Πάπας Λέων ΙΔ’: Πώς η επιλογή του ονόματός του συνδέεται με την AI
Το τεχνολογικό ζήτημα θα είναι μία από τις προτεραιότητες του νέου Πάπα. Και η έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) θα είναι «μια από τις μεγάλες προκλήσεις που θα πρέπει να διαχειριστεί η Καθολική Εκκλησία τα επόμενα χρόνια», όπως μεταδίδει από τη Ρώμη ο ανταποκριτής της γαλλικής «Les Echos» Ολιβιέ Τοσερί.
«Η ΑΙ απαιτεί στο χειρισμό της μια συγκεκριμένη ευθύνη και μια διακριτικότητα προκειμένου να κατευθύνει τα γνωστικά εργαλεία που διαθέτει για το κοινό καλό», δήλωσε ο νέος ποντίφικας κατά τη διάρκεια της πρώτης συνέντευξης Τύπου που έδωσε τη Δευτέρα.
Ονοματολογία
«Ακόμα και το όνομα που επέλεξε ο νέος Πάπας δείχνει ότι ενδιαφέρεται πολύ για το θέμα της Τεχνητής Νοημοσύνης και γενικότερα για τον αντίκτυπο των νέων τεχνολογιών στην εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας», γράφει χαρακτηριστικά ο ανταποκριτής της «Les Echos». Και εξηγεί ότι ο Λέων ΙΔ’ θέλησε να αποτίσει φόρο τιμής σε έναν από τους προκατόχους του, τον Λέοντα ΙΓ΄, ο οποίος ιερουργούσε στα τέλη του 19ου αιώνα.
«Ο Πάπας Λέων ΙΓ΄ αντιμετώπισε το κοινωνικό ζήτημα στο πλαίσιο της πρώτης μεγάλης βιομηχανικής επανάστασης», είχε τονίσει ο νέος Πάπας δύο μόλις ημέρες μετά την εκλογή του την περασμένη εβδομάδα. Και συμπλήρωσε λέγοντας ότι «σήμερα η Εκκλησία προσφέρει σε όλους την κληρονομιά της κοινωνικής διδασκαλίας ως απάντηση σε μια ακόμη βιομηχανική-τεχνολογική επανάσταση και στις εξελίξεις στην ΑΙ, οι οποίες θέτουν νέες προκλήσεις για την υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της δικαιοσύνης και της εργασίας».
Ο κοινωνικός ρόλος της ΑΙ
Στις 15 Μαΐου 1891 ο Λέων ΙΓ΄ δημοσίευσε την εγκύκλιο «Rerum Novarum» («Περί Νεωτερισμών»). Πρόκειται για ένα κείμενο που περιγράφει τις αξίες και τις θέσεις του Βατικανού σε ζητήματα που παραμένουν σύγχρονα, και το οποίο θεωρείται ευρέως ότι αποτελεί «τη βάση του κοινωνικού δόγματος της Καθολικής Εκκλησίας».
Ήταν η πρώτη φορά που ένας ποντίφικας είχε μιλήσει για ουσιώδη κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, εξηγεί ο ανταποκριτής της «Les Echos». Ο Λέων ΙΓ’ είχε καταγγείλει τις άθλιες συνθήκες εργασίας των εργαζομένων της εποχής του, είχε ταχθεί υπέρ του δικαιώματος στην απεργία και είχε υπερασπιστεί τους «δίκαιους μισθούς».
«Σε μια εποχή μεγάλων κοινωνικών ανακατατάξεων και εν μέσω μιας εντεινόμενης ταξικής πάλης, ο Λέων ΙΓ΄ άσκησε κριτική στον αναδυόμενο φιλελευθερισμό αντιτιθέμενος στις υπερβολές τόσο του καπιταλισμού όσο και του σοσιαλισμού», γράφει ο Ολιβιέ Τοσερί.
«Όπως είχε συμβεί και στο λυκόφως του 19ου αιώνα, έτσι και στις αρχές του 21ου ο επικεφαλής του Βατικανού επιβεβαιώνει εκ νέου ότι η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας πρέπει πάντα να υπερισχύει της επιθυμίας για απεριόριστη αύξηση των κερδών», σημειώνει ο Τοσερί. Διότι «κατά την άποψη της Εκκλησίας, δεν τίθεται θέμα να αφήσουμε τους αλγόριθμους να γίνουν τα είδωλα στα οποία θα θυσιάζουμε την κριτική ικανότητα των ανθρώπων».
