Σύρεται τώρα από το άρμα του Νετανιάχου
Αντιμέτωπος με δύσκολες αποφάσεις είναι ο Ντόναλντ Τραμπ, στον απόηχο της στρατιωτικής επίθεσης που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά του Ιράν τα ξημερώματα της Παρασκευής. Ο Αμερικανός πρόεδρος, που είχε αυτοαναγορευτεί σε πρεσβευτή της «ειρήνης μέσω της ισχύος», βλέπει τώρα ότι η απαγκίστρωση από τη Μέση Ανατολή δεν είναι τόσο απλή υπόθεση.
Μιλώντας την Παρασκευή το πρωί στο CNN, o Τραμπ χαρακτήρισε «πολύ επιτυχημένη» την ισραηλινή επίθεση και προειδοποίησε το Ιράν, έστω αυτή την ύστατη ώρα, να αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση για το πυρηνικό του πρόγραμμα. «Θα πρέπει τώρα να έρθουν στο τραπέζι για να κάνουν μια συμφωνία πριν να είναι πολύ αργά. Θα είναι πολύ αργά γι’ αυτούς», είπε. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την αρχική δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, που έπαιρνε αποστάσεις από την ισραηλινή επίθεση, ήταν σαφής: «Φυσικά υποστηρίζουμε το Ισραήλ, προφανώς, και το υποστηρίξαμε όπως κανείς δεν το υποστήριξε ποτέ».
Εκλεισε η διέξοδος
«Η απόφαση του Ισραήλ να ξεκινήσει πόλεμο εναντίον του Ιράν για να εξαλείψει το πυρηνικό του πρόγραμμα δημιουργεί ένα θεμελιώδες δίλημμα για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προεκλογικά προωθούσε την ιδέα ότι ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να φέρει ειρήνη στην περιοχή», λέει στην «Κ» ο Αϊβο Ντάαλντερ, πρόεδρος του Chicago Council on Global Affairs και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ (2009-2013). «Αν και ο Τραμπ ισχυρίζεται το αντίθετο, ο διπλωματικός δρόμος (μιας νέας συμφωνίας με το Ιράν) έκλεισε με την απόφαση του Ισραήλ να επιτεθεί».
«Τι μπορούν λοιπόν να κάνουν τώρα οι ΗΠΑ; Είτε θα συνταχθούν με το Ισραήλ στον πόλεμο, χτυπώντας εκείνες τις βαθιές υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις που το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να καταστρέψει· είτε θα υποχωρήσουν ελπίζοντας ότι ο πόλεμος Ισραήλ – Ιράν θα αφήσει αλώβητες τις ΗΠΑ και τις δυνάμεις τους στην περιοχή. Στην πρώτη περίπτωση ο Τραμπ θα εμπλακεί σε έναν πόλεμο που έλεγε στους πάντες ότι ήθελε να αποφύγει. Στη δεύτερη, θα διαρρήξει μόνιμα τη σχέση ΗΠΑ – Ισραήλ και θα στείλει ένα αδιαμφισβήτητο μήνυμα σε συμμάχους και εταίρους ότι δεν μπορούν να εμπιστευτούν τις ΗΠΑ».
«Αυτή είναι η θεμελιώδης πραγματικότητα: η διπλωματία είναι νεκρή», καταλήγει. «Και αν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν εξαλειφθεί εντελώς, το Ιράν θα είναι πιο αποφασισμένο από ποτέ να αποκτήσει τη βόμβα μόλις τελειώσει ο πόλεμος. Το Ισραήλ δεν έχει την ικανότητα να καταστρέψει όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, εκτός εάν χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να το πράξει. Μόνο οι ΗΠΑ μπορούν. Η επιλογή είναι του Τραμπ και μόνο του Τραμπ».
H Μάρα Ράντμαν, στέλεχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (με αρμοδιότητα για τη Μέση Ανατολή) επί προεδρίας Ομπάμα, μιλάει στην «Κ» για μια «μεγάλη ζαριά από το Ισραήλ». Οπως εξηγεί: «Υπολόγισαν ότι το παράθυρο που είχαν για να πετύχουν ένα σημαντικό πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κινδύνευε να κλείσει. Η έλλειψη ενθουσιασμού τους για τις διαπραγματεύσεις του προέδρου Τραμπ με το Ιράν αντικατοπτρίζει τις απόψεις που εξέφραζαν πιο δημόσια για τη συμφωνία (το JCPOA) του προέδρου Ομπάμα με την Τεχεράνη».
