Εκλογές στη Ρουμανία: Οι φόβοι για τον ακροδεξιό Σιμιόν - Στο ΒΗΜΑ ο αναλυτής Κριστιάν Παρβουλέσκου
«Χάος κι αβεβαιότητα». Με αυτές τις λέξεις περιέγραφε στο «Βήμα» το κλίμα που επικρατεί στη Ρουμανία, μια ημέρα πριν τις κρίσιμες σημερινές (4/5) προεδρικές εκλογές, ο ιστορικός και παιδί ελλήνων πολιτικών προσφύγων στη χώρα, Απόστολος Πατελάκης. Ο κόσμος στο Βουκουρέστι «είναι φοβισμένος και μπερδεμένος. Πραγματικά, δεν ξέρουμε τι να ψηφίσουμε, δεν ξέρουμε ποιο πολιτικό παιχνίδι παίζεται και ποιος πραγματικά βρίσκεται πίσω από κάθε υποψήφιο».
Η Ρουμανία βρίσκεται ενώπιον του σοβαρού ενδεχομένου να εκλέξει πρόεδρο τον 38χρονο ακροδεξιό εθνικιστή, ευρωσκεπτικιστή, φιλορώσο και θιασώτη της MAGA ιδεολογίας, ηγέτη της ακροδεξιάς Συμμαχίας για τη Ρουμανική Ενότητα (AUR), Τζόρτζε Σιμιόν, ο οποίος προσδοκά να καρπωθεί το ρεύμα της κοινωνικής οργής από την ακύρωση της εκλογής του ακροδεξιού φιλορώσου υποψηφίου Καλίν Γκεοργκέσκου, τον περασμένο Νοέμβριο, εξαιτίας του ότι είχε βοηθηθεί από ρωσική παρέμβαση. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν στον Σιμιόν προβάδισμα, με ποσοστό άνω του 30% στην πρόθεση ψήφου. Αν εκλεγεί στη θέση του προέδρου – που στη Ρουμανία έχει μεγάλη επιρροή στην εξωτερική πολιτική και εκπροσωπεί τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – αναμένεται να «τουμπάρει» περαιτέρω τις ευρωπαϊκές ισορροπίες, απομακρύνοντας τη Ρουμανία από τις Βρυξέλλες, υπέρ του Κρεμλίνου.
Ο Σιμιόν ανησυχεί ιδιαιτέρως τις Βρυξέλλες για την άρνησή του να υποστηρίξει την Ουκρανία στρατιωτικά και οικονομικά, ακολουθώντας τα βήματα του ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν. Προβληματισμό ωστόσο προκαλεί και το γεγονός ότι προβάλλει εδαφικές διεκδικήσεις από την Ουκρανία και την Μολδαβία. Στην εσωτερική πολιτική, κοπιάροντας την ιδεολογία MAGA, σχεδιάζει, όπως ο Ίλον Μασκ, να εξαλείψει «την απάτη και τις σπατάλες» στο δημόσιο, προκειμένου να επενδύσει στην εθνική άμυνα, διπλασιάζοντας μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της Ρουμανίας (θα ανέρχεται στο 4% του ΑΕΠ).
«Μονόδρομο προς τον εθνικισμό και τον ευρωσκεπτικισμό», χαρακτηρίζει μιλώντας στο «Βήμα» το ενδεχόμενο εκλογής του Σιμιόν ο ρουμάνος πολιτικός αναλυτής Κριστιάν Παρβουλέσκου, καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Πολιτικών Σπουδών και Δημόσιας Διοίκησης στο Βουκουρέστι και κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών. «Ο θαυμασμός του για ηγέτες όπως οι Τραμπ και Τζέι Ντι Βανς προαλείφει πολιτικές που θα δίνουν προτεραιότητα στην εθνική κυριαρχία έναντι των υπερεθνικών δεσμεύσεων. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεταμένες σχέσεις με την ΕΕ και σε επαναξιολόγηση του ρόλου της Ρουμανίας στο ΝΑΤΟ».
