Βικτόρια Ρόστσινα: Τα βασανιστήρια της ουκρανής δημοσιογράφου
Τα βασανιστήρια που υπέστη η Ουκρανή δημοσιογράφος, Βικτόρια Ρόστσινα, πριν αφήσει την τελευταία της πνοή, ενώ ήταν βρισκόταν σε ρωσικές φυλακές, φέρνει στο φως η εφημερίδα Guardian.
Η κοπέλα ήταν μόλις 27 ετών, αποκαλυπτική στη δουλειά της και γερό διαπραγματευτικό χαρτί για τους Ρώσους, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Συνελήφθη στη Ζαπορίζια το καλοκαίρι του 2023 και κρατήθηκε στη Ρωσία μέχρι το τέλος.
Η σορός της έφθασε στο Κίεβο, κατά την ανταλλαγή της 14ης Φεβρουαρίου, με άλλες 757 σορούς. Με τους πίνακες αναμνηστικών στο χέρι, εκπρόσωποι του Ερυθρού Σταυρού έλεγχαν τις λίστες τους.
Για κάθε πτώμα τυλιγμένο σε λευκό πλαστικό, οι Ρώσοι είχαν δώσει έναν αριθμό, ένα όνομα, μια τοποθεσία, σε ορισμένες περιπτώσεις και αιτία θανάτου. Στο κάτω μέρος της τελευταίας σελίδας, υπήρχε μία μυστηριώδης αναφορά: «NM SPAS 757». Επρόκειτο για συντομογραφία, που ερμηνεύθηκε ως «άγνωστος άνδρας» και «εκτεταμένη βλάβη στις στεφανιαίες αρτηρίες».
Από τη σορό έλειπαν σημαντικά όργανα – η περιγραφή του δημοσιεύματος είναι σκληρή. Όπως αναφέρεται, έλειπαν ο εγκέφαλος, τα μάτια και ο λάρυγγας, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο, ίσως και αδύνατον, τον εντοπισμό των αιτιών θανάτου.
Θα περνούσαν εβδομάδες μέχρι οι αξιωματούχοι να καταφέρουν να επιβεβαιώσουν αυτό που δημοσίευσε χθες, Τρίτη (29/4), ο Guardian: Η σορός δεν ανήκε σε στρατιώτη, ούτε καν σε άντρα, αλλά σε γυναίκα.
Επρόκειτο για τη δημοσιογράφο Βικτόρια Ρόστσινα που συνελήφθη το καλοκαίρι του 2023 κοντά στον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια. Έκανε το τέταρτο ταξίδι της για ρεπορτάζ στα κατεχόμενα εδάφη, και ίσως ήταν η μόνη Ουκρανή δημοσιογράφος που ήταν διατεθειμένη να διακινδυνεύσει, διασχίζοντας την πρώτη γραμμή.
Η Βικτόρια Ροστσίνα πέθανε μετά από ένα χρόνο κράτησης.
Οι πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου της είναι περιορισμένες. Η Βικτόρια Ροστσίνα κρατήθηκε χωρίς να της απαγγελθούν κατηγορίες και χωρίς να έχει πρόσβαση σε δικηγόρο. Κατά τη διάρκεια της κράτησής της, η μόνη γνωστή επαφή της με τον έξω κόσμο ήταν ένα τετράλεπτο τηλεφώνημα στους γονείς της, έναν ολόκληρο χρόνο μετά την απαγωγή της.
Η προκαταρκτική ιατροδικαστική εξέταση δείχνει «πολυάριθμα σημάδια βασανιστηρίων», σύμφωνα με τον εισαγγελέα. Σημάδια εγκαυμάτων στα πόδια της από ηλεκτροπληξία, εκδορές στους γοφούς και το κεφάλι, και σπασμένο πλευρό. Τα μαλλιά της, τα οποία της άρεσε να τα έχει μακριά και ξανθά στις άκρες, ήταν ξυρισμένα.
Πηγές κοντά στην επίσημη έρευνα αποκάλυψαν επίσης ότι το υοειδές οστό στον λαιμό της ήταν σπασμένο. Πρόκειται για το είδος της βλάβης που μπορεί να προκληθεί κατά τον στραγγαλισμό. Ωστόσο, η ακριβής αιτία θανάτου μπορεί να μην γίνει ποτέ γνωστή.
