Ισραήλ - Ιράν: Πού το πάει ο Νετανιάχου, οι εναλλακτικές της Τεχεράνης
Αυτό που πολλοί περίμεναν να συμβεί, αλλά οι περισσότεροι απεύχονταν, μια σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν, ξεκίνησε τα ξημερώματα της Παρασκευής και αναμένεται να συνεχιστεί επί μέρες, προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία. Το Ισραήλ, «ανεπίσημη» πυρηνική δύναμη, βομβάρδισε με συμβατικά όπλα το Ιράν, για να το εμποδίσει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, προκαλώντας περισσότερους από 70 νεκρούς. Εν μέσω συνεχιζόμενου σφυροκοπήματος από την ισραηλινή αεροπορία, το Ιράν εκτόξευσε κύματα πυραύλων, που έφτασαν μέχρι το Τελ Αβίβ, σκοτώνοντας τρεις και τραυματίζοντας δεκάδες.
Από την έκταση της ζημιάς στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και από το εύρος των αντιποίνων της Τεχεράνης, θα εξαρτηθεί η περαιτέρω κλιμάκωση. Επιχειρώντας να κρατήσει αποστάσεις από την ενέργεια του βασικού συμμάχου της στη Μέση Ανατολή, η κυβέρνηση τουΝτόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για «μονομερή» κίνηση, κατέστησε όμως σαφές ότι θα υποστηρίξει την άμυνα του Ισραήλ και προειδοποίησε το Ιράν να μην επιτεθεί στις αμερικανικές βάσεις στην περιοχή του Κόλπου.
Για τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου ήταν η «χρυσή ευκαιρία», ώστε να απαλλάξει το εβραϊκό κράτος από την απειλή ενός ισλαμικού καθεστώτος, που θέλει να το σβήσει από προσώπου γης. Πολλοί δυτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι Νετανιάχου αψήφησε τη «συμβουλή» του αμερικανού προέδρου για αυτοσυγκράτηση, προσπαθώντας ταυτόχρονα να συμπαρασύρει τις ΗΠΑ σε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τους μουλάδες της Τεχεράνης. Άλλοι αναλυτές θεωρούν ότι η «κόντρα» Νετανιάχου – Τραμπ ήταν «στάχτη στα μάτια».
Οι στόχοι του Νετανιάχου
Έχοντας βγάλει εκτός μάχης τη Χεζμπολάχ στον Βορρά και τη Χαμάς στον Νότο, ο Νετανιάχου αποφάσισε να χτυπήσει το «κεφάλι του φιδιού». Με την επίθεση σε ένα καθεστώς που θεωρείται εξτρεμιστικό από το σύνολο των Ισραηλινών και από μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας, ο ισραηλινός πρωθυπουργός ενισχύει τη θέση του στο εσωτερικό, ενώ επιχειρεί να βγάλει τη χώρα του από τον λάκκο της απομόνωσης για τη σφαγή των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Ενώπιον υπαρξιακού διλήμματος βρίσκεται το σιιτικό καθεστώς του Ιράν, καθώς επιχειρεί να απαντήσει στην ισραηλινή αεροπορική επιδρομή, που εξελίχθηκε σε κύματα, από τα ξημερώματα της Παρασκευής, εναντίον 100 βάσεων και πυρηνικών εγκαταστάσεων, «αποκεφαλίζοντας» τη στρατιωτική και επιστημονική ηγεσία της χώρας. Οι μουλάδες της Τεχεράνης δεν μπορούν να καθίσουν με «σταυρωμένα χέρια».
Εφόσον δεν προχωρήσουν σε ανάλογα πλήγματα κατά του Ισραήλ, κινδυνεύουν να χάσουν τη νομιμοποίηση στα μάτια των υποστηρικτών τους. Καθώς το καθεστώς θεωρεί δεδομένη την εμπλοκή των ΗΠΑ στην ισραηλινή επίθεση, το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα μπει στον πειρασμό να πλήξει αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ, στο Κουβέιτ, στο Μπαχρέιν και αλλού στη Μέση Ανατολή. Υπαρκτός είναι ο κίνδυνος ασύμμετρων επιθέσεων σε όλο τον κόσμο από ιρανικούς πυρήνες και φιλοϊρανικές οργανώσεις.
