Η νέα "χρυσή" εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας: Πώς επιτεύχθηκε το "ξεπάγωμα" των διμερών σχέσεων και οι ελπίδες για κέρδη έως και 1 τρισ. για τις ΗΠΑ

Σε διάστημα λίγων, μόλις, ημερών η γεωπολιτική τράπουλα μοιάζει να έχει ανακατευτεί ξανά, με τα ρήγματα που ενεργοποιήθηκαν κατά τον πρώτο καιρό της νέας θητείας του Ντόναλντ Τραμπ να καλύπτονται από συμφωνίες ιστορικής σημασίας που μαρτυρούν το λιώσιμο των «πάγων». Μετά τον λευκό καπνό που βγήκε από την Ελβετία ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, ο Τραμπ ξεκίνησε με θετικούς οιωνούς το ταξίδι του στη Μέση Ανατολή, κλείνοντας μία χρυσή αμυντική συμφωνία 600 δισ. δολαρίων, με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, ενώ παράλληλα προχώρησε στην άρση των κυρώσεων στη Συρία, κάτι που δίνει στη λαβωμένη - από τον πόλεμο - χώρα τη δυνατότητα πρόσβασης στην παγκόσμια χρηματοδότηση, λίγο προτού συναντηθεί με τον μεταβικό πρόεδρο, Άχμεντ Αλ-Σάρα.

Διαβάστε: ΗΠΑ-Σαουδική Αραβία: Mega deal 600 δισ. δολαρίων για μια "νέα χρυσή εποχή" - 142 δισ. αφορούν "τη μεγαλύτερη αμυντική συμφωνία στην ιστορία"

Με την πρώτη στάση του ταξιδιού του Τραμπ στη Μέση Ανατολή επισφραγίζεται μία νέα εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας, με την Ουάσινγκτον να προσέρχεται στο τραπέζι των συνομιλιών με μία διαπραγματευτική ατζέντα που τελικά αμβλύνει τις διαφορές και βασίζεται σε «win-win» συμφωνίες. Το άνοιγμα των ΗΠΑ σε χώρες που ήταν επί πολλά χρόνια πιστοί αντίπαλοι συντελείται σε μία περίοδο που οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που υποστηρίζονται από το Ιράν, εξακολουθούν να εξαπολύουν πυραυλικές επιθέσεις με στόχο τις ΗΠΑ στην Ερυθρά Θάλασσα, απειλώντας παράλληλα την παγκόσμια ναυτιλία, ενώ οι αντιπαραθέσεις και το κλίμα έντασης με το Ιράν συντηρoύνται λόγω του πυρηνικού προγράμματος, από το οποίο είχαν αποσυρθεί οι ΗΠΑ στην πρώτη θητεία Τραμπ.

Η απόκτηση συμμάχων στη Μέση Ανατολή αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη αξία για τον Τραμπ ο οποίος δεν έχει ακόμη καταφέρει να συμβάλλει αποτελεσματικά στην επιβολή συνθήκης ειρήνευσης στη Γάζα. Το ερώτημα, ωστόσο, που γεννάται, την ίδια στιγμή, είναι εάν θα απομακρυνθεί ο Τραμπ από τον παραδοσιακά στενό σύμμαχό του, Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά το "deal" με το Ριάντ.

Για την ιστορία, οι σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας βρίσκονταν από το 2018 στον πάγο, με τις ΗΠΑ να «δείχνουν» το Παλάτι πίσω από τη βάναυση δολοφονία του αρθρογράφου της Washington Post, Tζαμάλ Κασόγκι, μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.

Τραμπ-Μπιν Σαλμάν: Η νέα χρυσή εποχή

Σχολιάζοντας τα διεθνή ΜΜΕ, πάντως, τις επαφές Τραμπ με τον Μπιν Σαλμάν κάνουν λόγο για μία νέα χρυσή εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας, με τη μεγαλύτερη στρατιωτική συμφωνία όλων των εποχών να επιτυγχάνεται τελικά. Πίσω στο χρόνο και γυρνώντας στο 1945 επί προεδρίας Ρούζβλετ, οι Αμερικανοί ηγέτες επεδίωκαν σχέσεις με το Παλάτι με εξαίρεση τον Μπαράκ Ομπάμα ο οποίος δεν φάνηκε να επιδιώκει το θερμό διμερές κλίμα. Τη στιγμή, ωστόσο, που ο Τραμπ «ξεπαγώνει» τις σχέσεις, οι γεωπολιτικές προκλήσεις «τρέχουν» και η Μέση Ανατολή θυμίζει καζάνι που βράζει.

