Επιστήμονες ανακάλυψαν μυστηριώδη «τέλεια» σφαίρα στον γαλαξία μας - Ενδέχεται να έχει διάμετρο 157 ετών φωτός
Μοιάζει με εξωγήινο κόσμο ή με μια γυάλινη χιονόμπαλα που αιωρείται στο κενό του διαστήματος. Ωστόσο, αυτή η σχεδόν τέλεια σφαίρα, που κρύβεται μέσα στον Γαλαξία μας σε απόσταση τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, έχει αφήσει τους επιστήμονες πραγματικά άναυδους.
Το αντικείμενο εντοπίστηκε από το τηλεσκόπιο ASKAP στην Αυστραλία και, σύμφωνα με τους ερευνητές, φαίνεται πως διαστέλλεται, αν και παραμένει αόρατο στο γυμνό μάτι. Οι ειδικοί του έδωσαν το όνομα Teleios, από την ελληνική λέξη «τέλειος», εξαιτίας της συμμετρικής του μορφής.
Το Teleios εντοπίστηκε στον Γαλαξία μας και ενδέχεται να έχει διάμετρο έως και 157 έτη φωτός. Οι επιστήμονες αναφέρουν πως η «πιο χαρακτηριστική του ιδιότητα είναι η αξιοσημείωτη κυκλική συμμετρία, σε συνδυασμό με τη χαμηλή επιφανειακή του φωτεινότητα».
Τι ακριβώς είναι;
Το Teleios φαίνεται να βρίσκεται σε απόσταση 7.100 ή 25.100 ετών φωτός από τη Γη. Είναι ορατό μόνο σε ραδιοκύματα (το μήκος κύματος που βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος) και δεν διακρίνεται ούτε στο φως, ούτε στις υπέρυθρες, ούτε στις ακτίνες Χ. Άρα ακόμη κι αν μπορούσαμε να πλησιάσουμε, δεν θα το βλέπαμε.
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, «Το όνομα Teleios προέρχεται από το ελληνικό “Τελεɩοσ” (τέλειος), λόγω της σχεδόν πλήρως συμμετρικής κυκλικής του μορφής. Το αντικείμενο αυτό δεν έχει παρατηρηθεί σε κανένα άλλο μήκος κύματος, κάτι που αναδεικνύει τις εξαιρετικές δυνατότητες του ASKAP να ανακαλύπτει νέα ουράνια σώματα».
Πιθανές εξηγήσεις
Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι για το τι ακριβώς είναι το Teleios, όμως εξετάζουν ορισμένα ενδεχόμενα:
- Θα μπορούσε να είναι κατάλοιπο υπερκαινοφανούς αστέρα (supernova), δηλαδή τα υπολείμματα μιας έκρηξης υπερκαινοφανούς που άφησε πίσω σύννεφα από άνθρακα, οξυγόνο, νέον και πυρίτιο.
- Η ηλικία του θα μπορούσε να είναι κάτω των 1.000 ή άνω των 10.000 ετών, αλλά η εξαιρετική συμμετρία του είναι ασυνήθιστη για τέτοια κατάλοιπα, τα οποία συνήθως εμφανίζονται πιο παραμορφωμένα λόγω των αλληλεπιδράσεων με το περιβάλλον τους.
- Μια άλλη πιθανή ερμηνεία είναι ότι πρόκειται για φυσαλίδα αστρικού ανέμου , μια γιγαντιαία κοιλότητα που δημιουργείται από αέρια που εκτοξεύονται από την ανώτερη ατμόσφαιρα ενός άστρου.
Μια υπερκαινοφανής έκρηξη (supernova) συμβαίνει όταν ένα άστρο εκρήγνυται θεαματικά, εκτοξεύοντας σωματίδια και συντρίμμια στο Διάστημα και χάνοντας το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του. Τα κατάλοιπα αυτής της έκρηξης αποτελούνται κυρίως από στοιχεία που έχουν παραχθεί μέσω πυρηνικής σύντηξης, όπως άνθρακας, οξυγόνο, νέον και πυρίτιο.
Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, το αντικείμενο Teleios εμφανίζει πολύ χαμηλή επιφανειακή φωτεινότητα για κατάλοιπο υπερκαινοφανούς. Θεωρητικά, μπορεί να είναι είτε ένα νεαρό κατάλοιπο ηλικίας κάτω των 1.000 ετών, είτε ένα παλαιότερο, με ηλικία άνω των 10.000 ετών.
Ωστόσο, η «εξαιρετική κυκλικότητα» του Teleios είναι ασυνήθιστη για τέτοια κατάλοιπα, γεγονός που ίσως σημαίνει πως αυτή η ερμηνεία δεν είναι η σωστή. Τα περισσότερα κατάλοιπα υπερκαινοφανών παρουσιάζουν ακανόνιστες ή παραμορφωμένες μορφές, αν και σε περίπτωση που η έκρηξη συνέβη σε μια ιδιαίτερα άδεια περιοχή του Διαστήματος, ενδέχεται το νέφος να διασταλεί συμμετρικά.
Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι πρόκειται για φυσαλίδα αστρικού ανέμου, μια τεράστια κοιλότητα αερίου που έχει εκτοξευθεί από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας ενός άστρου.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη όχι μόνο για το Teleios αλλά και για παρόμοια, εξαιρετικά αμυδρά κυκλικά αντικείμενα που εντοπίζονται κυρίως μέσω ραδιοκυμάτων.
«Δεν υπάρχουν απτές αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν οριστικά κάποιο από τα σενάρια. Χρειάζονται νέες, πιο ευαίσθητες και υψηλής ανάλυσης παρατηρήσεις για να κατανοηθεί πλήρως το αντικείμενο», καταλήγουν.
Ένα εντυπωσιακό μυστήριο
Η εξαιρετικά συμμετρική μορφή του Teleios δείχνει ότι πιθανώς δεν έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα από το περιβάλλον του, κάτι που επιτρέπει στους επιστήμονες να εξαγάγουν πολύτιμα συμπεράσματα για το αρχικό φαινόμενο που το δημιούργησε.
Οι επιστήμονες σημειώνουν:
«Είναι αξιοσημείωτο το πώς το Teleios διατήρησε τη συμμετρική του μορφή ακόμη και σε τόσο μεγάλη διάμετρο», προσθέτοντας πως αυτό δείχνει ότι το αντικείμενο έχει παραμείνει ουσιαστικά ανεπηρέαστο από το περιβάλλον του. Αυτό δίνει στους αστρονόμους μια σπάνια ευκαιρία να εξαγάγουν συμπεράσματα για την αρχική έκρηξη, μία από τις πιο ενεργητικές διαδικασίες στο Σύμπαν.
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ερευνητές, δεν υπάρχουν ακόμα απτά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν καμία υπόθεση και απαιτούνται επιπλέον παρατηρήσεις με μεγαλύτερη ανάλυση.
Το τηλεσκόπιο ASKAP συμμετέχει στο παρατηρησιακό πρόγραμμα EMU (Evolutionary Map of the Universe), με στόχο να χαρτογραφήσει ολόκληρο τον νότιο ουρανό με πρωτοφανή ευαισθησία.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες:
«Το EMU χαρτογραφεί ολόκληρο τον νότιο ουρανό με πρωτοφανή ευαισθησία και θα μας προσφέρει τον πιο λεπτομερή χάρτη του ουρανού του νοτίου ημισφαιρίου – έναν εντυπωσιακό νέο ραδιοαστρονομικό άτλαντα που θα χρησιμοποιείται για δεκαετίες».
Content Original Link:
" target="_blank">