Προκαλεί εντύπωση πάντως ότι, παρά τα ξεκάθαρα σημάδια της επερχόμενης ισραηλινής επίθεσης, πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο και εξοντώθηκαν με «χειρουργικά πλήγματα» οι αρχηγοί των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων και των Φρουρών της Επανάστασης, καθώς και κορυφαίοι πυρηνικοί επιστήμονες. Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, οι Ιρανοί αιφνιδιάστηκαν από σμήνη drones, τα οποία «ξεφύτρωσαν» από κρυψώνες μέσα στο ιρανικό έδαφος, σε μια επιχείρηση που έχει μεγάλες ομοιότητες με το πρόσφατο χτύπημα των Ουκρανών σε αεροπορικές βάσεις βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια. Πιθανώς το Ισραήλ κρύβει και άλλες εκπλήξεις.
Εξηγώντας ότι το «παράθυρο ευκαιρίας» θα έκλεινε σύντομα, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου υποστήριξε ότι το Ιράν «απείχε μερικούς μήνες έως ένα έτος» από την απόκτηση πυρηνικής βόμβας. Μένει όμως να αποδειχθεί σε ποιον βαθμό καταστράφηκε η δυνατότητα εμπλουτισμού ουρανίου, ποιες ποσότητες κρίσιμων υλικών διαθέτει το Ιράν, αν είναι σε θέση να κατασκευάσει σύντομα πυρηνικό όπλο και να το τοποθετήσει σε βαλλιστικό πύραυλο.
Εάν έμειναν ανέπαφες οι υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις, είναι πιθανό ότι η ηγεσία του καθεστώτος θα διατάξει επίσπευση του προγράμματος. Ισραηλινοί αξιωματούχοι τόνισαν πως η επίθεση της Παρασκευής ήταν μόνο η αρχή, ότι ο πόλεμος ενδέχεται να συνεχιστεί επί ημέρες και εβδομάδες μέχρι να ξεδοντιαστεί πλήρως το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καθώς και το πρόγραμμα κατασκευής βαλλιστικών πυραύλων.
«Τα άνευ προηγουμένου πλήγματα κατά του Ιράν σχεδιάστηκαν για να διαλύσουν τις πιθανότητες επίτευξης μιας συμφωνίας από τον πρόεδρο Τραμπ για τον περιορισμό του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος» δήλωσε στο «Βήμα» η Έλι Τζερανμαγέ, υποδιευθύντρια του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).
«Η επίθεση πραγματοποιήθηκε 48 ώρες πριν από τη συνάντηση του αμερικανού ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, για τον κρίσιμο έκτο γύρο των διαπραγματεύσεων. Παρότι ορισμένοι ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι οι επιθέσεις είχαν ως στόχο να ενισχύουν την αμερικανική πίεση στο διπλωματικό πεδίο, είναι ξεκάθαρο πως η χρονική συγκυρία και το μεγάλο εύρος τους αποσκοπούσαν στον πλήρη εκτροχιασμό των συνομιλιών», εκτίμησε η ιρανικής καταγωγής αναλύτρια.
Ο ραδιενεργός κίνδυνος
Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τις μοναρχίες του Κόλπου, ζητώντας αποκλιμάκωση από το Ισραήλ, το Ιράν και τις ΗΠΑ, να προσφέρουν στήριξη στη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και στο Ιράν, ώστε να εκτελούν με ασφάλεια την αποστολή τους οι διεθνείς επιθεωρητές και να προληφθεί ο κίνδυνος ραδιενεργού μόλυνσης από περαιτέρω ισραηλινά πλήγματα, πρόσθεσε η Τζερανμαγέ, τονίζοντας ότι θα πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας με την Τεχεράνη.
Το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον ποντάρουν σε μια ανατροπή του ισλαμικού καθεστώτος από τον λαό του Ιράν, ενώ τον ίδιο ανομολόγητο στόχο έχουν ορισμένες ευρωπαϊκές, καθώς και αραβικές κυβερνήσεις. «Οι σκληροπυρηνικοί δεν με άκουσαν και τώρα είναι νεκροί», διακήρυξε ο αμερικανός πρόεδρος, καλώντας την Τεχεράνη να έλθει σε συμφωνία για τα πυρηνικά, προτού είναι πολύ αργά. Εφόσον οι ΗΠΑ εμπλακούν άμεσα, το ιρανικό καθεστώς ρισκάρει να χάσει, όχι μόνο τον πόλεμο, αλλά και τη στρατιωτική ισχύ, στην οποία βασίζει την εξουσία του, ενώ κινδυνεύουν να πνιγούν στο αίμα και άλλες χώρες της περιοχής.
Content Original Link:
" target="_blank">