Οι δημοσιογράφοι της Guardian, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από άλλα Μέσα Ενημέρωσης, εντόπισαν μαρτυρίες από πρώτο χέρι για να ανασυνθέσουν τα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη της Βικτόρια Ροστσίνα και τις λεπτομέρειες της μεταχείρισής της κατά την κράτησή της.
«Εξαιρετική δουλειά»
Γνωστή στην οικογένειά της ως Βίκα, η Βικτόρια Ροστσίνα μεγάλωσε στη σκιά του πολέμου. Ο πατέρας της ήταν βετεράνος του σοβιετικού πολέμου στο Αφγανιστάν και ήταν 17 ετών όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία. Αυτή και η αδερφή της μεγάλωσαν στην ίδια πόλη με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το Κρίβι Ριχ, όπου εξακολουθούν να ζουν οι γονείς της, βρισκόταν 30 μίλια από τη ρωσική προέλαση στη Νότια Ουκρανία το 2022.
Οι συνάδελφοί της έλεγαν ότι ήταν εμμονική με τη δουλειά και δεν συμβιβαζόταν. «Δεν είχε άλλη ζωή πέρα από τη δουλειά της. Ούτε φίλους, ούτε σύντροφο. Αλλά έκανε και εξαιρετική δουλειά. Για εκείνη ήταν μια αποστολή», δήλωσε η Σεβχίλ Μουσάιεβα, αρχισυντάκτρια της Ukrainska Pravda. «Ήταν μια από τις πιο γενναίες δημοσιογράφους που γνώρισα στην καριέρα μου».
Για να προστατεύει τις πηγές της, η Βικτόρια Ροστσίνα χρησιμοποιούσε πολλά τηλέφωνα. Χρησιμοποιούσε συστήματα για την αυτόματη καταστροφή το μηνυμάτων που έστελνε. Το ίδιο συνέβαινε και με τα άρθρα της. Τα αρχεία διαγράφονταν αυτόματα. Η ίδια, εξαφανιζόταν για εβδομάδες κάθε φορά, και επανεμφανιζόταν για να υποβάλει τις αναφορές της.
Το χρονικό της περιπέτειάς της
Τον Μάρτιο του 2022, ενώ έκανε ρεπορτάζ από την κατεχόμενη πόλη Μπερντιάνσκ, ήρθε για πρώτη φορά αντιμέτωπη με τον κίνδυνο.
Συνελήφθη από έναν στρατιώτη και παραδόθηκε σε πράκτορες της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB), εξαναγκάστηκε να ηχογραφήσει ένα προπαγανδιστικό βίντεο και αφέθηκε ελεύθερη λίγες μέρες αργότερα, μετά από δημόσια κατακραυγή.
Όταν επέστρεψε σπίτι, οι συνάδελφοί της την παρότρυναν να ξεκουραστεί και να αναζητήσει θεραπεία. Η ψυχική της κατάσταση ήταν εύθραυστη και πολύ αδύνατη, θυμούνται συνάδελφοί της.
Παρά τις συμβουλές συναδέλφων της, η 27χρονη δημοσιογράφος συνέχισε να διασχίζει την πρώτη γραμμή. Αποκάλυψε τον εκφοβισμό των εργατών που διατηρούσαν σε λειτουργία τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και διερεύνησε τον πυροβολισμό δύο 16χρονων αγοριών που είχαν τολμήσει να αντιταχθούν στην κατοχή.
Σύμφωνα με μαρτυρία, η Βικτόρια Ρόστσινα στο τελευταίο της ταξίδι έψαχνε για την τοποθεσία υπογείων και βιομηχανικών κτιρίων όπου οι Ρώσοι πράκτορες ασφαλείας χρησιμοποιούσαν για βασανιστήρια και να ανακρίνουν πολίτες ή να τους εξαναγκάσουν σε ψευδείς ομολογίες.
Η Βικτόρια Ρόστσινα έφυγε από την Ουκρανία για τελευταία φορά στις 25 Ιουλίου 2023. Στις 2:09 μ.μ. της ίδιας ημέρας, το τηλέφωνό της συνδέθηκε με ένα πολωνικό δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Από την Πολωνία, ταξίδεψε μέσω Λιθουανίας και βόρεια στη Λετονία.
