Γκρόσι στο Συμβούλιο Ασφαλείας: Κίνδυνος κατάρρευσης του καθεστώτος μη διάδοσης μετά την επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις

Υπογράμμισε ότι «προς το παρόν, κανείς – ούτε και ο ΙΑΕΑ – δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τις υπόγειες ζημιές στο Φόρντο».

"Δεν υπήρξε αύξηση επιπέδων ραδιενέργειας εκτός των εγκαταστάσεων στις τρεις τοποθεσίες"

Για το συγκρότημα της Εσφαχάν, δήλωσε ότι «επιπλέον κτίρια επλήγησαν κατά τη διάρκεια της νύχτας,» μεταξύ αυτών «κτίρια που σχετίζονται με τη διαδικασία μετατροπής ουρανίου,» ενώ «οι είσοδοι σε τούνελ αποθήκευσης εμπλουτισμένου υλικού φαίνεται να επλήγησαν επίσης».

Σχετικά με τη Νατάνζ, επιβεβαίωσε ότι «το εργοστάσιο εμπλουτισμού καυσίμου επλήγη ξανά» με χρήση βομβών διάτρησης εδάφους. Το Ιράν ενημέρωσε τον ΙΑΕΑ ότι «δεν υπήρξε αύξηση επιπέδων ραδιενέργειας εκτός των εγκαταστάσεων στις τρεις τοποθεσίες».

Ο κ. Γκρόσι υπενθύμισε ότι ο ΙΑΕΑ «έχει επανειλημμένως τονίσει[…] ότι ένοπλες επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει ποτέ να συμβαίνουν και μπορεί να προκαλέσουν ραδιενεργές διαρροές με σοβαρές συνέπειες εντός και πέραν των συνόρων του κράτους που δέχεται την επίθεση».

Προειδοποίησε ότι η συνεχιζόμενη στρατιωτική κλιμάκωση «απειλεί ζωές και καθυστερεί την εξεύρεση διπλωματικής λύσης για τη μακροπρόθεσμη διασφάλιση ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικό όπλο», προσθέτοντας ότι «απειλεί επίσης το παγκόσμιο καθεστώς μη διάδοσης».

"Ας μην επιτρέψουμε να κλείσει το παράθυρο της διπλωματίας"

Απευθύνοντας άμεση προσφορά συνδρομής, ο κ. Γκρόσι δήλωσε: «Είμαι έτοιμος να ταξιδέψω άμεσα και να εμπλακώ με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για να διασφαλιστεί η προστασία των πυρηνικών εγκαταστάσεων και η συνέχιση της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής τεχνολογίας σύμφωνα με την εντολή του Οργανισμού».

Κάλεσε τα Κράτη-Μέλη να στηρίξουν την άμεση αποστολή ειδικών πυρηνικής ασφάλειας και προστασίας του ΙΑΕΑ στο Ιράν, παράλληλα με τους επιθεωρητές εγγυήσεων, «όπου κι αν χρειάζεται».

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο κ. Γκρόσι τόνισε: «Δύσκολα μπορεί να βρεθεί μια πιο σημαντική και παγκοσμίως υποστηριζόμενη προσπάθεια από το να διασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιούμε την τεράστια δύναμη του ατόμου για το καλό και όχι για την καταστροφή.» Απηύθυνε έκκληση: «Ας μην επιτρέψουμε να κλείσει το παράθυρο της διπλωματίας. Ας μην επιτρέψουμε την κατάρρευση του καθεστώτος μη διάδοσης».

«Ανεξαρτήτως των θέσεων και απόψεων του καθενός, υπάρχει μια απλή αλήθεια: δεν θα είμαστε ασφαλέστεροι αν υπάρξουν περισσότερα πυρηνικά όπλα σε περισσότερα κράτη στον κόσμο» σημείωσε.

Ο Βοηθός Γεν. Γραμματέας του ΟΗΕ για την Ευρώπη, την Κεντρική Ασία και την Αμερική, Μίροσλαβ Γέντζα, ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας για τη ραγδαία κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών, του Ιράν και του Ισραήλ, προειδοποιώντας ότι «βρισκόμαστε πλέον σε αυτή την επικίνδυνη στιγμή» μιας γενικευμένης αντιπαράθεσης.

Αναφερόμενος στα γεγονότα της 21ης Ιουνίου, ο Γέντσα ανέφερε ότι «ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν πλήγματα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, τη Νατάνζ και στο Ισφαχάν στο Ιράν».

