Τι μπορεί να κρύβει η ασυνέπεια στα ραντεβού
Κάποιοι είναι πάντα στην ώρα τους στα ραντεβού. Αλλοι έχουν μια πιο χαλαρή αίσθηση της συνέπειας. Οι ειδικοί λένε πως όλα εξαρτώνται από τη σχέση που έχει ο καθένας μας με τον χρόνο. Οι κοινωνικοί επιστήμονες μελετούν αυτή τη σχέση εδώ και δεκαετίες. Τη δεκαετία του 1950, ο ανθρωπολόγος Eντουαρντ Τ. Χολ εισήγαγε τους όρους «μονοχρονικός» και «πολυχρονικός» για να περιγράψει τις διαφορετικές πολιτισμικές προσεγγίσεις στη διαχείριση του χρόνου. Στη Βόρεια Ευρώπη και στις ΗΠΑ, τις οποίες ο Χολ χαρακτήρισε «μονοχρονικές» κοινωνίες, οι άνθρωποι έδιναν έμφαση στις προθεσμίες και εκτελούσαν τα καθήκοντά τους διαδοχικά. Αντίθετα, στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή, τις «πολυχρονικές» κοινωνίες, οι άνθρωποι ήταν πιο ευεπίφοροι στις οχλήσεις και στις παρεμβολές και λιγότερο αυστηροί με τα χρονοδιαγράμματα. Παρόλο που αρχικά περιέγραψε κοινωνίες, ο Χολ και άλλοι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι και σε ατομικό επίπεδο υπάρχουν μεγάλες διαφορές στον τρόπο που ο καθένας σχετίζεται με τον χρόνο.
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι είναι πιο δημιουργικοί και παραγωγικοί όταν εργάζονται σύμφωνα με τον δικό τους «χρονικό τύπο», είτε αυτό σημαίνει να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα είτε να επικεντρώνονται απόλυτα σε ένα μόνο. Η συνειδητοποίηση της σχέσης μας με τον χρόνο μπορεί να διευκολύνει την καθημερινότητά μας και να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε τις διενέξεις μας με τους άλλους.
Ενας καλός τρόπος να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά μας ως προς τη διαχείριση του χρόνου είναι να παρατηρήσουμε πώς αντιδρούμε στις διακοπές. Αν, για παράδειγμα, προετοιμάζετε μια παρουσίαση και σας καλέσει ένας συνάδελφος για κάτι άλλο, θα απαντήσετε λέγοντας ότι είστε απασχολημένοι; Ή θα διαθέσετε 20 λεπτά για τη συζήτηση;
Πρώτα το καθήκον
Αν η απάντησή σας είναι πως θα στέλνατε την κλήση κατευθείαν στον τηλεφωνητή, πιθανότατα είστε «μονοχρονικοί», εξηγεί η Ντάνα Μπάλαρντ, ειδική στη χρονομετρική επικοινωνία (chronemics) στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Οστιν. Οι μονοχρονικοί άνθρωποι βλέπουν τον χρόνο σαν λίστα υποχρεώσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν μία προς μία, βάζοντας τα καθήκοντα πάνω από τις σχέσεις, τουλάχιστον κατά τις εργάσιμες ώρες.
Στο μικροσκόπιο της έρευνας και ομάδες που εργάζονται υπό πίεση και διαχειρίζονται πολλά καθήκοντα ταυτόχρονα.
Οι «πολυχρονικοί» άνθρωποι, αντίθετα, δίνουν προτεραιότητα στις εμπειρίες και στις σχέσεις, ακόμα κι αν δεν ταιριάζουν πάντα σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα. «Αν τείνετε να καθυστερείτε επειδή προσπαθείτε να εξυπηρετήσετε πολλούς ανθρώπους μέσα στην ημέρα, τότε είστε πολυχρονικοί», λέει η Μπάλαρντ.
Η Μάρα Ουόλερ, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, απολαμβάνει τη μονοχρονικότητά της. Η έντονη συγκέντρωση, όπως λέει, «μας επιτρέπει να εμβαθύνουμε στα καθήκοντά μας». Αυτή η προσέγγιση ευνοεί την ολοκλήρωση έργων χωρίς περισπασμούς. Ομως, υπάρχει και το μειονέκτημα: μπορεί να «κολλήσει» κανείς στο αρχικό σχέδιο και να χάσει ευκαιρίες που παρουσιάζονται ξαφνικά. Η ίδια μελετά ομάδες που εργάζονται υπό πίεση και τρέφει μεγάλο σεβασμό για τους ανθρώπους που διαχειρίζονται πολλά ταυτόχρονα. Σε μια μελέτη παρατήρησε ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας να δίνουν εντολές με ακρίβεια και ψυχραιμία ακόμη και σε συνθήκες έντασης. «Οταν βλέπεις κάποιον πραγματικά πολυχρονικό να διαχειρίζεται πολλαπλές εργασίες, μοιάζει σχεδόν με χορογραφία».
Οι πολυχρονικοί άνθρωποι διαχειρίζονται καλύτερα και τις απρόβλεπτες καταστάσεις της ζωής. «Εχουν πιο ρεαλιστική εικόνα της πραγματικότητας, οπότε δεν απογοητεύονται όταν τα πράγματα δεν κυλούν όπως τα είχαν προγραμματίσει», επισημαίνει. Επίσης, είναι λιγότερο πιθανό να εξαντληθούν συναισθηματικά επειδή ασχολούνται μονότονα με ένα μόνο καθήκον. Μελέτη του 2023 σε εργαζομένους – φοιτητές έδειξε ότι όσοι διαχειρίζονταν πολλαπλές υποχρεώσεις ταυτόχρονα είχαν καλύτερη ψυχική ισορροπία. Ωστόσο, η υπερβολική ευελιξία έχει κι αυτή το τίμημά της. Οι πολυχρονικοί άνθρωποι μπορεί να αποσπώνται εύκολα, να αναβάλλουν συνεχώς και να μην ολοκληρώνουν ό,τι ξεκινούν.
Διαχείριση
Για τους υπερβολικά συγκεντρωμένους, η Μπάλαρντ προτείνει να αφήνουν κενά μέχρι και μιας ώρας ανάμεσα στις εργασίες που έχουν αναλάβει, έτσι ώστε αν κάτι καθυστερήσει, να μην αγχωθούν. Αντίστοιχα, οι ασυνεπείς μπορούν να γράφουν τα ραντεβού τους μισή ώρα νωρίτερα από την πραγματική ώρα. Για όσους ενοχλούνται όταν οι άλλοι καθυστερούν, καλό είναι να έχουν μαζί τους κάποιο βιβλίο ή εργασία προκειμένου να παραμείνουν παραγωγικοί και να μην αισθάνονται ότι χάνουν τον χρόνο τους. Το «κλειδί», υπογραμμίζει η Μπάλαρντ, είναι να αποβάλουμε την κριτική διάθεση: «Αυτό που βοηθά και τους δύο τύπους είναι να κατανοήσουν ότι δεν βλέπουν όλοι τον χρόνο με τον ίδιο τρόπο».
Content Original Link:
" target="_blank">
