Ένα τελεφερίκ διχάζει τους κατοίκους της Μονεμβασιάς, γράφει η Liberation
«Η ηρεμία αυτής της υπέροχης μεσαιωνικής πόλης που περιβάλλεται από τείχη διαταράσσεται αυτή τη στιγμή από ένα έργο: την κατασκευή ενός τελεφερίκ που θα φτάσει στην κορυφή του βράχου, η οποία επί του παρόντος είναι προσβάσιμη μόνο από ένα απότομο μονοπάτι. Για τους ντόπιους αυτό είναι ''αιρετικό!''», αναφέρει η Liberation.
Για τον αντιδήμαρχο που είναι υπεύθυνος για το έργο, Σταύρο Χρηστάκο, όπως αναφέρει η Γαλλική εφημερίδα, πρόκειται «κυρίως για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων και των επισκεπτών της Μονεμβασιάς, καθώς περισσότερο από το 50% αυτών δυσκολεύεται να έχει πρόσβαση στο κάστρο» λόγω του απότομου μονοπατιού που οδηγεί στην κορυφή.
Το Κάστρο της Μονεμβασιάς είναι σκαρφαλωμένο σε έναν τεράστιο ασβεστολιθικό απόκρημνο βράχο, που προεξέχει από τη νοτιοανατολική ακτή της Πελοποννήσου. Ο βράχος συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα με μια λωρίδα γης. Αυτή η μοναδική μορφολογία στήριξε την ευημερία της Μονεμβασιάς από τον Μεσαίωνα έως τη Σύγχρονη περίοδο.
Από τη δεκαετία του 1960, το κάστρο, καθώς και η λωρίδα γης, προστατεύονται από διάφορους κανονισμούς, προκειμένου να διαφυλαχθούν οι αρχικές κατασκευές, να διατηρηθεί το αρχικό ύφος του οικισμού και να τηρηθούν οι αρχιτεκτονικοί κανόνες του Κάστρου της Μονεμβασιάς.
Κατά τη δεκαετία του 1970, η Μονεμβασιά άρχισε να αποτελεί τουριστικό προορισμό και, ενώ μέχρι τότε το προσωπικό ενδιαφέρον και η ατομική φροντίδα εξασφάλιζαν την προστασία του οικισμού, σήμερα η σημαντική αύξηση του τουριστικού, του επενδυτικού και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος θέτουν σε απόλυτο κίνδυνο τον αυθεντικό χαρακτήρα του ιστορικού συνόλου. Τα λίγα καταστήματα της Κάτω Πόλης μετατρέπονται σε κέντρα εστίασης και αναψυχής, ενώ πολυάριθμες κατοικίες μετατρέπονται σε καταλύματα.
Η κύρια απειλή για τη Μονεμβασιά ωστόσο, έγκειται επί του παρόντος σε ένα σχέδιο για την εγκατάσταση τελεφερίκ που προωθείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο Μονεμβασιάς. Σύμφωνα με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό, η οποία πρότεινε την ένταξη του Κάστρου της Μονεμβασιάς στη λίστα με τα 7 πιο απειλούμενα προγράμματα του 2025, το τελεφερίκ κινδυνεύει να μειώσει την περιβαλλοντική και πολιτιστική αξία του συνολικού χώρου, να υποβαθμίσει την εμπειρία των επισκεπτών και να απειλήσει την οπτική ακεραιότητα του τοπίου.
«Η διαθέσιμη «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» στερείται σαφήνειας και λεπτομέρειας σχετικά με τον αντίκτυπο του έργου στην πανίδα και τη χλωρίδα, στην ηχορύπανση και την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Συνολικά, το έργο φαίνεται να εμπνέεται περισσότερο από την κερδοσκοπία παρά από ζητήματα προσβασιμότητας, αν και αρχικά συμπεριλήφθηκε σε ένα πρόγραμμα που αφορούσε την πρόσβαση ατόμων με αναπηρία», γράφει ο ιστότοπος της Europa Nostra.
Πρόσφατα η Μονεμβασιά, συμπεριλήφθηκε στη λίστα των «7 Πλέον Απειλούμενων Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ευρώπη» για το 2025, όπως ανακοινώθηκε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα 7 Most Endangered, που υλοποιείται από την Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIBI).
