2025

- Francisco Goya, Los Caprichos - Μόνιμη Συλλογή
Ξεναγήσεις από την επιμελήτρια της έκθεσης: Τετάρτη 18 Ιουνίου στις 18:00, Σάββατο 21 και Κυριακή 22 Ιουνίου στις 16:00.

Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Είσοδος της έκθεσης (όροφος: -2 )
Κρατήσεις: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Μέγιστος αριθμός ατόμων: 15 άτομα, Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας
Επιμέλεια: Κατερίνα Ταβαντζή
Διάρκεια έκθεσης: Ιανουάριος - Σεπτέμβριος 2025

- Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος

Ξενάγηση από τη Διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ: Τετάρτη, 11 Ιουνίου, Ώρα: 18:00

Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Ενδιάμεσος Χώρος
Διάρκεια: Ιανουάριος - Σεπτέμβριος 2025
Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα

Παραρτήματα

ΙΣΕΤ

Έφη Στρούζα: ένα νέο ταξίδι

Η έκθεση Έφη Στρούζα: ένα νέο ταξίδι παρουσιάζει το θεωρητικό, το τεχνοκριτικό και το επιμελητικό έργο της ιστορικού και κριτικού τέχνης Έφης Στρούζα, φωτίζοντας κομβικές στιγμές της πορείας της, κυρίως μέσα από το πλούσιο αρχείο της, ευγενική παραχώρηση της οικογένειας από το 2019 στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ). Η έκθεση περιλαμβάνει πρωτότυπο αρχειακό υλικό, επιδιώκοντας να προσφέρει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να κατανοήσουν τους θεωρητικούς άξονες, τους προβληματισμούς και τις θέσεις της γύρω από την τέχνη.

Πολυγραφότατη και μαχητική, με όραμα και σαφείς τοποθετήσεις σχετικά με τον ρόλο της σύγχρονης τέχνης της εποχής της, η Έφη Στρούζα μέσα από το έργο της διατηρεί μια ξεχωριστή θέση στην ελληνική εικαστική σκηνή της μεταπολίτευσης. Με το βλέμμα διαρκώς στραμμένο στα διεθνή τεκταινόμενα επιδίωκε, μέσω της επιμελητικής της πρακτικής και των καίριων θεωρητικών της παρεμβάσεων, τον γόνιμο διάλογο της σύγχρονης ελληνικής τέχνης με το διεθνές εικαστικό γίγνεσθαι.

Το αρχείο της Έφης Στρούζα προσφέρει πολύτιμο υλικό για την κατανόηση της επιμελητικής και κριτικής παραγωγής των τελευταίων δεκαετιών. Η διπλή της ιδιότητα –ως τεχνοκριτικού και επιμελήτριας εκθέσεων– αναδεικνύεται μέσα από χειρόγραφα, κριτικά κείμενα, σημειώσεις, αλληλογραφία, αποκόμματα τύπου και δεκάδες εκθέσεις που επιμελήθηκε ή πλαισίωσε θεωρητικά μέσα από τη διορατική ματιά της. Η μελέτη των αρχείων συμβάλλει σημαντικά στην έρευνα της ιστορίας της τέχνης, με αποτέλεσμα το πλούσιο και εμπεριστατωμένο αρχείο της Έφης Στρούζα να αποτελεί μαρτυρία, όπως και φορέα σκέψης και πολιτιστικής πράξης. Το αρχειακό αυτό «ταξίδι» δεν είναι απλώς μια αναδρομή –είναι ένας συνεχής διάλογος με την ιστορία και ένας τρόπος να αναστοχαστούμε και να αντιληφθούμε τον σύγχρονο πολιτισμό.

Εγκαίνια: Τρίτη 24 Ιουνίου 2025, ώρα 19:00
Διάρκεια έκθεσης: 24.06.2025 - 31.10.2025
Επιμέλεια έκθεσης: Νίκη Παπασπύρου & Σοφία Χρυσαφοπούλου
Συνεργάτης στη συλλογή και την τεκμηρίωση του υλικού: Δημήτρης Ράμμος Μαλαμάκης
Διαχείριση και Συντονισμός έργου: Σύλλογος Αποφοίτων του Τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Νατάσα Τσαροπούλου, Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ)- Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσο

Κουμαντάρειος Πινακοθήκη

- Ξενάγηση στην έκθεση Λάκωνες Καλλιτέχνες από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης

Την Κυριακή 15 Ιουνίου η περιοδική έκθεση Λάκωνες Καλλιτέχνες από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης ολοκληρώνει τον κύκλο της στη Σπάρτη. Όσοι δεν την έχουν ακόμα επισκεφθεί, μπορούν να την απολαύσουν με μια τελευταία ξενάγηση από την επιμελήτρια Μόνικα Διαμαντή.

Ημέρα: Κυριακή, 15 Ιουνίου, ώρα 11.00

- Παράρτημα ΕΠΜΑΣ - Ναύπλιο

Αφήγηση Παραμυθιών με τη Συνοδεία Μουσικής & Εικαστικό Εργαστήρι

Ιστορίες που μας πιάνουν απ’ το χέρι και μας ταξιδεύουν.
Άλλοτε στον ουρανό, πάνω απ’ τα σύννεφα, κάτω απ’ το φως των αστεριών κι άλλοτε στα βάθη των ωκεανών, άλλοτε σε μυσταγωγικούς κύκλους γύρω απ’ τη φωτιά, όπου φλογίτσες κάνουν τα μάτια μας να λαμπυρίζουν κι άλλοτε στα βάθη της γης, όπου σα σπόροι καρτερικά αδημονούμε ν’ ανθίσουμε, για να γιορτάσουμε μαζί την Άνοιξη του καλοκαιριού.
Τους κόσμους που θα φωτίσουμε, θα αποτυπώσουμε στο Εικαστικό Εργαστήρι που θα ακολουθήσει.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί:
Σάββατο 21 Ιουνίου: Αφήγηση Παραμυθιών μετά μουσικής για παιδιά Δημοτικού και Γυμνασίου.
Κυριακή 22 Ιουνίου: Βραδιά Αφήγησης Παραμυθιών μετά μουσικής ανοιχτή σε όλο το κοινό.

Εμψυχωτές:
Μαρία Μανώλη: αφήγηση, ακορντεόν, τραγούδι
Κλέαρχος Κορκόβελος: κύμβαλο, τραγούδι

Συνεχίζεται η έκθεση:

Ελευθερία, Αναδρομική έκθεση της Μαρίας Φιλοπούλου