Όσα (δεν) συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη: Η ανταλλαγή αιχμαλώτων, το νέο ραντεβού και η απειλή για «αιώνιο πόλεμο»
Μετά από τρία χρόνια, Μόσχα και Κίεβο βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι με σκοπό την εξεύρεση ειρηνευτικής λύσης όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ωστόσο, τα όσα ειπώθηκαν πριν, κατά την διάρκεια, και μετά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη απέδειξαν πόσο μακριά βρίσκεται το τέλος του πολέμου και ανέδειξαν το χάσμα ανάμεσα στα όσα επιδιώκουν οι δυο πλευρές.
Η Ουκρανία εξασφάλισε την υποστήριξη των δυτικών συμμάχων της την Παρασκευή, μετά την αποτυχία επίτευξης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στις πρώτες απευθείας συνομιλίες με τη Ρωσία. Σύμφωνα με ουκρανική διπλωματική πηγή, οι ρωσικές απαιτήσεις κρίθηκαν ως «απαράδεκτες εξαρχής».
Μάλιστα, το Κίεβο ανέφερε ότι η Ρωσία την απείλησε με «αιώνιο πόλεμο». Η εν λόγω απειλή φαίνεται να εντάσσεται σε μια προσπάθεια της Μόσχας να ασκήσει πίεση, τονίζοντας ότι είναι διατεθειμένη να συνεχίσει τη σύγκρουση επ’ αόριστον, εάν δεν γίνουν δεκτοί οι όροι της. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και τα όσα μεταδίδει το Reuters ότι είπε ο Μεντίνσκι πως η Ρωσία είναι έτοιμη να πολεμήσει για όσο χρειαστεί, κάνοντας ιστορική αναφορά στους πολέμους του Τσάρου Πέτρου του Μεγάλου με τη Σουηδία, που διήρκεσαν 21 χρόνια τον 18ο αιώνα. «Δεν θέλουμε πόλεμο, αλλά είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε για ένα, δύο, τρία χρόνια — για όσο θέλετε», φέρεται να δήλωσε.
Υπό πίεση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να τερματιστεί η σύγκρουση, αντιπροσωπείες από τις δύο εμπόλεμες χώρες συναντήθηκαν για πρώτη φορά μετά τον Μάρτιο του 2022, έναν μήνα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι συνομιλίες, που έλαβαν χώρα στην Κωνσταντινούπολη, διήρκεσαν λιγότερο από δύο ώρες.
Η συμφωνία για τους αιχμαλώτους
Η Ρωσία εξέφρασε ικανοποίηση από τη συνάντηση και δήλωσε πρόθυμη να συνεχίσει τις επαφές. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανταλλαγή 1.000 αιχμαλώτων πολέμου η καθεμία —η μεγαλύτερη έως τώρα— ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Ωστόσο, το Κίεβο, το οποίο ζητεί από τη Δύση να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις εάν η Μόσχα απορρίψει την πρόταση του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών, έσπευσε να κινητοποιήσει τους συμμάχους του για σκληρότερη αντίδραση.
Αμέσως μετά τη λήξη των συνομιλιών, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ και τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπός του.
Οι ρωσικές απαιτήσεις χαρακτηρίστηκαν από ουκρανική πηγή ως «εκτός πραγματικότητας και πολύ πέρα από όσα είχαν συζητηθεί στο παρελθόν». Η ίδια πηγή, που μίλησε ανώνυμα στο Reuters, ανέφερε ότι η Μόσχα απαίτησε η Ουκρανία να αποσυρθεί από τμήματα του εδάφους της για να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός, μεταξύ άλλων «μη ρεαλιστικών και μη εποικοδομητικών όρων».
Μύδροι Στάρμερ κατά της Ρωσίας
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε πως η στάση που κρατά η Ρωσία είναι «ξεκάθαρα απαράδεκτη», προσθέτοντας ότι οι ευρωπαϊκές χώρες, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία «συντονίζουν» τις απαντήσεις τους.
Διπλωματική πηγή της Ε.Ε. είπε χαρακτηριστικά: «Δεν προέκυψε τίποτα από αυτές τις συζητήσεις». Ο Ζελένσκι τόνισε πως πρέπει να ακολουθήσουν αυστηρές κυρώσεις αν η Ρωσία απορρίψει την κατάπαυση του πυρός.
Ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, δήλωσε ότι η ομάδα του «έλαβε υπόψη» το ουκρανικό αίτημα για απευθείας συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν, ωστόσο ο Πούτιν απέρριψε την πρόκληση του Ουκρανού προέδρου να τον συναντήσει στην Κωνσταντινούπολη αυτή την εβδομάδα.
«Συμφωνήσαμε ότι κάθε πλευρά θα παρουσιάσει τη δική της οπτική για μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός και θα την αποσαφηνίσει με λεπτομέρειες. Όταν παρουσιαστούν αυτά τα σχέδια, τότε θεωρούμε σκόπιμο —όπως επίσης συμφωνήθηκε— να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Μεντίνσκι.
