Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το Νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο σε 11 ερωταπαντήσεις
Το νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο ή αλλιώς η μεταρρύθμιση του Πλαισίου Δημοσιονομικής Διαχείρισης τέθηκε από σήμερα και για δύο εβδομάδες σε δημόσια διαβούλευση, έτσι ώστε κατόπιν το νομοσχέδιο να εισέλθει στο Κοινοβούλιο προς ψήφιση. Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, αποτελεί τομή για τη δημοσιονομική πολιτική, τροποποιώντας τις βασικές αρχές του Δημόσιου Λογιστικού και το ισχύον πλαίσιο κανόνων και διαδικασιών για τη δημοσιονομική διαχείριση.
Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για το Νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο σε 11 ερωταπαντήσεις:
- Ποια είναι η βασική αλλαγή που εισάγεται;
Τροποποιούνται οι γενικές αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και ενσωματώνεται ο κανόνας των καθαρών δαπανών. Δηλαδή, οι κρατικές δαπάνες δεν θα πρέπει να αυξάνονται ταχύτερα από έναν συγκεκριμένο ρυθμό μεταβολής, όπως αυτός προσδιορίζεται στο τετραετές Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο, ανεξαρτήτως της πορείας των δημοσίων εσόδων που δεν συνδέονται με συγκεκριμένα ενεργητικά μέτρα πολιτικής.
- Ποιες λογίζονται ως κρατικές δαπάνες;
Οι συνολικές δαπάνες του κράτους και των φορέων γενικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των ΟΤΑ, των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και των νομικών προσώπων του δημοσίου, αφαιρουμένων των τόκων, των δαπανών που χρηματοδοτούνται από Ευρωπαϊκά προγράμματα (ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης) και των έκτακτων δαπανών που συνδέονται κυρίως με φυσικές καταστροφές.
Για τη χώρα μας οι καθαρές πρωτογενείς δαπάνες υπολογίζονται σε περίπου 100 δισ. ευρώ. Για το 2026 ο στόχος που έχει τεθεί από το Μεσοπρόθεσμο , όπως εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ορίζει ότι δεν μπορούν να αυξηθούν πάνω από 3,6%. Άρα οι καθαρές δαπάνες μπορούν να αυξηθούν μέχρι περίπου 3,6 δισ. ευρώ το 2026 σε σχέση με το 2025. Σημειώνεται ότι περεταίρω αύξηση πέραν των 3,6 δις και έως 0,3% του ΑΕΠ είναι δυνατή εφόσον οι καθαρές δαπάνες των προηγούμενων ετών είναι χαμηλότερες από τα όρια που έχουν τεθεί.
- Αν έχουμε περισσότερα έσοδα, δεν μπορούμε να αλλάξουμε το στόχο των δαπανών;
Μόνο αν τα επιπλέον έσοδα αφορούν ενεργητικά μέτρα πολιτικής αύξησης , όπως είναι για παράδειγμα η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Αν πρόκειται για έσοδα που προέρχονται, για παράδειγμα, από μία καλή χρονιά στον τουρισμό ή από την αύξηση της κατανάλωσης, ο στόχος των δαπανών δεν μπορεί να αλλάξει.
- Αν πετύχεις μικρότερες δαπάνες;
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το χώρο τα επόμενα έτη, αλλά έως 0,3% του ΑΕΠ επιπλέον σε σχέση με τους ετήσιους στόχους.
Αυτό ακριβώς συνέβη με το καλύτερο πρωτογενές αποτέλεσμα που ανήλθε σε 4,8% το 2024 . Επειδή δημιουργήθηκε δημοσιονομικός χώρος από τα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, μπορέσαμε να προχωρήσουμε σε επιπλέον μόνιμα μέτρα ύψους 1,1, δισ. ευρώ από το 2025 (επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως, επίδομα 250 ευρώ σε συνταξιούχους και αύξηση κατά 500 εκατ. του ΠΔΕ). Επιπλέον με αυτόν τον τρόπο, έχουμε τη δυνατότητα να ξεπεράσουμε το όριο του 3,6% και το 2026, έως 0,3% του ΑΕΠ.
- Σε μια καλή χρονιά για την οικονομία, που πηγαίνουν τα επιπλέον έσοδα αφού δεν μπορούν να επιστραφούν στην κοινωνία;
Σε περιόδους που η οικονομία αποδίδει καλύτερα του αναμενομένου τα επιπλέον έσοδα θα πρέπει είτε να αποπληρώνουν χρέος, είτε να αποταμιεύονται.
- Και σε μια κακή χρόνια; Πρέπει να ληφθούν μέτρα εξοικονόμησης δαπανών;
Όχι. Θα μπορούμε να συνεχίσουμε να αυξάνουμε με τον ίδιο ρυθμό τις δαπάνες από τα χρήματα που έχουν αποταμιευτεί, έτσι ώστε να εξέλθουμε πιο γρήγορα από την όποια κρίση.
- Αν μια χώρα υπερβεί τον κανόνα δαπανών, έχει κυρώσεις;
Εξαίρεση γίνεται μόνο για έκτακτες δαπάνες που αφορούν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως είναι μια πανδημία ή μεγάλης έκταση φυσική καταστροφή. Στις άλλες περιπτώσεις υπέρβασης των δαπανών κινείται η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος που συνοδεύεται από περιοριστικές πολιτικές.
- Ο παλιός κανόνας που υπαγόρευε ότι το έλλειμμα δεν πρέπει να ξεπερνά το 3% δεν ισχύει πλέον;
Η πρόβλεψη αυτή εξακολουθεί να ισχύει. Το δημοσιονομικό έλλειμμα πρέπει να παραμένει χαμηλότερο από το 3% του ΑΕΠ και η δημοσιονομική θέση του πρωτογενούς ισοζυγίου της Γενικής Κυβέρνησης που πρέπει να είναι πλεονασματική.
- Η ρήτρα διαφυγής , αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα;
Ναι. Η Ελλάδα ενεργοποίησε το αίτημα της για την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους στόχους. Είναι μία διαδικασία που επιτρέπει στα κράτη-μέλη δημοσιονομική ευελιξία για αμυντικές επενδύσεις χωρίς αυτές οι δαπάνες να υπολογίζονται στους δημοσιονομικούς περιορισμούς.
- Κάθε πότε θα προσδιορίζονται οι στόχοι των δαπανών;
Η αρχιτεκτονική της νέας δημοσιονομικής διαχείρισης βασίζεται σε ένα Μεσοπρόθεσμο- Δημοσιονομικό Διαρθρωτικό Σχέδιο (ΜΔΣ), το οποίο θα συντάσσεται κάθε τέσσερα έτη και εκεί θα αποτυπώνεται ο δεσμευτικός στόχος των καθαρών πρωτογενών δαπανών της χώρας. Πλέον, πριν την κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού θα συντάσσεται ετησίως και Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός, έτσι όλοι να γνωρίζουν τον μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό, ο οποίο θα κινείται εντός των ορίων που έχουν τεθεί στο τετραετές ΜΔΣ.
- Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο;
Προβλέπεται η ενίσχυση του ρόλου του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, το οποίο αναβαθμίζεται σε θεσμικό, οργανωτικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Content Original Link:
" target="_blank">