Μια φωτογραφία του διαβατηρίου της και της φόρμας εισόδου της, υποδηλώνει ότι εισήλθε στη Ρωσία από τη Λετονία, με το όνομά της, μέσω του συνοριακού περάσματος Λουντόνκα. Η κάρτα αναφέρει ότι κατευθυνόταν προς την πόλη Μελιτούπολη. Ταξίδεψε 1.600 μίλια νότια μέσω της Ρωσίας, περνώντας στην κατεχόμενη Ουκρανία λίγες μέρες αργότερα.
Οι μέρες μετά την απαγωγή της
Στις 3 Αυγούστου, λίγες μόλις μέρες μετά την έναρξη του ταξιδιού της, ο πατέρας της, Βολοντίμιρ Ρόστσιν, σήμανε συναγερμό αφού συνειδητοποίησε ότι η κόρη του είχε σταματήσει να ελέγχει τα μηνύματά της στο Διαδίκτυο.
Οι πληροφορίες που συγκέντρωσε ο πατέρας της, μαζί με τις μαρτυρίες τριών ατόμων που κρατούνταν μαζί με τη δημοσιογράφο σε φυλακή στην ρωσική παράκτια πόλη Ταγκανρόγκ, δείχνουν τι συνέβη στη συνέχεια.
Οι μαρτυρίες
Μία από τις μάρτυρες ήταν η συγκρατούμενή της, η οποία αφέθηκε ελεύθερη τον περασμένο Σεπτέμβριο και βιντεοσκόπησε την κατάθεσή της για τον εισαγγελέα. Ζήτησε να μην κατονομαστεί, για να προστατεύσει τον εαυτό της και την οικογένειά της.
Η Βικτόρια Ροστσίνα φαίνεται ότι είχε νοικιάσει ένα διαμέρισμα στο Ενερχοντάρ, την πόλη με τους κοιτώνες δίπλα στο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας της Ζαπορίζια. Πλήρωσε προκαταβολικά για τρεις νύχτες και, αφήνοντας πίσω το σακίδιό της, βγήκε να ψάξει για τις τοποθεσίες όπου γίνονταν τα βασανιστήρια.
Η δημοσιογράφος ανέφερε στη συγκρατούμενή της πως νόμιζε ότι την είχε εντοπίσει ένα drone. Ένα περιπολικό έφτασε και την μετέφεραν στο αστυνομικό τμήμα, ένα πενταόροφο κτίριο καλυμμένο με μπλε πλακάκια, όπου τα παράθυρα ήταν ενισχυμένα με μεταλλικές σχάρες. Κρατήθηκε εκεί για αρκετές ημέρες πριν μεταφερθεί 130 χιλιόμετρα νότια, στη Μελιτούπολη.
«Στη Μελιτούπολη διατηρούνται προσωρινά κέντρα κράτησης», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών που γνωρίζει την κατάσταση στα κατεχόμενα εδάφη. Σε μια διαδικασία γνωστή ως διήθηση, η FSB διαλέγει τους αιχμαλώτους, ανάλογα με το πόσο πολύτιμους τους θεωρεί. Η Βικτόρια Ρόστσινα είναι πιθανό να θεωρήθηκε ειδική περίπτωση, δεδομένων των πληροφοριών που συγκέντρωνε.
Ο εισαγγελέας πιστεύει ότι μεταφέρθηκε σε ένας μια τοποθεσία στη Μελιτούπολη, γνωστή ως «γκαράζ», και σύμφωνα με την κατάθεση της συγκρατούμενής της, η Ροστσίνα αργότερα αφηγήθηκε πώς βασανίστηκε εκεί. Το σώμα της ήταν γεμάτο μώλωπες. «Κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων, χρησιμοποίησαν ηλεκτροσόκ… Την μαχαίρωσαν μερικές φορές – τις είδα πάνω της: στο χέρι σίγουρα, και στο πόδι επίσης… Φρέσκια ουλή από μαχαίρι – αντιβράχιο, μαλακός ιστός ανάμεσα στον καρπό και τον αγκώνα. Μια ουλή περίπου 3 εκατοστών, διαπερασμένη. Είπε ότι ένας τύπος, τον αποκάλεσε μαλ… ήταν βάναυσος, ασυνείδητος.
«Στο πόδι της, πάνω από τη φτέρνα – το είδα κι αυτό, πληγή 5 εκατοστών. Είπε: «Τους είπα να μην αγγίξουν το πόδι μου… τους παρακάλεσα να μην αγγίξουν την πληγή»».
Content Original Link:
" target="_blank">