Το χαμηλό βαρομετρικό στις σχέσεις Ουάσινγκτον-Ριάντ είναι γεγονός ότι ανατράπηκε στην - κατά πολλούς - κιτς, χρυσή αίθουσα χορού στη Βασιλική Αυλή του Ριάντ, με τον Τραμπ και τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να υπογράφουν μνημόνια κατανόησης και άλλες εκτελεστικές συμφωνίες που καλύπτουν σειρά τομέων. Η πρώτη μέρα της περιοδείας Τραμπ στη Μέση Ανατολή ξεκίνησε με συμφωνία 142 δισ. δολαρίων στην άμυνα και υπογραφές για μελλοντικές επενδύσεις που θα μπορούσαν να φτάσουν σε καθαρή αξία ακόμη και το ένα τρισ. δολάρια.

Η υπογραφή και οι Συμφωνίες του Αβραάμ

Η μεγαλοπρεπής υποδοχή στον Τραμπ, στη Σαουδική Αραβία, αποτέλεσε ακόμη ένα σημείο που μονοπώλησε το ενδιαφέρον, με το εντυπωσιακό χαλί σε χρώμα λεβάντας, που για το Ριάντ συμβολίζει τη γενναιοδωρία, να στρώνεται για τον Αμερικανό πρόεδρο ο οποίος με τη σειρά του φόρεσε ασορτί γραβάτα στο χρώμα του μωβ.

Στις δηλώσεις του ο Τραμπ τόνισε ότι οι σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία είναι πιο ισχυρές από ποτέ ενώ με βάση το δόγμα του, «Η Αμερική πάνω από όλα», σκοπεύει να προσφέρει μία τονωτική ένεση στην αμερικανική οικονομία με τις επενδύσεις από τη Σαουδική Αραβία. Άλλωστε, με γνώμονα τις πιο ευνοϊκές συνθήκες για την οικονομία εξελέγη, κάτι που έγινε και προμετωπίδα του προεκλογικού αγώνα του.

«Μου αρέσει πολύ» δήλωσε για τον Μπιν Σαλμάν ο Τραμπ υπογραμμίζοντας την ενίσχυση των διμερών σχέσεων μετά την προεδρία Μπάιντεν, με τον τέως πλανητάρχη να αποκαλεί τη Σαουδική Αραβία κράτος-παρία σε διπλωματικό επίπεδο.

Στο μήνυμά του, ο Τραμπ εξέφρασε την ελπίδα, χαρακτηριστικά είπε ότι είναι όνειρό του, η Σαουδική Αραβία να συμμετάσχει στις συμφωνίες του Αβραάμ, συνθήκη με την οποία εξομαλύνθηκαν για πρώτη φορά οι σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και ορισμένων χωρών του Κόλπου.

Ωστόσο ο Μπιν Σαλμάν βάζει τον δικό του αστερίσκο. Ξεκαθαρίζει ότι κάτι τέτοιο θα επιτευχθεί υπό την προϋπόθεση ότι θα επιβληθεί σχέδιο μόνιμης εκεχειρίας στη Γάζα και θα υπάρξει ένα αξιόπιστο πλάνο για την επόμενη μέρα για τους Παλαιστινίους, κάτι που ωστόσο γεννά ανησυχία για τη στάση του Ισραήλ και στη συνέχεια για τον ρόλο του Τραμπ όταν κληθεί να ζυγίσει τα νέα διπλωματικά δεδομένα. Το μεγάλο ζήτημα είναι πώς ο Αμερικανός πρόεδρος θα γεφυρώσει διαφορές ιστορικά εχθρικών, μεταξύ τους, χωρών κι εάν προτίθεται να θέσει τελεσίγραφα στον Νετανιάχου ή εάν θα διακινδυνεύσει μία νέα περίοδο ψυχρότητας με το Ριάντ.

Ο Τραμπ, που είχε επιλέξει κατά την προηγούμενη θητεία του και πάλι τη Σαουδική Αραβία ως πρώτη στάση της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, θα συνεχίσει τα ταξίδια του με επισκέψεις σε Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Σημειώνεται ότι έχει γίνει γνωστό ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για τις ειρηνευτικές διεργασίες για την Ουκρανία, με τον Τραμπ τελικά να αναβάλλει το ταξίδι του για την Τουρκία, αυτήν την εβδομάδα.