Εκλογές στη Ρουμανία: Τι θα κρίνει τον β’ γύρο
Το τι θα συμβεί στον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών, στις 18 Μαϊου, θα κριθεί κυρίως από τη διασπορά, τους αναποφάσιστους και τη δυνατότητα συσπείρωσης των φιλοευρωπαίων ψηφοφόρων, προσθέτει ο ρουμάνος ειδικός που παρακολουθεί ανήσυχος, ακόμη μια φορά, τις «εντεινόμενες ρωσικές υβριδικές παρεμβάσεις».
Δύο πολιτικοί διακρίνονται στο φιλοευρωπαϊκό «στρατόπεδο»: ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νικούσορ Νταν, ιδρυτής του κεντρώου κόμματος «Ένωση Σώστε τη Ρουμανία» (USR), ο οποίος κατέρχεται ως ανεξάρτητος (επίσημη υποψήφια του USR είναι η Έλενα Λασκόνι) και ο πρώην γερουσιαστής Κριν Αντονέσκου, σύζυγος της πρώην Ευρωπαίας Επιτρόπου Αντίνα Βαλεάν, ο οποίος υποστηρίζεται από τα κυβερνώντα κόμματα – το Σοσιαλδημοκρατικό (PSD), το Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL) και το κόμμα της ούγγρικης μειονότητας (UDMR). Οι Νταν και Αντονέσκου συγκεντρώνουν 20% στην πρόθεση ψήφου στον σημερινό α’ γύρο.
«Οι ακυρωμένες εκλογές του 2024 υπογράμμισαν τον τρόπο με τον οποίο ο ρωσικός υβριδικός πόλεμος, ειδικά μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, επηρέασε την κοινή γνώμη εκμεταλλευόμενος πολιτιστικά και ταυτοτικά ζητήματα. Δυστυχώς, αυτή η στρατηγική συνεχίζει να διαμορφώνει τον πολιτικό λόγο στη χώρα, με τα εθνικιστικά παραδοσιακά αφηγήματα να έχουν έντονη απήχηση στους ψηφοφόρους, ειδικά στις αγροτικές περιοχές. Η εκστρατεία του Τζόρτζε Σιμιόν κεφαλαιοποιεί αυτά τα συναισθήματα, δίνοντας έμφαση στην εθνική κυριαρχία και στις παραδοσιακές αξίες», προσθέτει ο Παρβουλέσκου.
Η ρωσική υβριδική παρέμβαση θα ευνοήσει τον Τζόρτζε Σιμιόν;
«Παίζει κρίσιμο ρόλο. Η προηγούμενη επιτυχία του Καλίν Γκεοργκέσκου, παρά τον αποκλεισμό του, υποδεικνύει τη δυναμική της ρωσικής παρέμβασης. Η εκστρατεία του Σιμιόν “κληρονομεί” αυτή την ώθηση, καλώντας τους ψηφοφόρους που είναι απογοητευμένοι από τα παραδοσιακά κόμματα και έλκονται από την εθνικιστική ρητορική».
Ο Σιμιόν, αν εκλεγεί, θα απομακρύνει τη Ρουμανία από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ;
«Οι εκλογές είναι κρίσιμες για τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας. Μια νίκη του Σιμιόν θα μπορούσε να δοκιμάσει την φιλοευρωπαϊκή πορεία της Ρουμανίας, ευθυγραμμίζοντάς τη με τα εθνικιστικά και λαϊκιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Ενώ μια πλήρης έξοδος από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι απίθανη, η ανάληψη της προεδρίας από τον Σιμιόν θα μπορούσε να αυξήσει τις εντάσεις εντός τους».
Ποια είναι η σχέση μεταξύ Σιμιόν και Γκεοργκέσκου, του οποίου η εκλογή ακυρώθηκε; Θα τον διορίσει πρωθυπουργό;
«Προφανώς Σιμιόν και Γκεοργκέσκου έχουν ιδεολογικές συγγένειες, ειδικά όσον αφορά τον εθνικισμό και τον σκεπτικισμό απέναντι στους δυτικούς θεσμούς. Ο Σιμιόν εξέφρασε την πρόθεση να διορίσει τον Γκεοργκέσκου πρωθυπουργό. Η συνεργασία τους υποδηλώνει ένα ενιαίο μέτωπο στην προώθηση εθνικιστικών πολιτικών και στην αμφισβήτηση της τρέχουσας φιλοευρωπαϊκής συναίνεσης. Ωστόσο, εσωτερικές πληροφορίες μιλούν μάλλον για εκμετάλλευση κι εργαλειοποίηση του Γκεοργκέσκου από τον Σιμιόν, ο οποίος επί της ουσίας αγνοεί τον πρώην υποψήφιο».
