Συμφωνία ΗΠΑ - Ουκρανίας: Τι φέρνει και πόσο επηρεάζει τις γεωπολιτικές εξελίξεις
Ως σημείο καμπής περιγράφεται από την Ουάσιγκτον και το Κίεβο η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας για τις σπάνιες γαίες. Σύμφωνα με κορυφαίο Αμερικανό αξιωματούχο, τον οποίο επικαλείται το Reuters, η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να διαπραγματευτεί εφεξής με τη Ρωσία υπό άλλους όρους και από ισχυρότερη θέση.
Το Κρεμλίνο δεν έχει σχολιάσει τη διμερή συμφωνία, αλλά ο πρώην πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ σημείωσε ότι με την τροπή που πήραν τα πράγματα ο Ντ. Τραμπ έχει «διασπάσει το καθεστώς του Κιέβου» επειδή η Ουκρανία θα έπρεπε να πληρώσει για την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια με ορυκτούς πόρους. Ο ίδιος άφησε να εννοηθεί ότι η Ουκρανία είχε αναγκαστεί να υπογράψει τη συμφωνία. «Τώρα θα πρέπει να πληρώσουν για στρατιωτικές προμήθειες με τον εθνικό πλούτο μιας χώρας που εξαφανίζεται» έγραψε σε ανάρτησή του.
Μεταξύ άλλων η συμφωνία προβλέπει την ίδρυση ενός κοινού επενδυτικού ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ενόσω ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα προσπαθεί να εξασφαλίσει την κατάπαυση του πυρός και την ειρήνη στην περιοχή.
Φυσικά η συμφωνία επιτρέπει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε νέα ουκρανικά έργα εξόρυξης ορυκτών. Ήταν ένα σκέλος στρατηγικής σημασίας προκειμένου να βελτιωθούν οι σχέσεις Ζελένσκι – Τραμπ, οι οποίες είχαν εξ ορισμού επιδεινωθεί μετά το περίφημο ραντεβού τους στον Λευκό Οίκο.
Το μήνυμα στη Μόσχα
Όπως προκύπτει από αμερικανικές πηγές, οι ΗΠΑ με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας έστειλαν μήνυμα στη Μόσχα πως παραμένουν ευθυγραμμισμένες με το Κίεβο παρά τα κενά που είχαν προκύψει αφότου επισημοποιήθηκε η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Ιανουάριο και την αναστροφή στη διπλωματική πολιτική.
Ως γνωστόν το Κίεβο είναι εξαρτημένο από τη στρατιωτική συνεισφορά των ΗΠΑ και η συμφωνία αυτή επικυρώνει ότι τουλάχιστον δεν θα τις βρίσκει απέναντί του. Ήδη ο Ντόναλντ Τραμπ είχε εκφράσει την απογοήτευσή του για το γεγονός πως ο πρόεδρος Πούτιν δεν κινείται ταχύτερα προς την ειρήνη.
Ο ουκρανός Υπουργός Εξωτερικών ισχυρίστηκε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί «ένα σημαντικό ορόσημο στη στρατηγική εταιρική σχέση Ουκρανίας – ΗΠΑ που αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομίας και της ασφάλειας της Ουκρανίας».
Ενημέρωσε επίσης την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Κάγια Κάλαςμ για ό,τι μεσολάβησε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε προετοιμάσει εναλλακτικό σχέδιο, εφόσον οι διαπραγματεύσεις των δύο χωρών κατέληγαν σε αδιέξοδο.
Είναι ευνοϊκοί οι όροι για την Ουκρανία;
Επισημαίνεται από οικονομικούς αναλυτές ότι η συμφωνία συνοδεύτηκε από ευνοϊκότερους όρους για την Ουκρανία από αυτούς που αρχικά είχαν υπολογιστεί.
Οι ΗΠΑ επεδιώκαν την προνομιακή πρόσβαση στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας προκειμένου να ανταγωνιστούν την κυρίαρχη Κίνα. Η Ουκρανία διαθέτει επίσης μεγάλα αποθέματα σιδήρου, ουρανίου και φυσικού αερίου.
Η αντιπρόεδρος της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, που υπέγραψε την ιστορική συμφωνία, δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν έχει υποχρεώσεις χρέους προς τις ΗΠΑ – ένα θεμελιώδες σημείο στις μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών. Η συμφωνία, είπε, ήταν επίσης απόλυτα σύννομη με το Σύνταγμα της Ουκρανίας και την καμπάνια για ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βασικά στοιχεία της διαπραγματευτικής θέσης της Ουκρανίας.
