Ινδία - Πακιστάν: Η «μεγάλη αερομαχία» και το θρίλερ με το Rafale

Από τις ανακοινώσεις των δύο πλευρών μέχρι την περασμένη Παρασκευή δεν ήταν δυνατό να προκύψουν ασφαλή συμπεράσματα για τους αριθμούς, τους τύπους και τον οπλισμό των αεροσκαφών που ενεπλάκησαν, ούτε για τις τακτικές και τις παραμέτρους της αερομαχίας. Αναπάντητα είναι επίσης τα ερωτήματα για τη χρήση πυραύλων Meteor από την Ινδία και την όποια αποτελεσματικότητα των πακιστανικών αντιμέτρων.

Παράλληλα με τον πόλεμο της προπαγάνδας, τα επιτελεία των δύο χωρών – και των άλλων ενδιαφερόμενων χωρών και εταιρειών – αναλύουν τα στοιχεία ώστε να βγάλουν συμπεράσματα για το προσεχές και το απώτερο μέλλον. Σημειώνεται ότι η Κίνα προχωρά με εντατικούς ρυθμούς στην υλοποίηση του προγράμματος για τα αεροσκάφη πέμπτης γενιάς (J-20) διαθέτοντας ήδη περίπου 200 από αυτά.

Η αιχμή του δόρατος

Η Ινδία παρέλαβε 36 Rafale την περίοδο 2020-2022 ενώ υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με την κατασκευάστρια εταιρεία Dassault για ακόμα 26 αεροσκάφη. Τα Rafale είναι ό,τι καλύτερο διαθέτει αυτή τη στιγμή η Ινδία και πιθανώς αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος στην πρόσφατη επίθεση κατά του Πακιστάν, δήλωσε στην επιθεώρηση «Foreign Policy» o επικεφαλής της εταιρείας συμβούλων AeroDynamic Advisory Ρίτσαρντ Αμπουλαφία.

Επί δεκαετίες η Ινδία προμηθευόταν το μεγαλύτερο μέρος του στρατιωτικού εξοπλισμού της από τη Σοβιετική Ενωση, κατόπιν από τη Ρωσία. Ομως το ρωσικό μερίδιο στην ινδική πίτα περιορίστηκε δραστικά κατά την τελευταία 20ετία: από 80% που ήταν το 2006 έπεσε πέρυσι στο 36%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου SIPRI της Στοκχόλμης που καταγράφει τις παγκόσμιες δαπάνες για τους εξοπλισμούς. Στο ίδιο διάστημα αυξήθηκαν σημαντικά τα μερίδια της Γαλλίας (από 1% σε 33%), του Ισραήλ (από 6% σε 13%) και των ΗΠΑ (από 2% σε 10%).

Το μεγαλύτερο μέρος του στρατιωτικού υλικού της Ινδίας παραμένει ρωσικής προέλευσης, από παλαιότερες παρτίδες, ενώ κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον το 2023 ο ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι έκλεισε συμφωνίες για προμήθεια αμερικανικών drones και για τη συμπαραγωγή κινητήρων αεροσκαφών. Οι αμερικανικές εταιρείες Lockheed Martin και Boeing είχαν υποβάλει προσφορές για την ανανέωση της ινδικής αεροπορίας με F-16 και F/A-18, όμως το Νέο Δελχί επέλεξε τα γαλλικά Rafale.

Επιδιώξεις

Κατά την ίδια 20ετία άλλαξε ριζικά προσανατολισμό και το Πακιστάν, το οποίο ήταν κάποτε προνομιακός εταίρος των ΗΠΑ ελέω Αφγανιστάν, όμως προμηθεύεται τώρα το 81% των εξοπλισμών του από την Κίνα (έναντι 36% το 2006). Αντίστοιχα, το αμερικανικό μερίδιο από 36% σχεδόν μηδενίστηκε, το γαλλικό από 7% επίσης μηδενίστηκε, ενώ της Ολλανδίας που ήταν μηδενικό το 2006 αυξήθηκε σε 6%. Κατά την πρώτη θητεία του ο Ντόναλντ Τραμπ είχε παγώσει το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής βοήθειας στο Πακιστάν λόγω διασυνδέσεων κρατικών υπηρεσιών με τρομοκρατικές οργανώσεις. Επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν προχώρησε το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πακιστανικών F-16, ενώ το πράσινο φως στην ίδια κατεύθυνση άναψε πρόσφατα και ο Τραμπ.

Οι ΗΠΑ επιδιώκουν την ενίσχυση των σχέσεων με την Ινδία, την οποία βλέπουν ως αντίβαρο στις ηγεμονικές φιλοδοξίες της Κίνας. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ινδία, ο αντιπρόεδρος Βανς επανέλαβε την «προφορική προσφορά» του Τραμπ στον Μόντι για την πώληση αμερικανικών αεροσκαφών F-35 πέμπτης γενιάς, χωρίς να λάβει απάντηση. Την επομένη χτύπησαν οι ισλαμιστές τρομοκράτες στο ινδικό Κασμίρ. Κατά τραγική σύμπτωση, άραγε, είχε γίνει παρόμοια πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στο Κασμίρ τον Μάρτιο του 2000, καθώς προσγειωνόταν στην Ινδία για επίσημη επίσκεψη ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον;