FT: Μπορεί η Ευρώπη να απεξαρτηθεί από την αμερικανική κυριαρχία στην τεχνολογία;
Ο Μπενζαμέν Ρεβκολέβσκι, μηχανικός και διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής OVHcloud, συναντά σχεδόν κάθε εβδομάδα υπουργούς Ψηφιακής Πολιτικής της Ε.Ε.
Η εταιρεία του δραστηριοποιείται στο cloud computing και βρίσκεται στο επίκεντρο μιας νέας πολιτικής αφύπνισης: οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται πλέον την κρισιμότητα της εξάρτησης από αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.
«Μιλάμε για κυριαρχία εδώ και 20 χρόνια», λέει ο ίδιος, «αλλά μετά την εκλογή Τραμπ, οι συζητήσεις έχουν αλλάξει επίπεδο. Ζούμε σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο».
Η κυριαρχία των ΗΠΑ σε κρίσιμους ψηφιακούς τομείς είναι πλέον στρατηγικό ζήτημα: η Amazon, η Microsoft και η Google ελέγχουν πάνω από τα δύο τρίτα της ευρωπαϊκής αγοράς cloud.
Η Google και η Apple κυριαρχούν στα λειτουργικά κινητών. Η OpenAI, με το ChatGPT, έχει ηγετικό ρόλο στην τεχνητή νοημοσύνη. Τα δημοφιλέστερα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι επίσης αμερικανικά.
Απέναντι σε αυτή την «ψηφιακή εξάρτηση», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να αντιδράσει. Η νέα επίτροπος Τεχνολογίας, η Φινλανδή Χένα Βίρκουνεν, φέρει τον τίτλο «επίτροπος για την Ψηφιακή Κυριαρχία» και θέτει ως προτεραιότητα την ενίσχυση της Ευρώπης στους τομείς των ημιαγωγών, της τεχνητής νοημοσύνης και της κβαντικής τεχνολογίας.
Ωστόσο, το χάσμα είναι τεράστιο. Μόνο λίγες από τις 50 μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες στον κόσμο έχουν έδρα στην Ευρώπη. Οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με ρυθμιστική ασάφεια, κατακερματισμό και ελλιπή χρηματοδότηση.
Η περίπτωση της Mistral AI —γαλλικής startup που κάποτε θεωρούνταν παγκόσμιος πρωταθλητής στην AI— αποκαλύπτει το πρόβλημα: η εταιρεία έχασε έδαφος από αμερικανικούς και κινεζικούς αντιπάλους, παρά τις αρχικές προσδοκίες.
Στο επίκεντρο της νέας στρατηγικής βρίσκεται το cloud. Η Ε.Ε. ετοιμάζει νέα νομοθεσία για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών παρόχων cloud και τη μείωση της εξάρτησης από ΗΠΑ. Η συζήτηση για «ρήτρες ευρωπαϊκής προτίμησης» (Buy European) βρίσκεται σε εξέλιξη, παρά τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Ο Γάλλος υπουργός Βιομηχανίας Μαρκ Φερασί έχει ζητήσει να εφαρμοστούν τέτοιες ρήτρες στις κρίσιμες ψηφιακές υποδομές. Ο επίτροπος Στεφάν Σεζουρνέ, πρώην ΥΠΕΞ της Γαλλίας, δηλώνει πως «σε τομείς όπου η Ευρώπη εξαρτάται πλήρως από μια χώρα –και η τεχνολογία είναι ένας τέτοιος τομέας– χρειάζονται αποφάσεις».
Οι αμερικανικές εταιρείες αντέδρασαν: η Microsoft, η Google και η Amazon ανακοίνωσαν «κυρίαρχες εκδοχές» των υπηρεσιών τους, με έλεγχο δεδομένων εντός Ε.Ε. Η Google προσφέρει λύσεις «air-gapped», χωρίς σύνδεση με άλλα δίκτυα. Η Amazon δημιούργησε ανεξάρτητη ευρωπαϊκή διοίκηση. Στόχος: να καθησυχάσουν κυβερνήσεις και επιχειρήσεις.
Ωστόσο, οργανώσεις όπως το Open Markets Institute προειδοποιούν για «ψευδοκυριαρχία» (sovereignty washing): οι κινήσεις των Big Tech δεν υποκαθιστούν τη στρατηγική αυτάρκεια.
Ο Ρεβκολέβσκι της OVHcloud δηλώνει πως οι επιχειρήσεις οφείλουν να εξετάζουν προσεκτικά τι τους προσφέρεται.
«Η απλή τοπική αποθήκευση ή η κρυπτογράφηση δεν εξασφαλίζουν κυριαρχία», λέει.
Το θέμα της ψηφιακής κυριαρχίας ξεπερνά το cloud. Πρωτοβουλίες όπως η EuroStack στοχεύουν στην οικοδόμηση ευρωπαϊκής υποδομής από την αρχή, ενώ η γερμανική κυβέρνηση ζητεί και τη δημιουργία ειδικού επενδυτικού ταμείου.
Ομως, το χρηματοδοτικό έλλειμμα είναι τεράστιο: από 300 δισ. έως 5 τρισ. ευρώ τα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Οι επενδύσεις δεν αρκούν. «Δεν μας λείπουν τα data centers, μας λείπουν οι άνθρωποι που μπορούν να εφαρμόσουν τεχνητή νοημοσύνη με βάση τις ευρωπαϊκές ανάγκες», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της SAP, Κρίστιαν Κλάιν.
Η τεχνολογική ενίσχυση θεωρείται κρίσιμη και για την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης. Ο Αντι Γεν, ιδρυτής της Proton, προειδοποιεί: «Αν δεν επενδύσουμε τώρα, βγαίνουμε οικειοθελώς από το παιχνίδι του 21ου αιώνα».
Παρά τις καλές προθέσεις, η Ε.Ε. κινδυνεύει να κατηγορηθεί για προστατευτισμό ή αντι-αμερικανισμό, τη στιγμή που εξαρτάται από την Ουάσιγκτον σε θέματα άμυνας και Ουκρανίας.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες τονίζουν πως η Ε.Ε. θα κινηθεί προσεκτικά, αλλά η στροφή έχει ξεκινήσει. «Η Ευρώπη μερικές φορές αργεί να ξυπνήσει», λέει ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος, «αλλά όταν ξυπνάει, τα πράγματα αρχίζουν να κινούνται».
Πηγή: Financial Times
Content Original Link:
" target="_blank">