Εκτός από την άρνησή του να υποστηρίξει στρατιωτικά την Ουκρανία, ο Σιμιόν εμφανίζεται διεκδικητής εδαφών στη Μολδαβία και την Ουκρανία. Θα αποτελέσει παράγοντα κρίσης με τις γειτονικές χώρες;
«Οι διεκδικήσεις του Σιμιόν στα εδάφη της Μολδαβίας και της Ουκρανίας έχουν ήδη οδηγήσει σε απαγορεύσεις της εισόδου του και στις δύο χώρες. Ενώ αυτές οι θέσεις είναι προκλητικές, είναι απίθανο να οδηγήσουν σε άμεση στρατιωτική σύγκρουση. Παρόλα αυτά, μια τέτοια ρητορική θα μπορούσε να επιδεινώσει τις περιφερειακές εντάσεις και να περιπλέξει τις διπλωματικές σχέσεις, ειδικά με γειτονικές χώρες και δη σε διεθνείς συμμαχίες».
Μέχρι και σήμερα, μια ημέρα πριν τις εκλογές, μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος στη Ρουμανία δεν ξέρει τι να ψηφίσει. Τι θα κρίνει τις εκλογές;
«Η ψήφος της διασποράς θα μπορούσε να είναι καθοριστική. Στις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου, ψήφισε μαζικά την ακροδεξιά. Ο Σιμιόν προηγείται με περίπου 30-32% σε εθνικό επίπεδο και έχει – μαζί με τον άλλο ακροδεξιό υποψήφιο και πρώην πρωθυπουργό με την Αριστερά, Βίκτορ Πόντα – υποστήριξη 60% στη διασπορά, λιγότερη στη Μολδαβία. Οι κεντρώοι υποψήφιοι Κριν Αντονέσκου και Νικουσόρ Νταν είναι σφοδροί ανταγωνιστές και η ικανότητά τους να κινητοποιήσουν τους φιλοευρωπαίους ψηφοφόρους, ειδικά μεταξύ της διασποράς και του αναποφάσιστου εκλογικού σώματος, είναι διαφορετική. Ο Νταν φαίνεται να φτάνει ευκολότερα στους φιλοευρωπαίους ψηφοφόρους της διασποράς, επομένως και στο μολδαβικό εκλογικό σώμα που αποτελεί περίπου το 10% του εκλογικού σώματος εκτός συνόρων. Αλλά σε πολλές δημοσκοπήσεις, ο Aντονέσκου έχει προβάδισμα 2% έναντι του Νταν. Υπάρχει η δυνατότητα ενός ενιαίου μετώπου των κεντρώων κομμάτων στον β’ γύρο, αλλά οι εσωτερικές διαιρέσεις θα μπορούσαν να εμποδίσουν την αποτελεσματική συνεργασία. Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα αυτών των κομμάτων να συγκεντρώσουν υποστήριξη και να παρουσιάσουν μια πειστική εναλλακτική λύση στο εθνικιστικό αφήγημα».
Ποιες είναι οι προτιμήσεις της ρουμανικής νεολαίας;
«Το ακροδεξιό κόμμα AUR του Σιμιόν έχει σημαντική υποστήριξη μεταξύ των νεότερων ψηφοφόρων, παρά τις θεωρητικά αριστερές τους τάσεις. Αυτή η τάση αντανακλά μια ευρύτερη στροφή προς τον εθνικισμό και τον λαϊκισμό μεταξύ των νέων, η οποία καθορίζεται από τις τακτικές του υβριδικού πολέμου και την πληροφόρηση στα κοινωνικά δίκτυα που έχει επιδεινώσει την απογοήτευση για τα παραδοσιακά κόμματα και εξωθεί στον εθνικισμό».
Content Original Link:
" target="_blank">