Πολύ χαμηλές προσδοκίες
Οι προσδοκίες για ουσιαστική πρόοδο ήταν ήδη χαμηλές και μειώθηκαν περαιτέρω την Πέμπτη, όταν ο Τραμπ, ολοκληρώνοντας περιοδεία στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει καμία πρόοδος χωρίς προσωπική συνάντησή του με τον Πούτιν.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι προτεραιότητα της Ουκρανίας είναι «μια πλήρης, άνευ όρων και ειλικρινής κατάπαυση του πυρός… για να σταματήσει η αιματοχυσία και να δημιουργηθεί σταθερή βάση για διπλωματία».
Η Ρωσία δηλώνει ότι επιθυμεί να τερματίσει τον πόλεμο μέσω διπλωματικών μέσων και είναι πρόθυμη να συζητήσει κατάπαυση του πυρός, αλλά θέτει μια σειρά από ανησυχίες, λέγοντας ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την κατάπαυση για να ανασυνταχθεί, να κινητοποιήσει νέες δυνάμεις και να προμηθευτεί περισσότερα όπλα από τις χώρες της δύσης.
Οι δυο δρόμοι
Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της κατηγορούν τον Πούτιν ότι καθυστερεί σκοπίμως και δεν επιδιώκει πραγματικά την ειρήνη. Οι διαπραγματευτικές ομάδες κάθισαν αντικριστά – οι Ρώσοι με κοστούμια, ενώ οι μισοί Ουκρανοί φορούσαν στρατιωτικές στολές παραλλαγής.
«Μπροστά μας υπάρχουν δύο δρόμοι: ο ένας οδηγεί σε μια διαδικασία που θα φέρει την ειρήνη, ενώ ο άλλος οδηγεί σε περισσότερη καταστροφή και θάνατο. Οι πλευρές θα αποφασίσουν με τη δική τους βούληση ποιον δρόμο θα ακολουθήσουν», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν κατά την έναρξη της συνάντησης.
Η ουκρανική πηγή ανέφερε ότι οι Ουκρανοί διαπραγματευτές μίλησαν στη δική τους γλώσσα μέσω διερμηνέα, παρότι η ρωσική γλώσσα είναι ευρέως κατανοητή στην Ουκρανία.
Ουκρανικές και ευρωπαϊκές πηγές είπαν, επίσης, ότι η Ρωσία απέρριψε αίτημα του Κιέβου για παρουσία Αμερικανών εκπροσώπων στη συνάντηση.
Ο Πούτιν ήταν εκείνος που πρότεινε τις απευθείας συνομιλίες στην Τουρκία, αλλά αρνήθηκε να ανταποκριθεί στην πρόκληση του Ζελένσκι να τον συναντήσει αυτοπροσώπως, αποστέλλοντας αντ’ αυτού μια ομάδα μεσαίου επιπέδου αξιωματούχων. Η Ουκρανία απάντησε με αντιπροσωπεία αντίστοιχης βαρύτητας.
Την ίδια ώρα η Ρωσία ανακοίνωσε ότι κατέλαβε ακόμη ένα χωριό στην αργή και αιματηρή προέλασή της στην ανατολική Ουκρανία. Λίγο πριν την έναρξη της συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη, ουκρανικά ΜΜΕ μετέδωσαν συναγερμό αεροπορικής επίθεσης και εκρήξεις στην πόλη Ντνίπρο.
Προέκταση των συνομιλιών του 2022
Η Μόσχα θεωρεί τις τρέχουσες συνομιλίες ως συνέχεια των διαπραγματεύσεων που είχαν διεξαχθεί νωρίτερα το 2022, επίσης στην Κωνσταντινούπολη.
Ωστόσο, οι όροι εκείνων των συνομιλιών –την περίοδο που η Ουκρανία βρισκόταν ακόμη υπό σοκ από την εισβολή– ήταν εξαιρετικά δυσμενείς για το Κίεβο, περιλαμβάνοντας απαίτηση για μείωση του μεγέθους του ουκρανικού στρατού.
Ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ, δήλωσε πως οποιαδήποτε προσπάθεια της Ρωσίας να ευθυγραμμίσει τις τωρινές συνομιλίες με εκείνες τις αποτυχημένες διαπραγματεύσεις θα αποτύχει.
Με ρωσικές δυνάμεις να ελέγχουν σχεδόν το 20% της Ουκρανίας, ο Πούτιν επιμένει στις πάγιες απαιτήσεις του: η Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη, να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες ένταξης στο ΝΑΤΟ και να γίνει ουδέτερο κράτος.
Η Ουκρανία απορρίπτει αυτούς τους όρους ως πράξη υποταγής και ζητά εγγυήσεις ασφάλειας από μεγάλες δυνάμεις, ιδίως τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Content Original Link:
" target="_blank">
