Αποκάλυψη Axios: «Αφαντος» ο Χαμενεΐ – Γιατί ναυάγησαν τα σχέδια επαφών ΗΠΑ-Ιράν στην Τουρκία
Το παρασκήνιο μίας «αθόρυβης» και εν τέλει αποτυχημένης προσπάθειας του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για συνάντηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ και του Ιράν στην Κωνσταντινούπολη αποκαλύπτει το Axios.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ κρύβεται σε μυστική τοποθεσία και δεν στάθηκε δυνατή η επικοινωνία του μαζί του για να δώσει την τελική έγκρισή του για το σχέδιο, όπως αποκαλύπτουν τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι και μία πηγή με άμεση γνώση των εξελίξεων.
Οι νέες αποκαλύψεις γύρω από αυτή τη μυστική διπλωματική πρωτοβουλία δείχνουν πόσο μακριά ήταν διατεθειμένος να φτάσει ο Τραμπ για να επιδιώξει άμεση επαφή με την Τεχεράνη — φέρεται μάλιστα να εξέφρασε προθυμία να παραστεί ο ίδιος, εάν αυτό ήταν απαραίτητο — με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για τα πυρηνικά και την αποτροπή αμερικανικής στρατιωτικής εμπλοκής, σχολιάζει το Axios.
Στις ημέρες που ακολούθησαν, ο Τραμπ και κορυφαίοι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου εμφανίστηκαν ολοένα και πιο απαισιόδοξοι για την πιθανότητα διπλωματικής λύσης — και αντίθετα, άρχισαν να πείθονται ότι οι ΗΠΑ πιθανόν να πρέπει να εμπλακούν στρατιωτικά για να βάλουν φρένο στις πυρηνικές βλέψεις του Ιράν.
Την Παρασκευή, ο Τραμπ επανέλαβε ότι θα λάβει την τελική του απόφαση για ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο Ισραήλ – Ιράν εντός των επόμενων «δύο εβδομάδων», σημειώνοντας ότι θέλει «να δώσει χρόνο να επικρατήσει η λογική». «Τους δίνω ένα χρονικό περιθώριο. Θα δούμε ποιο θα είναι αυτό. Και θα πρόσθετα πως οι δύο εβδομάδες θα είναι το μέγιστο», δήλωσε σε δημοσιογράφους.
Ο Ερντογάν είχε τηλεφωνήσει στον Τραμπ τη Δευτέρα, την ώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος βρισκόταν στον Καναδά για τη σύνοδο των G7.
Ο Τούρκος πρόεδρος πρότεινε να φιλοξενήσει την επόμενη κιόλας ημέρα στην Κωνσταντινούπολη μια συνάντηση μεταξύ Αμερικανών και Ιρανών αξιωματούχων, σε μια προσπάθεια να διερευνηθεί «ειρηνική» διέξοδος από τη σύρραξη, όπως δήλωσαν στο Axios τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι και μία πηγή με άμεση γνώση του θέματος.
Ο Τραμπ συμφώνησε και δήλωσε πρόθυμος να στείλει τον αντιπρόεδρο Βανς και τον ειδικό απεσταλμένο του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, ενώ φέρεται να εξέφρασε ετοιμότητα να ταξιδέψει και ο ίδιος στην Τουρκία για να συναντηθεί με τον Ιρανό πρόεδρο, Μασούντ Πεζεσκιάν, αν αυτό ήταν απαραίτητο για την επίτευξη συμφωνίας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, λίγο πριν από το τηλεφώνημα του Ερντογάν, ο Τραμπ είχε λάβει «σήματα» από άλλους μυστικούς διαύλους επικοινωνίας ότι το Ιράν επιθυμούσε συνάντηση.
Αν και η προσωπική εμπλοκή του Τραμπ τέθηκε στο τραπέζι, ο αξιωματούχος ανέφερε πως το βασικό σχέδιο ήταν να σταλούν ο Βανς και ο Γουίτκοφ.
Ο «άφαντος» Χαμενεΐ
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Axios, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν μετέφεραν την πρόταση για διπλωματική συνάντηση στον πρόεδρο του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν και στον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί.
Δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ο Πεζεσκιάν και ο Αραγτσί επιχείρησαν να έρθουν σε επαφή με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, για να λάβουν την τελική έγκρισή του. Ωστόσο, ο Χαμενεΐ — που παραμένει κρυμμένος λόγω φόβων για ισραηλινή απόπειρα δολοφονίας — δεν κατέστη δυνατόν να εντοπιστεί.
Υστερα από αρκετές ώρες, οι Ιρανοί ενημέρωσαν την Τουρκία ότι δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν το πράσινο φως από τον Χαμενεΐ. Η Αγκυρα με τη σειρά της ειδοποίησε την Ουάσινγκτον ότι η συνάντηση ακυρώνεται, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.
Η αντίδραση Τραμπ
Λίγο μετά τη σχετική ενημέρωση, ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε σε μία σκληρή ανάρτηση στο Truth Social: «Το Ιράν έπρεπε να είχε υπογράψει τη συμφωνία που τους είπα να υπογράψουν. Τι ντροπή, και τι σπατάλη ανθρώπινων ζωών. Το λέω απλά: Το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Το έχω πει ξανά και ξανά! Ολοι πρέπει να εκκενώσουν αμέσως την Τεχεράνη!», έγραψε.
Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου έσπευσε να διευκρινίσει ότι η κατάρρευση των διαπραγματεύσεων δεν ήταν η μοναδική αιτία για την ανάρτηση αυτή. Ο ίδιος αξιωματούχος πρόσθεσε πως η έκκληση Τραμπ για άμεση εκκένωση της Τεχεράνης — μιας πόλης με 10 εκατομμύρια κατοίκους και περίπου 17 εκατομμύρια στην ευρύτερη περιοχή — αντανακλά την πρόθεσή του να προστατεύσει αμάχους Ιρανούς.
Content Original Link:
" target="_blank">
