Ινδία vs Πακιστάν: Ο παρ’ ολίγον πυρηνικός πόλεμος του 2019 και τα νέα «φιτίλια» από ΗΠΑ και Κίνα
14 Φεβρουαρίου του 2019. Η είδηση «σκάει» ξαφνικά, όπως η βόμβα που την προκάλεσε: 40 άνδρες των ινδικών σωμάτων ασφαλείας έχουν πέσει νεκροί, έπειτα από επίθεση αυτοκτονίας στο νοτιοανατολικό Κασμίρ. Ο βομβιστής που προκάλεσε το μακελειό, είχε προέλθει από το Πακιστάν, όπως καταγγέλλεται. Ηταν μέλος της ισλαμιστικής εξτρεμιστικής οργάνωσης «Στρατός του Μωάμεθ» (Jaish-e-Mohammed, JeM) που διαμήνυε ότι ήθελε να «απελευθερώσει» το υπό ινδικό έλεγχο Κασμίρ από τον «ινδικό ζυγό». Ο Ναρέντρα Μόντι, πρωθυπουργός της Ινδίας ήδη από το 2014, κατηγορεί το Πακιστάν για την επίθεση και υπόσχεται εκδίκηση… η οποία όντως έρχεται λίγα 24ωρα αργότερα, όταν ινδικά μαχητικά (γαλλικά Mirage 2000) εξαπολύουν πλήγματα κατά τζιχαντιστικών, όπως υποστηρίζουν, στόχων στο βόρειο Πακιστάν. Το ημερολόγιο δείχνει πια 26 Φεβρουαρίου.
Στις 27 Φεβρουαρίου, μια ημέρα μετά, η πολεμική αεροπορία του Πακιστάν ανταποδίδει τα πυρά, στέλνοντας πακιστανικά μαχητικά στο –υπό ινδική διοίκηση– νοτιοανατολικό Κασμίρ. Οι Ινδοί σπεύδουν να τα αναχαιτίσουν και, κατά τη διάρκεια αερομαχίας, καταρρίπτεται ένα ινδικό MiG-21. Ο πιλότος του εν λόγω αεροσκάφους προλαβαίνει να κάνει χρήση του συστήματος εκτίναξης και σώζεται… πλην όμως συλλαμβάνεται από τους Πακιστανούς, αφού προσγειώθηκε στην υπό πακιστανική διοίκηση πλευρά του Κασμίρ. Η ένταση παραμένει στο κόκκινο. Μαζί της στο κόκκινο και η διεθνής ανησυχία. Το «ίδιον» με την Ινδία με το Πακιστάν είναι, άλλωστε, ότι διαθέτουν και οι δύο πυρηνικά οπλοστάσια.
«Δεν νομίζω ότι ο κόσμος γνωρίζει πόσο κοντά έφτασε η αντιπαλότητα Ινδίας-Πακιστάν σε μια αντιπαράθεση με πυρηνικά τον Φεβρουάριο του 2019», γράφει ο Μάικ Πομπέο στα απομνημονεύματά του, που κυκλοφόρησαν το 2022 υπό τον τίτλο «Never Give an Inch: Fighting for the America I Love».
Την ώρα της μεγάλης ινδοπακιστανικής κρίσης τον Φεβρουάριο του 2019, ο Μάικ Πομπέο βρισκόταν, ως ΥΠΕΞ τότε των ΗΠΑ, στο Βιετνάμ, μαζί με τον Τραμπ. Ο ίδιος θυμάται ότι τον ξύπνησαν μέσα στη νύχτα, προκειμένου να αποτρέψει έναν πυρηνικό πόλεμο Ινδίας-Πακιστάν. Σύμφωνα με τον Πομπέο, οι Ινδοί θεωρούσαν ότι το Πακιστάν ετοίμαζε κάποιο πυρηνικό χτύπημα εναντίον τους και προετοιμάζονταν να απαντήσουν με το ίδιο νόμισμα. Ο Πομπέο τους είπε να περιμένουν. Κάλεσε τον τότε Αμερικανό σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τζον Μπόλτον και ο Μπόλτον μίλησε απευθείας με Πακιστάν. Τελικώς, η ένταση εκτονώθηκε. Μάλιστα μόλις λίγα 24ωρα αργότερα, στις αρχές Μαρτίου, οι Πακιστανοί παρέδωσαν σώο στις ινδικές Αρχές και τον Ινδό πιλότο που είχαν αιχμαλωτίσει.