Ηθικοί κανόνες
Ο εκδημήσας Πάπας Φραγκίσκος είχε αποφανθεί ότι η έλευση της ΑΙ σηματοδοτεί μια «αλλαγή εποχής». Είχε πει ότι η τεχνολογία αυτή «θα μπορούσε σίγουρα να βοηθήσει στην υπερνίκηση της άγνοιας και να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ διαφορετικών λαών και διαφορετικών γενεών».
Αλλά ο Αργεντινός ποντίφικας προειδοποίησε για τη «γνωστική ρύπανση» με την οποία ταυτόχρονα απειλούσε η νέα αυτή τεχνολογία. Προειδοποίησε για την πιθανή «διαστρέβλωση της πραγματικότητας από μερικώς ή πλήρως ψευδείς ιστορίες, που πιστεύονται και διαδίδονται σαν να ήταν αληθινές». «Απλώς σκεφτείτε το επίμονο πρόβλημα της παραπληροφόρησης με τη μορφή της διάδοσης ψευδών ειδήσεων», είχε τονίσει ο Φραγκίσκος. Και ο Λέων φαίνεται πως συμμερίζεται τις ανησυχίες του προκατόχου του.
«Ο νέος Πάπας ακολουθεί τα βήματα του Φραγκίσκου. Δίχως να καταδικάζει την τεχνητή νοημοσύνη, ζητεί να τεθούν κανόνες που θα ρυθμίζουν τη χρήση της, κυρίως κανόνες ηθικούς», διαβεβαιώνει ο πατέρας Πάολο Μπενάντι, σύμβουλος του Φραγκίσκου για θέματα νέων τεχνολογιών – ο Μπενάντι είναι ο μόνος Ιταλός που μετέχει στην Επιτροπή του ΟΗΕ για την Τεχνητή Νοημοσύνη.
«Κατ’ εικόνα»
Κατά τον Καθολικό κληρικό «η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει να δαιμονοποιείται, αλλά να κατανοείται και να… εξημερώνεται». Τον περασμένο Ιανουάριο το σημείωμα του Βατικανού «Antiqua et Nova» υπενθύμισε ότι η χριστιανική παράδοση θεωρεί το χάρισμα της νοημοσύνης ως ουσιαστική πτυχή της δημιουργίας του ανθρώπου κατ’ εικόνα Θεού.
Συνεπώς «η Εκκλησία ενθαρρύνει την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές ασκούνται υπεύθυνα και προσανατολίζονται στην υπηρεσία του ανθρώπου και του κοινού καλού».
«Η πρώτη εγκύκλιος του Λέοντα ΙΔ΄ θα μπορούσε να είναι αφιερωμένη στην τεχνητή νοημοσύνη. Μια αληθινή ιεραποστολική αποστολή, όπου οι Χριστιανοί επιστήμονες έχουν ήδη ξεκινήσει να χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες για τον ευαγγελισμό των ανθρώπων», γράφει ο ανταποκριτής της «Les Echos».
Μια «δογματική» ΑΙ
Ο Ολιβιέ Τοσερί εξηγεί ότι αναφέρεται στην περίπτωση των προγραμματιστών του Magisterium AI, οι οποίοι εκπαίδευσαν το chatbot τους σε μια βάση δεδομένων 456 εγγράφων, συμπεριλαμβανομένης της Κατήχησης της Καθολικής Εκκλησίας, του Κώδικα Κανονικού Δικαίου και 90 εγκυκλίων της Αγίας Έδρας.
Ταυτόχρονα, μια νεοφυής επιχείρηση αναπτύσσει υπό την αιγίδα του Βατικανού το «Εφραίμ», το οποίο περιγράφεται ως «το πρώτο γλωσσικό μοντέλο του Καθολικού κόσμου», διαμορφωμένο πάνω στο σύνολο της γνώσης του Καθολικισμού που αποτελείται από παπικές εγκυκλίους μέχρι κείμενα Αγίων.
Ο στόχος, όπως εξηγούν οι προγραμματιστές της start-up, είναι «να δοθεί στην Τεχνητή Νοημοσύνη μια πραγματικά Καθολική προοπτική», έτσι ώστε οι απαντήσεις της «να αντικατοπτρίζουν τη σοφία της εκκλησιαστικής παράδοσης». Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τον Πάπα Λέοντα ΙΔ΄ να καταπολεμήσει τα διαβόητα fake news και να διαδώσει τα «Καλά Νέα», καταλήγει στο ρεπορτάζ του ο ανταποκριτής της «Les Echos» στη Ρώμη.
Content Original Link:
" target="_blank">
