Η «μαγική» ανοικοδόμηση των Τιράνων, οι εξωφρενικές τιμές και το μαύρο χρήμα
Περπατώντας στην κεντρική πλατεία Σκεντέρμπεη στα Τίρανα αν σηκώσεις το βλέμμα σου θα δεις τουλάχιστον έναν πανύψηλο γερανό σε κάθε σημείο του ορίζοντα. Η πόλη μοιάζει με ένα απέραντο εργοτάξιο με φαραωνικά κτίρια που ήδη κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται για το προσεχές μέλλον.
Σήμερα στα Τίρανα έχουν κατασκευαστεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη έργα και διαδικασίες για την ανέγερση πάνω από 100 κτιρίων που το ύψος τους κυμαίνεται από 47 έως 300 μέτρα! Οι τιμές ακινήτων στην πρωτεύουσα της Αλβανίας αγγίζουν αυτές στις ακριβότερες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, σε μία χώρα με τον χαμηλότερο κατώτατο μισθό στην Ευρώπη, ο οποίος είναι λίγο πάνω από τα 400 ευρώ. Την ίδια στιγμή, κάθε χρόνο «χάνεται» μία μικρή πόλη, καθώς περίπου 15.000 άτομα, κυρίως νέοι, εγκαταλείπουν τη χώρα αναζητώντας εργασία στο εξωτερικό, ενώ πάνω από 50.000 κατοικίες παραμένουν κενές. Η απάντηση για το «πώς και για… ποιον χτίζονται όλα αυτά τα οικοδομικά συγκροτήματα» δεν μπορεί να δοθεί με όρους λογικής και πραγματικής οικονομίας.
«Συμβαίνει κάτι… μαγικό»
Η Pamella, 32 ετών, είναι διευθύντρια σε ένα μεσιτικό γραφείο που λειτουργεί κοντά στο κέντρο των Τιράνων και όταν της ζητάμε να εξηγήσει την αγορά ακινήτων χαμογελάει με νόημα. «Μάλλον εδώ στην Αλβανία όλα γίνονται με… μαγικό τρόπο! Μόνο με όρους μαγείας μπορεί να εξηγηθεί γιατί είναι τόσο ακριβά τα σπίτια και η αγορά ακινήτων. Δεν μπορώ να πω κάτι άλλο… Αυτό που μπορώ να σου πω με σιγουριά είναι ότι εγώ με αυτό το μισθό που παίρνω, είναι βέβαιο ότι δε θα μπορέσω ποτέ στη ζωή μου να αποκτήσω ένα σπίτι», λέει η 32χρονη, η οποία αμείβεται με 600 ευρώ το μήνα. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2024, οι τιμές των ακινήτων στη γειτονική χώρα αυξήθηκαν κατά 44,5% σε σύγκριση με το 2023, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών που καταγράφηκαν στα Τίρανα, όπου η αύξηση έφτασε στο 56%.
Η αύξηση των τιμών των ακινήτων στα Τίρανα και τις τουριστικές περιοχές τα τελευταία πέντε χρόνια φτάνει έως 58% και σύμφωνα με αναλυτές στην Αλβανία, θα μπορούσε να αποτελεί ένα πιθανό δείκτη χρηματοπιστωτικής φούσκας. Στις ακριβές περιοχές των Τιράνων ένα νεόδμητο διαμέρισμα μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τις 5.000 ευρώ/τ.μ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2025 οι τιμές των ακινήτων θα αυξηθούν έως και 27% σε σχέση με πέρυσι.
«Αγοράστε», προτρέπει ο Έντι Ράμα
Σε μία από τις προεκλογικές περιοδείες του, ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα δήλωσε ότι μετά την ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «η αξία των ακινήτων στη χώρα θα διπλασιαστεί αμέσως». «Τη στιγμή που θα εισέλθουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όλες οι τιμές των ακινήτων θα διπλασιαστούν αμέσως, όπως έχει δείξει η ιστορία όλων των χωρών που έχουν ενταχθεί πριν από εμάς», ανέφερε μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με επιχειρηματίες στους Αγίους Σαράντα.
Ο Γουίλιαμ είναι 29 ετών και εργάζεται ως σερβιτόρος σε ένα από τα εστιατόρια στο κέντρο των Τιράνων. Όπως αναφέρει, οι «επενδυτές» στην αγορά ακινήτων είναι «συμπατριώτες του κυρίως της διασποράς που έχουν χρήματα κάτω από το… στρώμα τους, μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, υπεργολάβοι στον οικοδομικό κλάδο, που προσφέρουν τις εργασίες, όχι με χρηματικό αντίτιμο αλλά με ποσοστό στα νεοανεγειρόμενα κτίρια, διεθνείς επενδυτές με… αδιευκρίνιστα κεφάλαια και εγκληματικές οργανώσεις που βρίσκουν εύκολα μονοπάτια στην Αλβανία για ξέπλυμα μαύρου χρήματος».
«Οι φορολογικές αρχές κάνουν λίγο έως πολύ τα στραβά μάτια σχετικά με τα χρήματα που επενδύονται στα ακίνητα, επειδή είναι ίσως ο πιο σημαντικός κλάδος της οικονομίας. Οι εποχές που οι γονείς μας μετανάστευαν και μετά από μερικά χρόνια εργασίας μπορούσαν να αγοράσουν σπίτι στα Τίρανα έχουν τελειώσει. Εάν ζεις και εργάζεσαι με νόμιμο τρόπο εδώ, όχι μόνο δεν μπορείς να αποκτήσεις σπίτι, αλλά δεν μπορείς ούτε να επιβιώσεις. Πολλοί δέχονται οικονομική βοήθεια από συγγενείς τους που ζουν στο εξωτερικό για να τα βγάλουν πέρα», λέει ο 29χρονος.