Εξι χρόνια μετά, η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται. Συνολικά 26 απλοί τουρίστες, ινδουιστές στην πλειονότητά τους, έπεσαν νεκροί από τα πυρά ενόπλων ισλαμιστών στις 22 Απριλίουτου 2025 στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ. Οπως άλλοτε έτσι και τώρα, ο Ναρέντρα Μόντι, που παραμένει στην πρωθυπουργία της Ινδίας, κατηγόρησε το Πακιστάν και υποσχέθηκε εκδίκηση, η οποία όντως ήρθε πριν από λίγες ώρες, με την ινδική πολεμική αεροπορία να εξαπολύει πλήγματα εντός των πακιστανικών συνόρων, τα οποία ήταν όμως αυτήν τη φορά πολύνεκρα όπως καταγγέλλει το Πακιστάν (ενώ αντιθέτως το 2019 δεν είχαν υπάρξει ανθρώπινες απώλειες). Οπως άλλοτε έτσι και τώρα, το Ισλαμαμπάντ προαναγγέλλει αντίποινα, ενώ παράλληλα διαμηνύει ότι κατέρριψε και κάποια από τα ινδικά μαχητικά (μεταξύ αυτών και Rafale) που του επιτέθηκαν, πράγμα το οποίο ωστόσο προς το παρόν δεν επιβεβαιώνεται από την πλευρά της Ινδίας.
Το «καλό» και το «κακό» σενάριο
Τι θα μπορούσε να ακολουθήσει; Αναλυτές, όπως ο Πράμιτ Παλ Τσάουντρι του Eurasia Group, εκτιμούν ότι αυτή η νέα κλιμάκωση δεν θα έχει διάρκεια και ότι μπορεί να αρχίσει να εκτονώνεται μέσα στα επόμενα 24ωρα, όπως είχε άλλωστε ξανασυμβεί στο παρελθόν. Ωστόσο άλλοι, όπως ο λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Yale Σουσάντ Σινγκ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας ότι οι συνθήκες που επικρατούν πια στην Ινδία, στο Πακιστάν αλλά και διεθνώς «δεν ευνοούν την αποκλιμάκωση».
Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν μεν πρόεδρος των ΗΠΑ και κατά την προηγούμενη μεγάλη ινδοπακιστανική κρίση του 2019, ωστόσο ο Τραμπ του 2025 δεν είναι πια ίδιος (κυβερνητικά) με εκείνον του 2019.
«Εάν μπορώ να βοηθήσω, θα είμαι εκεί. Θέλω να τους δω να τα βρίσκουν. Ελπίζω ότι θα καταφέρουν να σταματήσουν τώρα», δήλωσε σήμερα ο Τραμπ, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε νωρίτερα πάρει θέση στο πλευρό του Πακιστάν, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε με τον Πακιστανό πρωθυπουργό Σαμπάζ Σαρίφ.
Ινδία και Πακιστάν ερίζουν για την κυριαρχία στη διαφιλονικούμενη περιοχή του Κασμίρ ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1940, μια κυριαρχία για την οποία έχουν άλλωστε επανειλημμένως οδηγηθεί σε πόλεμο.
Εν έτει 2025 ωστόσο, πάνω στο ινδοπακιστανικό δίπολο «εκβάλλουν» πια και άλλοι –παροξυμένοι τα τελευταία χρόνια– ανταγωνισμοί, όπως για παράδειγμα ο σινοαμερικανικός, ο σινοδυτικός αλλά και, σε έναν βαθμό, ο ευρωρωσικός.
Οι αλλαγμένες τάσεις στις αγορές όπλων
Εάν εξετάσει κανείς τις αγορές όπλων στις οποίες έχουν προβεί τα τελευταία χρόνια η Ινδία και το Πακιστάν, θα δει αλλαγές που αποτυπώνουν μεταβολές στις γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές τάσεις.
Η Ινδία, ενώ άλλοτε αγόραζε το μεγαλύτερο μέρος των οπλικών της συστημάτων από τη Ρωσία, πλέον αγοράζει πολύ περισσότερα όπλα από τη Δύση και τους συμμάχους της: τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ κ.ά., όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά σε ανάλυσή τους οι NY Times. Διόλου τυχαία, οι ΗΠΑ προσεγγίζουν πια το Νέο Δελχί ως αντίβαρο και ανάχωμα απέναντι στο Πεκίνο και τις κινεζικές σφαίρες επιρροής.
Στον αντίποδα ωστόσο, πράττοντας το ακριβώς αντίθετο από αυτό που κάνουν τα τελευταία χρόνια οι Ινδοί, το Πακιστάν έχει μειώσει σημαντικά τις αγορές δυτικών οπλικών συστημάτων και έχει αυξήσει κατακόρυφα τις αγορές κινεζικών. «Το Πακιστάν, του οποίου η σημασία για τις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε μετά το τέλος του πολέμου στο Αφγανιστάν (σ.σ. και την οριστική αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν το 2021), δεν αγοράζει πλέον τον αμερικανικό οπλισμό που οι Ηνωμένες Πολιτείες κάποτε το ενθάρρυναν να αποκτήσει. Αντιθέτως, έχει πια στραφεί στην Κίνα για τη συντριπτική πλειονότητα των στρατιωτικών αγορών του», γράφουν οι Times της Νέας Υόρκης.
Μέσα σε αυτό το κάδρο, μπορεί βέβαια να προσθέσει κανείς και τα θερμά επεισόδια που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια μεταξύ όχι Πακιστάν και Ινδίας αλλά Κίνας και Ινδίας, με οξυμένη ένταση και μεγαλύτερη συχνότητα μετά το 2020, στα επίσης διαφιλονικούμενα σινοϊνδικά σύνορα…
Content Original Link:
" target="_blank">