Η απειλή εγκατάστασης του τελεφερίκ έχει εγείρει σοβαρές ανησυχίες από μια σειρά φορέων, συμπεριλαμβανομένου του ICOMOS, του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και της Monumenta. Πολυάριθμοι οργανισμοί και άτομα έχουν αναλάβει ή σχεδιάζουν να αναλάβουν μια σειρά από δράσεις για να αντιληφθεί η τοπική κοινότητα της Μονεμβασιάς, ο δήμος, το ελληνικό κράτος και το διεθνές κοινό την απειλή που θέτει το έργο του τελεφερίκ, τόσο για το περιβάλλον όσο και για την πολιτιστική κληρονομιά του Κάστρου της Μονεμβασιάς.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ προτείνει αντί του τελεφερίκ ένα σχέδιο για επιβατικό αναβατήρα. Ένας βιομηχανικός αναβατήρας κατασκευάστηκε στη Μονεμβασιά πριν από μια δεκαετία για να διευκολύνει τις εργασίες αποκατάστασης στην Άνω Πόλη. Μια φιλική προς τους επιβάτες εκδοχή του θα προωθούσε την επιθυμητή βελτίωση της προσβασιμότητας στην Άνω Πόλη.
Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με μελέτες σε συνεννόηση με τον τοπικό πληθυσμό και με συμβατότητα με το Σχέδιο Διαχείρισης για το Κάστρο της Μονεμβασιάς, με καταγραφή των προτεραιοτήτων αλλά και των αντιπαραθέσεων, και με την προώθηση ενός ευρύτερου διαλόγου σχετικά με την προσβασιμότητα χώρων πολιτιστικής και περιβαλλοντικής σημασίας με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην Ελλάδα.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή του Προγράμματος των 7 Πιο Απειλούμενων Χωρών αποφάσισε να συμπεριλάβει το Κάστρο της Μονεμβασιάς στη λίστα των απειλούμενων περιοχών «όχι μόνο επειδή αναγνωρίζει το σαφές πρόβλημα και τον επείγοντα χαρακτήρα των άμεσων δράσεων που πρέπει να ληφθούν, αλλά επειδή εκμεταλλεύεται την ευκαιρία να διερευνήσει και να αναδείξει νέες, πιο κατάλληλες και βιώσιμες προτάσεις με ευρύτερο διεθνές πεδίο εφαρμογής».
Ο επικεφαλής της Περιφερειακής Παράταξης «Πρώτα η Πελοπόννησος», Μανώλης Μάκαρης, σε επιστολή του επισημαίνει τον κίνδυνο ρίχνοντας τα βέλη του στην Περιφερειακή Αρχή Πελοποννήσου, κατηγορώντας την για αδράνεια. Συγκεκριμένα, ανάμεσα στα άλλα, αναφέρει στην επιστολή:
«Η ένταξη της Μονεμβασιάς στη λίστα των 7 Πλέον Απειλούμενων Μνημείων της Ευρώπης για το 2025 αποτελεί διεθνές καμπανάκι για την προστασία της και την ανάγκη πιθανής επαναξιολόγησης του προτεινόμενου έργου.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που προκάλεσε η παράταξή μας επί του συγκεκριμένου θέματος, διαπιστώθηκε ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου όχι μόνο δεν έχει παραλάβει τα σχέδια της εγκατάστασης του τελεφερίκ, αλλά ούτε καν τα έχει ζητήσει από τον Δήμο Μονεμβασίας ή το Υπουργείο Πολιτισμού. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για άμεση και υπεύθυνη ενημέρωση και καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη λήψης ξεκάθαρης θέσης από το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου.
Με βάση τα παραπάνω, ζητάμε από την Περιφερειακή Αρχή να προβεί άμεσα στα εξής:
1. Να αιτηθεί, να παραλάβει και να δημοσιοποιήσει τα πλήρη σχέδια και τις μελέτες για την εγκατάσταση του τελεφερίκ τα οποία θα πρέπει να παρουσιαστούν στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου.
2. Να ζητήσει από το Υπουργείο Πολιτισμού αναλυτική ενημέρωση για τις εγκρίσεις και τις αδειοδοτήσεις που έχουν δοθεί ή εκκρεμούν.
3. Να οργανώσει ανοικτή διαβούλευση με το Υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Μονεμβασίας και με τη συμμετοχή ειδικών, επιστημονικών φορέων αλλά και της τοπικής κοινωνίας για το θέμα του τελεφερίκ και την εν γένει προστασία της Μονεμβασιάς».
Content Original Link:
" target="_blank">