Από την άλλη όμως η συμφωνία δεν παρείχε καμία συγκεκριμένη εγγύηση ασφαλείας των ΗΠΑ για την Ουκρανία, η οποία ήταν ένας από τους αρχικούς στόχους της.
Ορισμένα μέλη του κοινοβουλίου έχουν ήδη χαιρετίσει τη συμφωνία. Κάποια άλλα έχουν επικρίνει ορισμένους από τους όρους της και έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός πως δεν ζητήθηκε η γνώμη της Βουλής και ότι δεν έχουν ακόμη δει το κείμενο της συμφωνίας. Η έγκρισή του φαίνεται πως θα καθυστερήσει.
Ο Ζελένσκι δεν είχε άλλη επιλογή
Κατά το CNN και το σχετικό ρεπορτάζ του, η συμφωνία είναι δύο ταχυτήτων. Παρέχει τόσο καλά νέα όσο και προοπτικές, αλλά τελικά είναι μια αναγκαστική συμφωνία με ένα περίπλοκο μέλλον.
Είναι, όπως και να ‘χει, το αποτέλεσμα πιεστικών διαπραγματεύσεων που διήρκησαν αρκετούς μήνες και βασίζεται σε μια ουκρανική πρόταση που είχε ήδη κατατεθεί στην κυβέρνηση Μπάιντεν. Υπογραμμίζεται, βέβαια, πως ο πρόεδρος Ζελένσκι δεν είχε άλλη επιλογή, αλλιώς θα διακινδύνευε ακόμη μία ρήξη στις σχέσεις του με τον πρόεδρο Τραμπ.
Σημαντικός θεωρείται από την πλειονότητα και ο συμβολισμός της πράξης. Ο Τραμπ έπρεπε να νιώσει ότι οι ΗΠΑ έπαιρναν πίσω κάτι από την Ουκρανία. Επίσης το Κίεβο είχε την υποχρέωση να δείξει ότι η σχέση της με τον Λευκό Οίκο είναι ακόμη λειτουργική και σταδιακά βελτιώνεται. Τέλος, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας χρειάζονταν τη συμφωνία για να απομακρυνθεί η απόσπαση της προσοχής από την περίπλοκη συζήτηση για στρατιωτική βοήθεια και να επικεντρωθεί στην πραγματική ειρήνη, η οποία πρέπει τώρα να γίνει το επίκεντρο των συζητήσεων.
Οι Αμερικανοί αναλυτές επικαλούνται δύο φράσεις για να δείξουν πόσο βολική είναι για το Κίεβο η συμφωνία. Πρώτον, στέκονται στο «μεγάλης κλίμακας καταστροφή που προκλήθηκε από την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία». Μια φράση που αναγνωρίζει τις ευθύνες της Μόσχας.
Και ακολούθως εστιάζουν στο ότι η Ουκρανία θα μπορεί να αγοράσει όπλα από τις ΗΠΑ. Οι ίδιες πηγές συμπληρώνουν ότι πλέον εάν οι ΗΠΑ παράσχουν νέα στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, «η κεφαλαιακή συνεισφορά του εταίρου των ΗΠΑ (στο ταμείο) θα θεωρείται ότι αυξάνεται κατά την εκτιμώμενη αξία αυτής της στρατιωτικής βοήθειας». Με λίγα λόγια, η Ουκρανία θα χρησιμοποιήσει αυτό το ταμείο για να πληρώσει για όπλα. Μέχρι τώρα, άλλωστε, δεν ήταν σαφές εάν η κυβέρνηση Τραμπ θα παρείχε καθόλου όπλα.
Το πάνω χέρι ο Τραμπ
Υπογραμμίζεται καταληκτικά πως ο Τραμπ δεν διαβλέπει πρόοδο στις συζητήσεις με τη Μόσχα, η οποία συνεχίζει να απορρίπτει την πρόταση ΗΠΑ – Ουκρανίας για 30ήμερη άνευ όρων κατάπαυση του πυρός.
Το CNN συμπεραίνει πως αυτή η συμφωνία φαίνεται πως θα επιδράσει καταλυτικά στις εξελίξεις. Διαθέτει ευρείας εμβέλειας σημασία και αλλάζει τα δεδομένα, από τη στιγμή που προσφέρει στον Τραμπ το πάνω χέρι. Είτε ο αντίκτυπος της είναι άμεσος είτε όχι.
Content Original Link:
" target="_blank">