Επικαλούμενος ιρανικά κρατικά μέσα και τον Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, επεσήμανε ότι «οι τρεις εγκαταστάσεις είχαν εκκενωθεί και το απόθεμα υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου είχε μεταφερθεί εκ των προτέρων.» Το Ιράν, ανέφερε, δήλωσε ότι «δεν υπήρχαν άμεσα σημάδια ραδιενεργού μόλυνσης» μετά τα πλήγματα.

Ο Γέντσα κάλεσε το Ιράν «να επιτρέψει στους επιθεωρητές του ΙΑΕΑ να αποκτήσουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις για αξιολόγηση ζημιών μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες ασφαλείας».

Περιγράφοντας την κατάσταση ως «επικίνδυνη κλιμάκωση μιας σύγκρουσης που έχει ήδη κοστίσει πολλές ζωές και στις δύο χώρες», ο κ. Γέντζα επανέλαβε τη θέση του Γενικού Γραμματέα ότι πρόκειται για «άμεση απειλή κατά της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.»

Ο Βοηθός Γεν. Γραμματέας ανέφερε ότι οι εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Ιράν συνεχίζονται για δέκατη ημέρα. Σημείωσε ότι, μετά τα αμερικανικά πλήγματα, οι Φρουροί της Επανάστασης (IRGC) «δήλωσαν ότι εκτόξευσαν περίπου 40 πυραύλους κατά του Ισραήλ», με αποτέλεσμα πάνω από 85 τραυματίες και σοβαρές ζημιές σε κτίρια στο Τελ Αβίβ και τα νότια προάστια, περιλαμβανομένων κατοικιών και οίκου ευγηρίας.

Σε αντίποινα, ανέφερε, το Ισραήλ «εξαπέλυσε σειρά πληγμάτων σε στρατιωτικούς στόχους στο Ιράν, περιλαμβανομένων της Τεχεράνης, του Ταμπρίζ και του Γιαζντ», με τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να αναφέρουν ότι «30 μαχητικά αεροσκάφη έπληξαν δεκάδες στρατιωτικούς στόχους στο Ιράν.»

Σύμφωνα με ιρανικά μέσα ενημέρωσης, υπήρξαν «πολλοί άμαχοι νεκροί, περιλαμβανομένων παιδιών, καθώς και καταστροφές σε κατοικίες και άλλο πολιτικό υποδομές».

Το ιρανικό Υπουργείο Υγείας ανέφερε ότι, έως τις 21 Ιουνίου, «430 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και πάνω από 3.500 τραυματιστεί» από ισραηλινά πλήγματα, οι περισσότεροι εκ των οποίων άμαχοι. Οι ισραηλινές αρχές ανέφεραν «25 Ισραηλινούς νεκρούς και 1.300 τραυματίες» από την έναρξη των συγκρούσεων.

Ο κ. Γέντζα προειδοποίησε ότι η σύγκρουση «απειλεί να παρασύρει την περιοχή σε περαιτέρω αστάθεια και αναταραχή», καθώς ένοπλες ομάδες προσκείμενες στο Ιράν, περιλαμβανομένων των Χούθι στην Υεμένη και ενόπλων ομάδων στο Ιράκ, «απειλούν με επιθέσεις σε περίπτωση αμερικανικής εμπλοκής.» Υπογράμμισε επίσης ότι το ιρανικό κοινοβούλιο «ενέκρινε ομόφωνα μέτρα για το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ,» με την τελική απόφαση να ανήκει στο Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν.

Απευθύνοντας έκκληση για αυτοσυγκράτηση, ο κ. Γέντζα τόνισε ότι «η Μέση Ανατολή δεν αντέχει μια ακόμη βίαιη σύγκρουση όπου οι άμαχοι πληρώνουν το τίμημα των στρατιωτικών αντιπαραθέσεων» και ότι η διεθνής κοινότητα «επίσης δεν θα μείνει ανεπηρέαστη από τις συνέπειες αυτής της επικίνδυνης σύγκρουσης».

Επανέλαβε την έκκληση του Γενικού Γραμματέα προς τα Κράτη Μέλη «να αποκλιμακώσουν και να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους βάσει του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ», υπογραμμίζοντας ότι «όλα τα κράτη οφείλουν να τηρούν τις πυρηνικές τους δεσμεύσεις.» Καταλήγοντας, τόνισε εμφατικά: «Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση αυτή. Χρειάζεται διπλωματία, αποκλιμάκωση και οικοδόμηση εμπιστοσύνης τώρα».