Πρόκειται, σύμφωνα με την πρώην αξιωματούχο των κυβερνήσεων Ομπάμα και νυν καθηγήτρια στο Miller Center του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, «για μια προληπτική επίθεση από το Ισραήλ, μία επιχείρηση μεγάλης κλίμακας που είναι πιθανό να διαρκέσει εβδομάδες ή και μήνες. Ενώ φαίνεται ότι ο πρόεδρος Τραμπ και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προσπαθούν να τοποθετήσουν τις ΗΠΑ ως παρατηρητή, η δήλωση του Ρούμπιο με τον κάπως πανικόβλητο τρόπο με τον οποίο διατυπώθηκε, αυξάνει την πιθανότητα το Ιράν να αναζητήσει να πλήξει αμερικανικούς στόχους». «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς» ότι οι ΗΠΑ, σ’ αυτήν την περίοδο, δεν θα στηρίξουν στρατιωτικά το Ισραήλ.
Η χαμένη ευκαιρία
Η Ράντμαν σημειώνει ότι «το Ιράν έχασε μια ευκαιρία, για τον εαυτό του και τον κόσμο, μη κινούμενο με μεγαλύτερη προθυμία να αποδεχθεί τους όρους της πυρηνικής συμφωνίας που του προσέφερε η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία φαινόταν να είναι ένα μείγμα της προηγούμενης πυρηνικής συμφωνίας της εποχής Ομπάμα και των όρων που προσφέρθηκαν στο παρελθόν στη Βόρεια Κορέα». Η αμερικανική πρόταση, όπως παρατηρεί, «θα επέτρεπε την εγχώρια παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, με μια αργή μετάβαση μακριά από τις δραστηριότητες πυρηνικού εμπλουτισμού που καθιστούν δυνατή την ικανότητα του Ιράν να αναπτύξει πυρηνικά όπλα».
Οι πρώτες αντιδράσεις του Τραμπ, πάντως, προσθέτει, «προδίδουν έλλειψη αίσθησης του πώς πρέπει να γίνεται η διαχείριση μιας διεθνούς κρίσης. Οι ΗΠΑ, ακόμη κι αν δεν είναι άμεσα εμπλεκόμενες, δεν έχουν την πολυτέλεια να είναι απλοί “παρατηρητές”». Οι χειρισμοί του Τραμπ είναι ενδεικτικοί της «χαοτικής φύσης της ηγεσίας του και της πιθανής απουσίας σταθερής και σαφούς επικοινωνίας με τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, με έναν υπουργό Αμυνας που έχει μείνει χωρίς επιτελείο και τον ίδιο τον Τραμπ απορροφημένο με τη στρατιωτική παρέλαση στην Ουάσιγκτον (που ήταν προγραμματισμένη για το Σάββατο) την ημέρα των γενεθλίων του, που θυμίζει βασιλικά καθεστώτα».
Τι θα κάνει το Ιράν
Από την πλευρά του, ο Μεχράν Καμράβα, καθηγητής Διακυβέρνησης στο παράρτημα του Georgetown στο Κατάρ και ειδικός στο Ιράν, σημειώνει στην «Κ» ότι η λογική του ιρανικού καθεστώτος έχει αλλάξει κατά τον τελευταίο χρόνο και ότι θα επιχειρήσει να απαντήσει άμεσα, ενδεχομένως ακόμη και με τη χρήση μαχητικών αεροσκαφών. Το ιρανικό καθεστώς «μπορεί να αντέξει» μια παρατεταμένη ισραηλινή επιχείρηση, εκτιμά ο Καμράβα – «ήδη οι Ιρανοί όλων των αποχρώσεων συνασπίζονται πατριωτικά και ζητούν εκδίκηση» κατά του Ισραήλ – και προσθέτει πως «αν πριν υπήρχε κάποια αμφιβολία, πλέον είναι σίγουρο ότι το Ιράν τώρα θα προχωρήσει με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων».
Content Original Link:
" target="_blank">