Η αλβανική μαφία
Μία λογική εξήγηση για τις… παράλογες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων της Αλβανίας δίνει η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το παγκόσμιο δίκτυο διακίνησης ναρκωτικών και το ξέπλυμα «βρόμικου» χρήματος.
Σύμφωνα με τις διεθνείς διωκτικές αρχές οι αλβανικές οργανωμένες εγκληματικές ομάδες επιδεικνύουν όλο και πιο εξελιγμένες μεθόδους διάπραξης εγκλημάτων, επικοινωνίας και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Νότια Αμερική, το Ηνωμένο Βασίλειο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Τουρκία.
Όπως αναφέρουν οι Αμερικανοί τα αλβανικά εγκληματικά δίκτυα έχουν άμεση πρόσβαση στην παραγωγή κοκαΐνης στη Νότια Αμερική και χρησιμοποιούν την αλβανική οικονομία, ιδίως τον κατασκευαστικό τομέα, για να ξεπλένουν τα έσοδα και να συμβάλλουν στη διαφθορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν λίγα χρόνια μια σειρά δολοφονιών στους δρόμους του Ισημερινού οδήγησε τις διωκτικές αρχές στα Τίρανα για την εξιχνίαση τους. Αλβανικές εγκληματικές ομάδες προμηθεύονται πλέον με… πίστωση από τα δίκτυα της Νότιας Αμερικής λειτουργώντας ως μεσίτες καθώς έχουν εξαφανιστεί από τους δρόμους της… λιανικής διακίνησης και βρίσκονται πλέον στην κορυφή της διεθνούς εγκληματικής πυραμίδας.
«4,2 δισ. ευρώ μαύρο χρήμα»
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο Άγγελος Συρίγος, βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Παντείου Πανεπιστημίου ο οποίος βρέθηκε στη γειτονική χώρα ως παρατηρητής των εκλογών, σύμφωνα με στοιχεία τραπεζών, μόνο το 30% των χρημάτων που επενδύονται στα ακίνητα περνάει μέσα από το τραπεζικό σύστημα μέσω δανείων και εμβασμάτων. «Το 70% υπολογίζεται ότι είναι μαύρο χρήμα. Σε αναλογίες ελληνικές, για να το καταλάβουμε υπολογίζεται ότι είναι περίπου 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ που προέρχονται από μαύρο χρήμα, που δεν ξέρεις την προέλευσή του. Όταν λέω μαύρο χρήμα δεν εννοώ το μαύρο χρήμα από φοροδιαφυγή. Μαύρο χρήμα από εγκληματικές ενέργειες. Το αντίστοιχο για μας θα ήταν σαν να έμπαιναν κάθε χρόνο στην οικονομία μας 40 δισεκατομμύρια ευρώ μαύρο χρήμα» δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ. Συρίγος.
Σε ένα από τα εκλογικά κέντρα στα Τίρανα την ημέρα των εκλογών το Βήμα συνάντησε τον 36χρονο Ντόρις, αστυνομικό σε μία ειδική ομάδα διασυνοριακών ελέγχων. Όπως είπε χαρακτηριστικά μόνο η δική του μονάδα το τελευταίο εξάμηνο έχει κατασχέσει 3,5 εκατομμύρια ευρώ, χρήματα που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες. «Γίνονται βήματα. Έχουμε πλέον καλή συνεργασία με ευρωπαϊκές υπηρεσίες αλλά υπάρχει πολλή δουλειά να κάνουμε ακόμα» είπε ο 36χρονος.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ το μεγαλύτερο μέρος του ξεπλύματος χρήματος στην Αλβανία συνδέεται με το εμπόριο ναρκωτικών και ανθρώπων, την απάτη σε δημόσιες συμβάσεις, τη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο.
«Η οικονομία της Αλβανίας, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα μετρητά, οι αδύναμοι συνοριακοί έλεγχοι και η ανεπαρκής επιβολή των τελωνειακών κανόνων διευκολύνουν τη λειτουργία μιας μαύρης αγοράς λαθραίων εμπορευμάτων. Τα εμβάσματα και οι επενδύσεις από το εξωτερικό συσκοτίζουν μερικές φορές την προέλευση των κεφαλαίων. Οι εγκληματίες ξεπλένουν τα έσοδά τους μέσω αγορών ακινήτων, κατασκευαστικών έργων, εικονικών περιουσιακών στοιχείων και επιχειρηματικής δραστηριότητας» σημειώνεται μεταξύ άλλων στην έκθεση.
Οι διωκτικές αρχές έχουν να αντιμετωπίσουν ακόμη έναν «πονοκέφαλο» καθώς με ένα νόμο που ψηφίστηκε το Μάρτιο του 2024 η Αλβανία νομιμοποίησε ξανά, μετά την απαγόρευση του 2018, τα αθλητικά στοιχήματα μόνο όμως σε διαδικτυακό περιβάλλον. Ο νέος νόμος εγείρει ανησυχίες ότι η ανεπαρκής εποπτεία ενδέχεται να επιτρέψει στον οργανωμένο έγκλημα να διεισδύσει σε αυτή τη δραστηριότητα…
Content Original Link:
" target="_blank">
